طی هفتههای اخیر همزمان با افزایش قیمت کالاهای اساسی و مرغ و گوشت، گزارشهایی از دپوی کالاهای اساسی و نهادههای دامی در گمرکات و عدم تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی از زبان فعالان بازار منتشر شده است و بیم آن میرود که در هیاهوی جابهجایی دولت، تأمین موجودی انبارهای کالاهای اساسی و نهادههای دامی مورد غفلت قرار گیرد. در این خصوص با سرپرست دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهادکشاورزی، عباس معروفان درخصوص میزان تخصیص کالاها و موجودی انبارها گفتوگویی انجام دادیم که در پی میخوانید:
اخیراً گزارشهایی منتشر شده مبنی بر اینکه کالاهای اساسی مشمول ارز نیمایی افت ۵۰درصدی ترخیص و اقلام اساسی مشمول ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی کاهش ۵۳درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کردهاند که این موضوع میتواند زنگ خطر افت جدی مایحتاج ضروری مردم را در روزهای پیشرو کلید بزند. با توجه به اینکه دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهادکشاورزی مسئولیت تأمین موجودی انبارها و کالاهای استراتژیک را دارد؛ بفرمایید در حال حاضر موجودی ذخایر استراتژیک چقدر است؟
براساس آمار دهم خرداد؛ ۴ میلیون و ۳۵۴ هزار تن نهاده در بنادر داریم و به اندازه سه ماه آینده نهاده دامی وارد شده است و ۵۰ کشتی دیگر نیز خریداری شده که به محض ترخیص ۴ میلیون نهاده، آنها جایگزین خواهند شد. سال گذشته در خرداد ماه حدود ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تن نهاده ثبتسفارش کرده بودیم که امسال با رشد ۲۵ درصدی، این رقم به ۱۲ میلیون و ۱۹۹ هزار تن رسیده است.
تخصیص ارز سال گذشته ۳ میلیارد و ۳۹۸ میلیون دلار بوده که امسال با رشد ۲۶۰ درصدی روبهرو شده است. همچنین تأمین ارز در سال گذشته یک میلیارد و ۲۰۹ میلیون دلار بوده که امسال با رشد ۲۰ درصدی به یک میلیارد و ۴۵۳ میلیون دلار افزایش یافته است.
کالاهای اساسی مانند شکر، روغن و برنج چطور؟
شکر و روغن تا چند ماه پیش با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی وارد میشد، اما در حال حاضر با ارز نیمایی وارد میشود. تخصیص ارز این کالاها در سال گذشته ۲میلیارد و ۳۶۵ میلیون دلار بوده که امسال با رشد ۱۱درصدی، میزان آن به ۲ میلیارد و ۸۸۰ میلیون دلار رسیده است. طبق آمار اول خرداد، ترخیص کالا از گمرک ۶ درصد با کاهش مواجه بود، اما طبق آمار روز دهم خرداد ترخیص افزایش یافته و رقم آن از ۴ میلیارد و ۹۳۰ میلیون تن در سال گذشته به ۵ میلیارد و ۹۹۰ میلیون تن رسیده که از رشد ۱/۲ درصدی حکایت دارد.
آمار ارائه شده از سوی شما با آمار مرکز آمار ایران متفاوت است؛ کمااینکه واقعیتهای جامعه و اظهارات مرغداران، دامداران و تولیدکنندگان روغن و فعالان بازار شکر و برنج از واقعیت دیگری حکایت دارد. هفته گذشته همزمان با افزایش قیمت روغن و شکر از سوی وزارت جهاد اعلام شد که ذخایر استراتژیک خالی شده و ما مجبور به افزایش قیمتها هستیم. ممکن است در مورد این تناقضات توضیح دهید؟
آماری که به شما اعلام کردم، روی کدال گمرک و وزارتخانه موجود است. افزایش قیمت روغن و شکر به دلیل این بود موجودی انبارهایی که این کالاها را با ارز دولتی وارد کرده بودند، تمام شده و ما ناگزیر بودیم قیمت شکر و روغنی را که با ارز نیمایی و آزاد وارد شده است؛ متناسب با قیمت تمام شده واردات گران کنیم، اما این گرانیها به معنای خالی شدن انبارها نبود. بهخاطر شرایط فعلی اقتنصادی، دولت دیگر نمیتواند به این کالاها سوبسید دهد و چارهای جز افزایش قیمتها نداشتیم.
در مورد برنج چطور؟ ظاهراً موجودی انبارهای برنج خارجی نیز تمام شده و قیمت برنج ایرانی در بازار به ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان و برنج خارجی ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان رسیده است.
ذخایر برنج نهتنها تمام نشده است، بلکه ۱۸۰ هزار تن برنج نیز در روزهای آتی از گمرک ترخیص میشود، اما در شهریور و مهر به دلیل همزمانی برداشت برنج ایرانی، واردات ممنوع خواهد شد. تا پیش از این برنج خارجی با ارز دولتی وارد میشد و قیمت آن زیر ۱۰ هزار تومان بود، ولی اکنون که با ارز نیمایی وارد میشود، قیمتش به ۲۰ هزار تومان یا شاید کمی بیشتر رسیده است، اما انبارها خالی نیستند.