سرویس بین الملل حوان آنلاین: قرار است انتخابات ریاست جمهوری فرانسه بین روز‌های ۱۰ تا ۲۴ آوریل ۲۰۲۲ برگزار شود. بنابر‌این، کمتر از یک سال دیگر به آن زمان باقی است و هنوز هم بسیار زود است درباره آن گمانه‌زنی کرد، اما نظرسنجی‌های اخیر نشان داده که احتمال تکرار دور دوم از انتخابات ۲۰۱۷ بسیار جدی است و همین موضوع باعث شده تا بازار تحلیل‌ها از هم‌اکنون جدی شود. رهبر حزب راست افراطی جبهه ملی مارین لوپن توانست سال ۲۰۱۷ و برای نخستین‌بار به دور دوم انتخابات راه بیابد و رقیب امانوئل ماکرون شود و هر چند که فاصله‌اش با ماکرون در دور اول بسیار کم و در حد ۳ درصد بود، اما به دلیل حمایت راست میانه و چپ از ماکرون در دور دوم، شکست سختی از او در این دور خورد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که لوپن در انتخابات آینده نیز رقیب اصلی ماکرون خواهد بود و به احتمال زیاد انتخابات به دور دوم و با حضور این دو کشیده خواهد شد، اما نکته اصلی اینجاست که ماکرون دیگر همانند ۲۰۱۷ چهره‌ای تازه نیست که بتواند جبهه‌ای قوی علیه لوپن به راه بیندازد، جدای از اینکه لوپن با تعدیل بیشتر نظریاتش به دنبال رأی بیشتر است و در این میان، وضعیت جریان چپ وخیم‌تر از آن است که بتواند در مقابل او عرض‌اندام کند.
جریان چپ بی‌رمق
به‌طور خلاصه، می‌توان گفت که جریان چپ فرانسه بی‌رمق‌تر از آن است که بتواند در انتخابات آینده نقش جدی در رقابت‌ها داشته باشد، هر چند که نام کسانی همانند ژان لوک ملانشون، رهبر حزب چپ افراطی فرانسه نافرمان و آن ایدالگو، شهردار سوسیالیست پاریس، برای شرکت در انتخابات آینده برده می‌شود، اما به نظر نمی‌رسد که رقبای چندان جدی برای ماکرون و لوپن باشند. سابقه انتخاباتی ملانشن نشان می‌دهد که او از ۲۰۱۲ به این سو یکی از شرکت‌کنندگان در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه است، اما نتوانسته حتی به دور دوم راه بیابد و تغییر حزب از سوسیالیست به حزب چپ و بعد خروج از این حزب و تشکیل حزبی به نام فرانسه تسلیم‌ناپذیر در ۲۰۱۷ نیز کمکی به او نکرده و در آن سال نتوانست حتی ۲۰ درصد آراء را به دست بیاورد. ایدالگو نیز وضعیتی بهتر از ملانشن ندارد، زیرا با وجود پیروزی مجددش در انتخابات سال گذشته شهرداری پاریس، باید توجه داشت پیروزی او بیشتر مدیون رسوایی اخلاقی بنژامن گریوو، نامزد مورد حمایت ماکرون، بود وگرنه ناتوانی‌اش در اداره پاریس و به‌خصوص مشکل ترافیک این شهر چندان محبوبیتی برای او ایجاد نکرده بود. به این ترتیب، پیداست که جریان چپ فرانسه چه از طیف افراطی تا سوسیالیست‌ها برخوردار از چنان رهبری نیستند که بتواند نه‌تن‌ها هواداران این جبهه را در پشت سر خود متحد کند، بلکه آرای دیگر جبهه‌های سیاسی و دست‌کم بخشی از راست میانه را به دست بیاورد. این وضعیت می‌تواند خبری خوب هم برای ماکرون و هم لوپن باشد و برخی تحلیل‌ها گویای این است که لوپن با توجه به این وضعیت در اردوگاه جریان چپ است که وعده همه‌پرسی زیست محیطی می‌دهد تا بخشی از آرای این اردوگاه را نصیب خود کند.
