برخی مواقع عفونت هایی که به مایع پشت پرده گوش سرایت می‌کند، می‌تواند عامل گسترش باکتری شود و به شکل گوش درد علامت بیماری را ظاهر سازد. از جمله عفونت های مسبب این حالت در کودکان، عفونت های حاصل از ای‌کولای و پنوموکوک است. گاهی عفونت‌هایی ظاهرا غیر مرتبط با گوش نیز در قسمتی دیگر از بدن یافت می‌شود که می‌تواند اثراتی بر قسمت میانی گوش بگذارد و مسبب گوش درد در کودکان شود؛ عفونت‌های ناشی از سیستم تنفسی از این دست به شمار می رود. همچنین سرماخوردگی هم ممکن است اثراتی بر احساس گرفتگی، عفونت و گوش درد در این ناحیه داشته باشد.
در نوزادان و شیرخواران متخصصان بر این باورند که اختلالات مادرزادی همچون مشکلاتی که حین شکل‌گیری شیپوری گوش ممکن است، برای جنین رخ دهد، می‌تواند عامل ایجاد دردهای ناشی از آن در قسمت میانی گوش شود؛ البته آنها تاکید دارند که این مورد کمتر رخ می‌دهد، ولی برای اطمینان از علت ایجاد گوش درد معاینه توسط پزشک لازم است تا مشکلات و ناهنجاری‌های شنوایی باعث ایجاد اختلال و مشکل در صحبت کردن کودک در سنین بالاتر نشود.
رواج عفونت های گوش و درد های ناشی از آن در نوزادان
از هر شش نوزاد، پنج نوزاد دچار عفونت های گوش قبل از رسیدن به سن سه سالگی می شوند این عفونت ها در میان نوزادان رایج می باشد. این آمار بالا هشداری برای والدین این کودکان خواهد بود چراکه احتمال اینکه نوزادان آنها دچار این عفونت ها شوند بسیار زیاد است، حال باید دانست که راه های درمان گوش درد نوزاد و درمان عفونت ها چیست؟
عفونت های گوش میانی
عفونت های گوش میانی که به نام اوتیت شناخته شده اند می تواند سبب التهابات دردناک در گوش میانی افراد شود که وجود این دردها برای نوزادان مسئله ی مهمی است که باید هرچه سریع تر به درمان آن پرداخت. عفونت های گوش میانی عموما در حد فاصل پرده ی گوش و شیپور استاش صورت می گیرد که بینی، گوش و حلق را به یکدیگر متصل می سازد و می تواند علاوه بر دردهای موجود بر شنوایی فرد نیز تاثیر منفی گذارد. در بحث علت و عوارض عفونت گوش میانی چیست، به طور کامل به شرح این موضوع پرداخته ایم . در این مورد در معتبرترین خیریه درمان کودکان زنجیره امید بیشتر بخوانید.
تاثیر ویروس ها و باکتری ها در سلامت شنوایی
علائم عفونت گوش در نوزادان معمولا در اثر سرماخوردگی پدید می آیند، در نتیجه می توان باکتری ها و ویروس ها را عامل اصلی این عفونت های گوش دانست که در نهایت التهابات دردناک و همچنین تورم را به همراه خواهد داشت.
تب ها رایج ترین علایمی هستند که همراه با عفونت های گوش خواهند بود اما باید گفت نمی توان به صورت 100 درصد و قطعی مدعی بود که این تب ها در تمامی عفونت های گوش دیده خواهند شد.
در آوردن دندان برای نوزادان درد آور خواهد بود و عموما دردهای ناشی از دندان در آوردن با عفونت های گوش اشتباه گرفته می شود، علایم مشابه در این دو مورد سبب می شود تا والدین این نوزادان دندان در آوردن نوزادان خود را با عفونت های گوش اشتباه گیرند .
عوامل افزایش عفونت گوش کودک
کودکان شیرخوار مستعد ابتلا به عفونت‌های گوش هستند و با بزرگ شدنشان، این احتمال در آنها کمتر می‌شود. عفونت گوش می‌تواند با باکتری یا ویروس ایجاد شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که مایعات در پشت پردۀ گوش کودک تجمع می‌کند و سپس عفونی می‌شود. میکروب‌ها در محیط‌های تاریک، گرم و مرطوب رشد می‌کنند، بنابراین گوش میانی پر از مایع، یک محیط عالی برای تکثیر میکروب‌هاست. هرچه عفونت بدتر می‌شود، التهاب در پردهٔ گوش و پشت آن بدتر خواهد شد و درد را افزایش می‌دهد. همچنین کودک ممکن است تب کند، زیرا بدن او در تلاش برای مبارزه با عفونت است. بر اساس گفتۀ محققان، استفاده از پستانک نیز ممکن است خطر عفونت گوش میانی را در نوزادان و کودکان خردسال افزایش دهد.
درمان عفونت گوش کودک
آنتی‌بیوتیک‌ها برای سال‌های زیادی روش اصلی درمان عفونت گوش بود اما در حال حاضر پزشکان آنها را با درایت بیشتری تجویز می‌کنند و لازم است حتماً در این مورد با پزشک کودکتان مشورت کنید و خودسرانه به نوزاد آنتی‌بیوتیک ندهید.
