کارشناسان معتقدند امسال موضوع خشکسالی از مرحله بحران خارج و کشور وارد ورشکستگی آبی شده است، دولت باید شرایط اضطراری خشکسالی اعلام کند و برای نجات کشور از خشکسالی با مشارکت در عرصه جهانی و گسترش کشت فراسرزمینی از بحران فعلی عبور کند.
عضو هیئت‌علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی با اعلام این مطلب به آب مجازی چند محصول اشاره و تصریح کرد: دکتر رضا مکنون، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر معتقد است برای تولید هر جفت کفش چرم ۸۰۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود یا ۱۳۰۰ لیتر آب برای تولید یک کیلو گندم لازم است. همچنین برای تولید هر کیلوگرم گوشت در کشور‌های پیشرفته ۱۵ هزار و ۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود.
کامران شریفی در گفتگو با ایسنا تصریح کرد: خشکسالی‌ها جنبه‌های اجتماعی نیز دارند، افراد به خاطر خشکسالی دیگر نمی‌توانند در روستا‌ها باقی بمانند و به حاشیه شهر‌ها آمده و معضلات و مشکلات اجتماعی ایجاد می‌شود. خشکسالی در کشور ما از مرحله بحران خارج شده و وارد ورشکستگی آبی شده‌ایم. ایران امروز ما ایران گذشته نیست و باید چاره‌ای برای آن در نظر بگیریم. باید برنامه‌های کوتاه مدت میان مدت و بلندمدت داشته باشیم. شرایطی که در حال حاضر وجود دارد بنده را به این نتیجه رسانده است که باید در کشور شرایط اضطراری خشکسالی اعلام شود.
وی افزود: اگر می‌خواهیم مسائل اجتماعی از این شدیدتر نشود باید اقداماتی را انجام دهیم. اگر امسال کاری انجام ندهیم قیمت برخی اقلام و مواد غذایی مانند گوشت افزایش پیدا خواهد کرد. افزایش قیمت‌ها استعداد اعتراضات اجتماعی را به وجود می‌آورد. برای نجات کشور باید از مفهوم آب مجازی کمک بگیریم. درگذشته ما از این مفهوم استفاده کرده‌ایم و از کشور‌هایی که بارندگی زیاد و مراتع گسترده دارند گوشت وارد کرده‌ایم؛ یعنی به ازای هر کیلو گوشت ۱۵هزار و ۵۰۰ لیتر آب صرفه‌جویی و فشار سرزمینی را کم کرده‌ایم. برای نجات گله‌های گوسفند باید هسته زاینده را حفظ کنیم و بتوانیم با واردات علوفه به‌خصوص یونجه ۷۰۰ الی ۸۰۰ لیتر آب صرفه‌جویی کنیم.
برای تأمین پروتئین مردم باید تدابیری اندیشیده شود
شریفی با اشاره به مشکلات افزایش قیمت گوشت قرمز و مرغ گفت: اگر قیمت گوشت مرغ و گوشت قرمز به همین منوال افزایش پیدا کند، طبیعتاً خرید و مصرف مردم کاهش پیدا کرده و در پی آن اکثر مردم کشور در تأمین پروتئین به مشکل برمی‌خورند و سپس برای رفع این خلأ به نشاسته رو می‌آورند و در ادامه توانمندی سیستم ایمنی بدنشان در برابر بیماری‌ها کاهش پیدا می‌کند. بنابراین ناچاریم درپی این عوامل افزایش بستری‌ها در بیمارستان‌ها، افزایش نرخ بیمه و... را در نظر بگیریم. در بعضی از کشورها، از جمله امریکای‌جنوبی، برای جلوگیری از کمبود پروتئین در بدن مردم و عواقب آن، در نان مردم پودر ماهی اضافه می‌کنند تا کمبود پروتئین ایجاد شده برطرف شود. انجام این کار در کشور ما امکان‌پذیر نیست، اما به هرحال ما نیز باید برای تأمین پروتئین مردم به اجرای تدابیری بیندیشیم، نباید بگذاریم بخش عمده تغذیه مردم را نشاسته تشکیل دهد.
میزان مشارکت در عرصه جهانی به ما قدرت می‌دهد
شریفی با اشاره به اینکه «ما می‌توانیم با گسترش کشت‌های گلخانه‌ای و استفاده قطره قطره از آب کمبود‌ها را جبران کنیم»، بیان کرد: آقای دکتر رضا مکنون می‌گوید که «برای تولید هر کیلوگرم توت‌فرنگی، ۲۵۰ لیتر آب و برای تولید هر کیلوگرم گندم ۱۳۰۰لیتر آب مصرف می‌شود.» هر کیلو گندم را امروز ۵ هزار تومان از کشاورز می‌خریم. اگر همین توت‌فرنگی را به بازار اروپا صادرات کرده و ارز دریافت کنیم، چقدر می‌توانیم گندم وارد کشور کنیم؟ این میزان مشارکت در عرصه جهانی به ما قدرت می‌دهد. به همین دلیل امروز نمی‌توانیم مهندس کشاورزی، دامپروری و دامپزشکی یا حتی متخصص علوم سیاسی که از سایر حوزه‌ها بی‌خبر باشد، داشته باشیم. همکاری‌های بین‌رشته‌ای از درون دانشگاه‌ها باید به نهاد‌های اجرایی سرایت کند.
وی با اشاره به خشکسالی در سال جاری بیان کرد: امسال سال خیلی سختی است. براساس گزارشی که امسال از طرف دامداران به بنده رسیده است، پارسال اگر یونجه کیلویی ۲ هزار تومان بود، امسال ۶ هزار تومان است. نهاد‌های دولتی ممکن است در فکر واردات دانه جو، دانه ذرت، دانه‌های روغنی و کنجاله‌های این موارد باشند، اما برای حیوان علف‌خوار و نشخوارکننده مثل گوسفند و گاو برای افزایش بهره‌وری از همان دانه‌های بالا نیاز است که علوفه به میزان حداقل در غذا باشد. اگر حیوان رو به مصرف کنسانتره بیاورد هم بیمار شده و هم بهره‌وری کاهش می‌یابد.
شریفی با اشاره به کشت فراسرزمینی گفت: در سال‌های گذشته کشت‌های فراسرزمینی هم داشتیم. کشت فراسرزمینی یعنی اینکه در کشور‌های دیگر زمین اجاره کنیم و این مسئله مورد استقبال آن کشورها هم هست زیرا که اشتغال ایجاد می‌شود و از طرفی محصول تولید شده را وارد کشور می‌کنیم. هدف این است که آب مجازی وارد کشور شود.