تعدیل موضع
جبهه ملی حزبی است که توسط پدر مارین لوپن، ژان ماری لوپن، در ۱۹۷۲ تأسیس شد و ملی‌گرایی، مخالفت با همگرایی اروپایی، مخالفت با مهاجرت، ضدیت با جهانی‌سازی و رویکردی سخت در قبال نظم و قانون از ویژگی‌های آن بود که باعث شده بود این حزب در طیف احزاب راست‌گرای افراطی و پوپولیست قرار بگیرد. از زمانی که مارین لوپن رهبری این حزب را در ژانویه ۲۰۱۱ به دست بگیرد، اصلاح حزب و دوری از شعار‌ها تند و تیز در دستور کار او بود و همین نیز فرصتی را برای او فراهم کرد تا بتواند به دور دوم انتخابات ۲۰۱۷ راه یابد. او این روند را بعد از آن انتخابات ادامه داده و به قول ناظران امور سیاسی فرانسه، تلاش او باعث شده جبهه ملی فرانسه به صورت یک حزب «طبیعی» به نظر بیاید. تلاش او برای طبیعی جلوه دادن حزب تا آنجا پیش رفت که پدر خود را به دلیل اظهار سخنان تند و افراطی در آگوست ۲۰۱۵ از حزب اخراج کرد و به دنبال آن، دست به یک پاکسازی گسترده در حزب زد. نتیجه این روند خود را در انتخابات ۲۰۱۹ پارلمان اروپا نشان داد که جبهه ملی فرانسه توانست حزب ماکرون به نام «به پیش» را پشت سر بگذارد و بیشترین آرا را در فرانسه به دست بیاورد. باید گفت که لوپن همین برنامه تعدیل سیاست حزب و طبیعی نشان دادن آن را برای انتخابات آینده ریاست جمهوری در نظر دارد تا اینکه بتواند بخشی از آرای دیگر جریان‌های سیاسی را به دست بیاورد. موضوع زیست محیطی یکی از محور‌های اساسی حزب سبز‌های فرانسه و حتی سوسیالیست‌های این کشور بوده؛ چنان که ایدالگو شهرداری پاریس را بر مبنای شعار‌های زیست محیطی به دست آورد. شکی نیست که وعده همه‌پرسی زیست محیطی از سوی لوپن نه‌تن‌ها برای تعدیل بیشتر حزبش، بلکه برای جلب آرای هواداران زیست محیطی در جریان چپ است و به قول روزنامه لیبراسیون او با پرداختن به مشکلات این حوزه به دنبال این است که برنامه انتخاباتی خود را «قابل قبول‌تر» بکند و روزنامه چپ لوموند نیز می‌گوید که لوپن با چنین ابتکار عملی می‌تواند «در مورد تغییرات اقلیمی، سلامت و امنیت غذایی صحبت کند.» از سوی دیگر، لوپن به صراحت ایده لغو بدهی‌ها را رد کرده و در یادداشت فوریه خود در روزنامه لو‌اوپینیون تأکید کرد: «من در رابطه با بدهی‌ها، رویکردی عملگرا دارم. بله، بدهی را باید پرداخت کرد.» به نظر می‌رسد که لوپن با این طرح به طیف سیاسی دیگر فرانسه به‌خصوص هواداران راست میانه نظر دارد که به قول روزنامه لز اکو «به ماجراجویی‌های اقتصادی علاقه چندانی ندارند.» به این ترتیب، لوپن در عین حفظ اصول حزبی ملی‌گرایانه و حفظ شعار اول فرانسه در برابر اتحادیه اروپا، رو به شعار‌هایی آورده که در سنت این حزب قرار نداشتند و با طرح این شعار‌ها سعی در جذب آرای دو طیف مقابل چپ و راست یا دست‌کم جناح‌های میانه این دو طیف دارد.
