«ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه روز یکشنبه با اشاره به درگیریهای اخیر بین صهیونیستها و اعراب که در چندین شهر فلسطین اشغالی آغاز شده، درباره تداوم آپارتاید از سوی رژیم صهیونیستی هشدار داد. وی یکی از اولین مقامهای ارشد فرانسوی است که اصطلاح آپارتاید را درباره رژیم اسرائیل به کار برده است. لودریان تأکید کرد که اگر رژیم اسرائیل به حیات خود بر اساس یک کشور ادامه دهد و وضعیت موجود را حفظ کند، خطر آپارتاید زیاد خواهد بود، کمااینکه وضعیت کنونی نیز نشانگر تداوم چنین وضعیتی است.
این برای نخستین بار است که یک مقام ارشد اروپایی به رویکرد آپارتایدی رژیم صهیونیستی در قبال فلسطینیها اذعان میکند. اصطلاح آپارتاید یا «جدانژادی» از نظر لغوی به معنای مجزا و جدا نگهداشتن و واژهای به زبان هلندی است و یکی از اشکال تبعیض نژادی را بیان میکند. این واژه برای اشاره به سیاست تبعیضی که نژادپرستان آفریقای جنوبی علیه اکثریت سیاهپوست بومی در دوره رژیم آپارتاید اعمال میکردند، بهکار میرود. با این حال این اصطلاح همچنان درباره سیاستهای جداسازی قومی و نژادی مورد استفاده قرار میگیرد. در سالهای اخیر گزارشهای نهادهای غیردولتی و گزارشهای سازمان ملل متحد نشان میدهد که اسرائیل یک رژیم آپارتاید است.
با توجه به قوانین بینالمللی به ویژه اساسنامه رم که دیوان بینالمللی کیفری بر اساس آن تشکیل شده، آپارتاید جنایت علیه بشریت محسوب میشود. اقدامات اسرائیل در چند دهه گذشته علیه فلسطینیها به ویژه در مناطق اشغالی 1967 همواره مبتنی بر جداسازی قومی بوده و تلاش مستمری از سوی رژیم صهیونیستی برای محصور کردن فلسطینیها از طریق احداث دیوار حائل در بخشهای زیادی از کرانه باختری صورت گرفته است. این مسئله موجب شده رویکرد ضد انسانی و غیرقانونی اسرائیل در زمینه جداسازی و محصور کردن فلسطینیها مورد توجه سازمانهای حقوق بشری قرار گیرد. در این راستا، سازمان دیدهبان حقوق بشر که یک نهاد غیردولتی و بینالمللی مستقر در نیویورک است اواخر آوریل 2021 با انتشار یک گزارش 213صفحهای، رژیم صهیونیستی را رژیمی آپارتاید توصیف کرد و از دیوان بینالمللی کیفری، محاکمه «مسئولان اسرائیلی» را خواستار شد. به گفته دیدهبان حقوق بشر، بعد از چند دهه هشدارهای مکرر درباره احتمال منجر شدن سیطره اسرائیل بر زندگی فلسطینیان به رژیم آپارتاید، اکنون دیگر از این آستانه عبور شده و وضعیت جاری وضعیت آپارتاید است. بنا بر گزارش دیدهبان حقوق بشر، مقامهای صهیونیست در درون فلسطین اشغالی که حدود یک نهم ساکنانش را فلسطینیان تشکیل میدهند و همچنین در اراضی اشغال شده 1967 در تلاش برای حداکثرسازی اراضی برای یهودیان و استقرار فلسطینیان در مراکز بسیار پرجمعیت و محدود جغرافیایی بودهاند. همچنین رژیم صهیونیستی به صورت سیستماتیک علیه فلسطینیان اقدامات تبعیضآمیز انجام میدهد و این موضوع در اراضی اشغالی شامل کرانه باختری به شدیدترین وجه جریان دارد.
امریکا به عنوان حامی همیشگی اسرائیل با این گزارش و محتوای آن به ویژه رژیم آپارتاید نامیدن اسرائیل بهشدت مخالفت کرده است. «الکساندریا اوکاسیو کورتِز» نماینده دموکرات پیشرو با انتقاد از سران امریکا که حق دفاع از خود را برای اسرائیل محفوظ میدانند، رژیم صهیونیستی را مصداق یک رژیم آپارتاید توصیف کرد. کورتز با انتقاد از سیاستهای «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی در هدف قرار دادن فلسطینیان در نوار غزه و دیگر مناطق اراضی اشغالی، گفت: «رژیمهای آپارتاید، دموکراسی نیستند». اما اکنون اذعان وزیر خارجه فرانسه نشان میدهد که اروپاییها نیز به ماهیت آپارتایدی رژیم صهیونیستی اذعان دارند. با این حال سؤال این است که چرا کشورهای بزرگ اروپایی مانند فرانسه، آلمان و بریتانیا از مدافعان و حامیان عمده اسرائیل بوده و در موارد حساس مانند جنگ اخیر غزه به جای محکومیت اقدامات جنایتکارانه اسرائیل علیه فلسطینیها به بهانه دفاع از خود، به توجیه جنایات اسرائیل پرداخته و مواضعی ضد فلسطینی اتخاذ میکنند؟