یادداشت «محمدرضا کائینی» بمناسبت سالروز رحلت آیت الله حسنی

در اوایل دهه هشتاد، در آستانه ورود به یک جلسه خصوصی، در حال عبور از گیت بازرسی بودم. یک لحظه در کنار خود، روحانی ای دیدم با چهره نسبتا آشنا، که عبایش را به دور خود پیچیده و سر به زیر داشت! وقتی نوبت او شد، به مامور مربوطه که نام شرکت کنندگان را می پرسید، با کلامی جَویده گفت: "حسنیِ ارومیه!" در آن لحظه، به زحمت توانستم جلوی خنده ام را بگیرم! چه یادم آمد از مطایباتی که پیش تر، از زبان او نقل کرده بودند. مثلا: پس از نافرجام ماندن ترور وی در تهران-که حزب دموکرات با پرداخت سه میلیون تومان، آن را به سازمان مجاهدین سفارش داده بود-به مزاح گفته بود: "اگر اینها این مبلغ را به خودم می دادند، خودم خود را اعدام می کردم!" و...از این قبیل. این نخستین بار بود که او را از نزدیک می دیدم و شاید موجد انگیزه ای، برای اینکه او را از نزدیک هم بشناسم.

از آن روز تا امروز-که سومین سالروز رحلت اوست-هر قدر در باره او خوانده، شنیده و‌ نهایتا دانسته ام، مرا بیشتر به این نتیجه رسانده است، که حفظ تمامیت ارضی ایران در استان آذربایجان غربی و به طور مشخص تر شهرهای ارومیه و نقده، بسته به شجاعت و پایمردی این روحانی دلیر است! در روزهایی که حزب دموکرات در نقده، با قتل عام آنان که تن به تجزیه نمی دادند، مانور قدرت می داد و نفس کش می طلبید، این حسنیِ غیور و یاران مسلح او بودند که با یورش به صف این برکشیدگان بیگانه، آنان را تار و مار کردند! او از هنگامی که خود را شناخت و ایضا وظیفه را، تا واپسین رمق، اسلحه به دست در مصاف با دشمنان اسلام و ایران بود. در یک کلام او نزدیک به هفت دهه، شانه به شانه مرگ گام برداشت و با آن اُنسی طولانی داشت! دریغم می آید از عدم اشاره به خدعه سعید حجاریان در دوره موسوم اصلاحات، که برای او خبرنگار اختصاصی گمارده بود، تا خطبه هایش را از ترکی به فارسی، ترجمه تحت اللفظی و آن را به فکاهه و هذیان مبدل کند! حسنی که در روزگاری، پشت دشمنان اصلی این دیار را به خاک رسانده بود، با بزرگ منشی و استغنا، از کنار این سخافت و ابتذال عبور کرد و بدان وقعی ننهاد. یادش گرامی باد.

پ‌ن: تصویر فوق آمده، زنده یاد حسنی را در حاشیه مراسم نخستین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در حسینیه ارشاد تهران نشان می دهد.