اگر کودک شما حداقل شش ماهه باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که برای کاهش درد ناشی از عفونت به او استامینوفن اطفال بدهید. اگر به نظر می‌رسد حال کودک بدتر شده یا پس از چند روز بهبود قابل توجهی نیافته است، در تماس دوباره با پزشک یا مراجعه به او تردید نکنید. اگر کودک شما پس از ۴۸ تا ۷۲ ساعت بهتر نشد، پزشک ممکن است بخواهد درمان‌های دیگری مثل آنتی‌بیوتیک را شروع کند. اگر کودکتان با خوردن آنتی‌بیوتیک هم بهبود نیافت، پزشک ممکن است بخواهد دارو را تغییر دهد یا فرزند شما را برای بار دیگر معاینه کند.
لازم است دورۀ کامل داروی تجویزی را به کودک بدهید و احتمالاً یک یا دو هفته بعد برای معاینۀ مجدد گوش به پزشک مراجعه کنید تا میزان تأثیر دارو را بررسی کند. یک عفونت شدید یا درمان‌نشده می‌تواند پردۀ گوش کودک را پاره کند. پارگی پردۀ گوش زیاد اتفاق نمی‌افتد و به‌طورکلی به سرعت التیام می‌یابد، اما مهم است که در موعدی که پزشک کودک تعیین کرده است، دوباره مراجعه کنید تا مطمئن شوید که عفونت کاملاً برطرف شده و پردۀ گوش کودک شما به خوبی بهبود یافته است. عفونت مکرر گوش ممکن است باعث کاهش شنوایی و زخم شدن گوش شود و در موارد بسیار نادر، عفونت گوش درمان‌نشده منجر به عفونت جمجمه در پشت گوش یا همان ماستوئیدیت یا مننژیت می‌شود. پس لازم است که با مشاهدۀ علائم عفونت گوش در کودکتان به پزشک مراجعه کنید.
همچنین می توانید برنامه تهران من را در سایت ساعت 24 مشاهده کنید.
زمان تماس با پزشک برای عفونت گوش کودک
با مشاهدۀ اولین نشانۀ عفونت گوش در کودکتان لازم است فوراً با پزشک تماس بگیرید. برخی از این علائم شامل موارد زیر است:
هر درجه‌ای از تب؛ کم یا زیاد
تغییر در خلق‌وخوی کودک مثل بی‌قراری یا گریۀ بیش از حد
کشیدن یا گرفتن گوش کودک توسط خودش
خروج مایع زرد یا زرد مایل به سفید یا چرک و خون از گوش کودک
بوی نامطبوع گوش
کاهش اشتها
اسهال یا استفراغ
بدخوابی یا بی‌خوابی
پیشگیری از عفونت گوش در کودک
عفونت گوش مسری نیست، اما عفونت‌های تنفسی که اغلب قبل از عفونت گوش یا همراه آن اتفاق می‌افتند، واگیر دارد. بهترین راه برای کاهش انتشار میکروب‌ها، شستن مکرر دست‌های خود و فرزندتان و شستن آنها بعد از استفاده از توالت، تعویض پوشک و قبل از خوردن غذا یا آماده کردن آن است. برخی دیگر از راه‌های پیشگیری از بروز مجدد عفونت گوش شامل موارد زیر است:
واکسن‌های کودک خود را به موقع بزنید: واکسیناسیون کودکان به جلوگیری از برخی بیماری‌های خاص که می‌تواند به عفونت گوش منجر شود، کمک می‌کند. به عنوان مثال، واکسن پنومنوکوک می‌تواند به جلوگیری از این نوع عفونت‌ها کمک کند. اگر کودک شما چند بار دچار عفونت گوش شده است، از پزشک خود بپرسید که آیا باید واکسن سالانۀ آنفلوانزا را برای کودک بزنید یا خیر، زیرا تنها کودکانی که حداقل شش ماه دارند می‌توانند واکسن آنفلوانزا را دریافت کنند.
حداقل شش ماه به کودک خود شیر بدهید: برخی مطالعات نشان داده است در کودکانی که طی شش ماه اول زندگی خود با شیر مادر تغذیه شده‌اند، کمتر احتمال بروز عفونت‌های گوش وجود دارد. برخی از پزشکان بر این باورند که مادران آنتی‌بادی‌های خاصی را از طریق شیر مادر به نوزادان خود انتقال می‌دهند که به نظر می‌رسد این آنتی‌بادی‌ها بعد از شش ماه در شیر مادر کاهش می‌یابد.
کودک خود را از دود دخانیات دور کنید: محققان دریافته‌اند کودکانی که والدین آنها سیگار می‌کشند، احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت گوش و مشکلات شنوایی دارند. کودکانی که با یک فرد سیگاری زندگی می‌کنند، ریسک بالاتری برای عفونت‌های گوش میانی و مشکلات شنوایی دارند و اگر مادر کودک سیگاری است، این خطر باز هم بیشتر خواهد شد. همچنین کودکان و نوجوانانی که مادران آنها سیگار می‌کشیدند، در مقایسه با کودکانی که هیچ فرد سیگاری‌ای در خانواده خود نداشته‌اند، بیشتر احتمال دارد که نیازمند عمل جراحی برای مشکلات گوش میانی خود باشند.
حتی چند روز زندگی در خانه‌ای با یک فرد سیگاری می‌تواند به طور قابل توجهی به کودک آسیب برساند و احتمال ابتلا به عفونت گوش را در او بالا ببرد. به نظر می‌رسد دود سیگار سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کند و در نتیجه مبارزه با عفونت را برای کودک مشکل‌تر خواهد کرد، پس اجازه ندهید دیگران در خانهٔ شما سیگار بکشند و کودک خود را از محیط دودآلود دور نگه دارید.
