سرویس اقتصادی جوان آنلاین: اخیراً وزیر راه قول اعطای تسهیلات به ایرلاینها از محل صندوق توسعه ملی برای نوسازی ناوگان و حل و فصل مشکلات جاریشان را داده، اما برخی ایرلاینها توان بازپرداخت اقساط وام قبلی را هم ندارند. برای نمونه ایران ایر نه تنها توان بازپرداخت اقساط این وام را ندارد، بلکه در پرداخت حقوق و دستمزد پرسنل خود نیز مانده است.
صنعت هوانوردی در ماههای اخیر با حال و روز خوبی مواجه نیست؛ در حالی که محدودیتهای کرونایی فشار مضاعفی به شرکتهای هواپیمایی وارد کرده، اما ستاد ملی کرونا با حذف محدودیت فروش صندلیهای هر پرواز تا حداکثر ۶۰درصد ظرفیت هواپیما، موافق نیست.
فقط در فروردین و اردیبهشتماهسال گذشته بالغ بر ۵هزار میلیاردتومان خسارت و عدم النفع متوجه ایرلاینهای داخلی شد، بهطوری که مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی از وارد آمدن خسارت ۴هزار میلیارد تومانی در فروردینماهسالگذشته به دلیل توقف کامل پروازها در نوروز۹۹ به دلیل آغاز شیوع کرونا و همچنین هزارمیلیارد تومان عدمالنفع ایرلاینهای ایرانی در اردیبهشت۹۹ به دلیل انجام نشدن پروازها خبر داده بود.
بر اساس اعلام معاونت اقتصادی ریاست جمهوری، ۲هزار و ۵۵۴میلیارد تومان تسهیلات کرونایی در سال گذشته به ایرلاینها پرداخت شد. گفته میشود سهم هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران به عنوان ایرلاین حامل پرچم ۵۰۰میلیارد تومان بوده است.
چرخش ۱۸۰ درجهای موضع وزیر راه ظرف ۴ ماه
وزیر راه و شهرسازی در حالی اوایل اردیبهشت امسال از پرسنل هما به دلیل تأخیر در پرداخت حقوقها و زیانده بودن این شرکت عذرخواهی میکند که اواخر دیماهسال گذشته در خصوص اینکه آیا با توجه به اجبار شرکتهای هواپیمایی برای فروش بلیت تا ۶۰ درصد ظرفیت هواپیما، ایرلاینها زیانده هستند یا خیر، گفته بود: خیر، هیچ ایرلاینی زیانده نیست. ما مهر ماه از شرکتها خواستیم که صورتهای مالی خود را برای بررسی به وزارت راه ارائه دهند که تاکنون این کار را انجام ندادند.
اسلامی افزود: اگر ایرلاینها زیانده بودند تا الان صورتهای مالی حسابرسیشده را به وزارت راه و شهرسازی ارائه میکردند تا پس از بررسی یک کمیته کارشناسی اگر دیدیم اینها واقعاً زیانده هستند برای آنها چارهای بیندیشیم. این در حالی است که هیچکدام از ایرلاینها، صورتهای مالی حسابرسیشده را نیاوردند و استقبال هم نکردند.
پیشنهاد جدید وزیر راه: ایرلاینها از صندوق توسعه ملی وام بگیرند
محمد اسلامی در پیشنهاد جدیدی که در خصوص بهبود وضعیت اقتصادی شرکتهای هواپیمایی ارائه کرده، مشکلات اقتصادی ایرلاینها را گردن تحریمها انداخته و با اشاره به وضعیت نه چندان مطلوب صنعت هوانوردی کشور در دوران تحریم گفته است: تحریمها باعث شده بود شرکتهای سازنده مواردی، چون قطعات را از ایرلاینهای ایرانی دریغ کنند. در عین حال این شرایط باعث شده بود که تهیه هواپیما نیز بسیار دشوار باشد.
وزیر راه اشاره غیرمستقیمی هم به مذاکرات وین و احتمال احیای برجام داشته و میافزاید: امروز با توجه به تغییراتی که در حال رخ دادن است و شرایط جدیدی که حاصل میشود، همه شرکتهای هواپیمایی کشور مکلف هستند از این فرصت استفاده و ضمن رفع مشکلات کنونی، نسبت به تهیه هواپیما و توسعه ناوگان خود اقدام کنند.
اسلامی در خصوص نوسازی ناوگان هوایی نیز اظهار کرده است: وزارت راه و شهرسازی میتواند نسبت به تهیه تسهیلات از صندوق توسعه ملی برای شرکتهای هواپیمایی اقدام کند.
آزموده را آزمودن خطاست
دل بستن مجدد وزارت راه به مذاکرات جاری وین و امیدواری به نوسازی ناوگان هوایی در حالی است که پیش از این هم وزارت راه برنامهریزی کرده بود تا در پسابرجام (سال ۹۴) ۲۰۰ فروند هواپیمای جدید برای ایرانایر از ایرباس، بویینگ وایتیآر از محل فاینانس همین شرکتها خریداری کند که در عمل تنها سهفروند ایرباس و ۱۳فروند هواپیمای سبک و محلی ایتیآر آن هم نه از محل فاینانس یا وام شرکتهای تولیدکننده هواپیما، بلکه از محل تسهیلات صندوق توسعه ملی وارد کشور شد.
مدیرعامل هما: پول نداریم اقساط صندوق توسعه ملی را بدهیم
کاپیتان علیرضا برخور، مدیرعامل ایرانایر اواخر اسفند سال گذشته از فرارسیدن سررسید اقساط تسهیلات خرید این هواپیماها به صندوق توسعه ملی خبر داده و گفته بود: فروردین ماه ۱۴۰۰، سررسید اولین قسط به مبلغ ۳۳۰میلیارد تومان است که توان پرداخت اقساط را نداریم و نمیتوانیم اقساط را پرداخت کنیم. به گفته مدیرعامل هواپیمایی جمهوری اسلامی، کل تسهیلات هواپیماهای برجامی ۵۴۰میلیون دلار بوده که در حال حاضر سررسید شده و پرداخت آن برای ایران ایر غیر ممکن است.
داوود ربیعی، کارشناس اقتصاد هوانوردی در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه وام صندوق توسعه باید هوشمندانه به ایرلاینها داده شود، گفت: قبول دارم تحریمها و کرونا سرعت رشد صنعت هوانوردی را کم کرده، اما باز هم در همین شرایط میبینیم که برخی ایرلاینهای خصوصی که استراتژی مناسبی برای توسعه بازار دارند، توانستهاند به فعالیت خود ادامه دهند.
وی یکی از مشکلات اصلی صنعت هوانوردی را زیان انباشته ایرلاینها دانست و ادامه داد: ایرلاینهای شبه دولتی یا شبه حاکمیتی با مشکل ثبات مدیریت و نبود ساختار روبه رو هستند و با تغییرات سیاسی، ناگهان همه مدیران آن هم تغییر میکنند.