قطعيهاي مكرر برق در روزهاي اخير بر روند واكسيناسيون و توليد واكسن كرونا هم اثرگذار بودهاست، به گونهاي كه با قطع طولانيمدت برق تدابير صورت گرفته براي حفظ زنجيره سرد واكسنها بياثر و واكسنها غيرقابل استفاده ميشود و از سوي ديگر اگر حين فرآيند توليد برق قطع شود، ميتواند زنجيره توليد را به هم ريخته و با دور ريختني كردن محصول ممكن است براي توليدكنندگان ميليونها دلار خسارت به بار بياورد.
كمتر حوزهاي از قطعيهاي مكرر و بيبرنامه برق در امان ماندهاست،اما بيماران كرونايي بستري در منازل و زير دستگاههاي اكسيژن ساز و همچنين فرآيند واكسيناسيون كرونا از جمله مهمترين بخشهايي است كه از قطع برق آسيب ميبينند و لازم است براي به حداقل رسيدن اين آسيبها فكري شود؛چراكه در شرايط آپارتايد واكسن در دنيا، اين كالاي استراتژيك به راحتي و ارزان تهيه نميشود تا بخواهد به همين سادگي هدر برود. عليرضا رئيسي،سخنگوي ستاد ملي مقابله با كرونا درباره چگونگي حفظ زنجيره سرد واكسن به دنبال قطع برق اينگونه توضيح ميدهد: «مراكز بهداشتي ما حتي در سطح روستاها براي نگهداري واكسنها در يخچال و براي برقهاي اضطراري فكر شدهاست. حتي اگر در روستايي برق و ژنراتور نباشد از كلد باكسها استفاده ميشود كه هميشه آمادهاست. در سطح مراكز شهرستانها و استانها سردخانههاي نگهداري واكسن داريم. براي توزيع واكسن نيز انبارهاي بزرگ و مجهز داريم كه حتي اگر برق برود چندان مشكلي نخواهيم داشت.»
به گفته رئيسي در ۱۰ قطب كشور واكسن توزيع ميشود و آنها به مراكز ديگر توزيع ميكنند. در مراكز استان هم محلهاي نگهداري واكسن داريم و پس از توزيع به شهرستانها اين واكسن بر اساس نياز مراكز به صورت روزانه يا دو روز يكبار ارسال ميشود،اما در عين حال به طور كلي پس از موضوع قطع برق، دستورالعمل جديدي نوشته شد؛چراكه در عين حال هر نوع قطعي برق ميتواند براي روند واكسيناسيون ايجاد مشكل كند. رئيسي در اين باره توضيح ميدهد:«فرض كنيد اگر بيش از پنج ساعت برق برود،ما دچار مشكل ميشويم كه البته تاكنون اين اتفاق نيفتادهاست. واكسنها در يخچال نگهداري ميشوند و حتي مهم است در كدام طبقه نگهداري شوند. در كنار واكسنها دماسنج وجود دارد و اگر دما كمتر از حد مورد نظر برسد يك هشدار خواهد بود.»
طبق اظهارات معاون بهداشت وزارت بهداشت واكسنها بسته به نوع خود شرايط نگهداري متفاوتي دارند. برخي واكسنهايي مثل سينوفارم و آسترازنيكا درجه حرارتي متفاوت از اسپوتنيك دارند. واكسن اسپوتنيك بايد زير ۱۸ درجه باشد،اما واكسن سينوفارم در دماي يخچال ميماند.
مصطفي قانعي،رئيس كميته علمي ستاد مقابله با كرونا هم درباره تأثير برق بر روند زنجيره سرد و توليد واكسن، تأكيد ميكند:« اگر قطعي برق طول بكشد و دما از حد مشخصي در يخچال كاهش يابد، ديگر آن واكسن قابل استفاده نيست، الان قطعي برق به شكلي تنظيم شدهاست كه زنجيره سرد دچار مشكل جدي نشود،اما در توليد مسئله متفاوت است. در توليد بايد زنجيره كاملاً رعايت شود و اگر در وسط توليد، ماشين خاموش شود، ديگر آن توليد به درد نميخورد و بايد از ابتدا توليد را آغاز كرد و ممكن است ميليونها دلار آسيب به توليدكنندگان وارد شود تا زنجيره ساخت را كامل كنند و با اين شكل هزينههاي توليد واكسن در ايران با اين شكل خيلي بالا ميرود،زيرا بايد موتور برق و UPS تهيه شود كه حتي چند لحظه هم زنجيره توليد قطع نشود. البته تاكنون گزارشي از قطعي برقي كه منجر به قطع زنجيره توليد شود به دستمان نرسيدهاست.»