ماکرون روی لبه تیغ
نظرسنجی اخیر مؤسسه هریس انتراکتیو در نیمه ماه آوریل نشان داد که انتخابات سال بعد فرانسه به دور دوم خواهد کشید و ماکرون خواهد توانست با کسب ۵۴ درصد آرا در مقابل ۴۶ درصد آرای لوپن پیروز نهایی آن انتخابات باشد و دور دوم ریاست جمهوری‌اش را به دست بیاورد. شاید به نظر برسد که این می‌تواند خبر خوبی برای ماکرون و تضمین یک دوره دیگر ریاست جمهوری فرانسه برای او باشد، اما به نظر می‌رسد در مقایسه با نتیجه دور دوم انتخابات گذشته، چندان خبر امیدوار‌کننده‌ای برای رئیس‌جمهور فرانسه نیست. ماکرون در آن دور ۰۶/۶۶ درصد آراء را کسب کرد و در مقابل ۹۴/۳۳ درصد آرای لوپن، یک پیروزی قاطع به دست آورده بود. پس با توجه به این نظرسنجی باید گفت که ماکرون نه‌تن‌ها نمی‌تواند انتظار تکرار آن پیروزی قاطع داشته باشد، بلکه برای رسیدن به پیروزی روی لبه تیغ حرکت می‌کند و تکرار اشتباهاتی نظیر حمایت بی‌دریغش از گریوو در انتخابات شهرداری پاریس، می‌تواند برای او گران تمام شود. این موضوع به‌خصوص با توجه به جنبش جلیقه زرد‌ها اهمیت قابل‌توجهی دارد که در اعتراض به سیاست‌های دولت ماکرون در زمینه قیمت سوخت و مالیات‌ها از نوامبر ۲۰۱۸ به راه افتاد و به سرعت از پاریس به دیگر شهر‌های فرانسه سرایت کرد و ماه‌ها این کشور را در آشوب و نافرمانی مدنی فرو برد و دست‌کم ۱۰کشته و ۴۳ هزار نفر زخمی به جا گذاشت. باید توجه داشت که بسیاری از شرکت‌کنندگان در این اعتراضات به جریان چپ فرانسه ارتباط داشتند که در دور دوم انتخابات ۲۰۱۷ به ماکرون رأی داده بودند تا لوپن به پیروزی نرسد. شکی نیست که ماکرون دیگر نمی‌تواند روی رأی جلیقه زرد‌ها حساب باز کند، اما مشکلات او تنها محدود به این نیست، بلکه پیش‌بینی می‌شود و او دیگر نخواهد توانست همانند دور قبل ائتلافی از جریان چپ و راست میانه علیه لوپن به راه اندازد، بلکه بر‌اساس تحقیقات پژوهشکده ژان ژورس، همگرایی بین هواداران راست افراطی و راست میانه تا حدود زیادی قابل تصور است و فاصله بین این دو جریان راست‌گرا طی سال‌های اخیر به میزان زیادی کاسته شده است. این وضعیت به معنای تقویت پایگاه ری‌لوپن است که توانسته راست میانه را از ماکرون دور و به جبهه راست افراطی خود نزدیک کند. در واقع، شعار‌های اسلام‌هراسانه اخیر ماکرون و اقدامات افراطی او در این زمینه بیشتر با توجه به این نزدیکی بین دو جریان راست انجام شده و شاید ماکرون با فاصله گرفتن از موضع قبل و روی آوردن به اسلام‌هراسی و مهاجر‌ستیزی، مانع از نزدیکی بیشتر این دو جریان به یکدیگر بشود و آرای راست میانه رو دوباره به سبد انتخاباتی خود برگرداند. در هر صورت، به نظر نمی‌رسد که ماکرون چندان ثبات انتخاباتی داشته باشد و به همین دلیل است که احتمال پیروزی لوپن در میان تحلیلگران به صورت جدی مطرح شده و شاید لوپن اولین کسی باشد که فرانسه را صاحب نخستین رئیس‌جمهور کاملاً متفاوت کند.
