کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل آنکتاد اعلام کرد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال ۲۰۲۰ افت ۱۱درصدی داشته و به ۳۴۲/۱ میلیارد دلار رسیده و رتبه ایران از سال ۹۶ به بعد ۲۷ پله در میان کشور‌های مورد بررسی نزول کرده است.
به گزارش فارس، کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) هر سال در سلسله گزارش‌های «سرمایه‌گذاری خارجی جهان» به بررسی روند سرمایه‌گذاری خارجی در کشور‌های مختلف می‌پردازد و طی آن آمار مربوط به سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشور‌های جهان را منتشر می‌کند. بر اساس گزارش «سرمایه‌گذاری خارجی جهان ۲۰۲۱»، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال ۲۰۲۰ به یک میلیارد و ۳۴۲میلیون دلار رسیده است.
میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال ۲۰۱۹ به یک میلیارد و ۵۰۸میلیون دلار رسیده بود، یعنی میزان سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال ۲۰۲۰ با کاهش (۱۶۶میلیون دلاری) ۱۱درصدی مواجه شده است. سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۱۸ به ترتیب ۴/۳۶ درصد و ۳۰درصد افت کرده بود. میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال ۲۰۱۸ برابر با ۲میلیارد و ۳۷۳میلیون دلار در سال ۲۰۱۷ برابر با ۵میلیارد و ۱۹میلیون دلار بوده است. این رقم در سال ۲۰۱۶ برابر با ۳میلیارد و ۳۷۳میلیون دلار بود.
ایران در سال ۲۰۱۴ بالغ بر ۲میلیارد و ۱۰۵میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال ۲۰۱۵ به ۲میلیارد و ۵۰میلیون دلار کاهش یافته بود.
میزان سرمایه مستقیم خارجی جذب شده در سال ۲۰۱۳ نیز ۳ میلیارد و ۵۰میلیون دلار بوده است. این رقم در سال ۲۰۱۲ برابر با ۴میلیارد و ۶۶۲میلیون دلار برآورد شده بود.
افزایش سهم ایران از میزان کل جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان
بر اساس این گزارش، در جهان در سال گذشته میلادی که سال آغاز همه‌گیری کرونا نیز بود، ۹۹۹میلیارد دلار جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام شده که نسبت به سال پیش از آن، ۵۴۱میلیارد دلار کمتر است. سهم ایران از این میزان سرمایه‌گذاری در
جهان ۱۳/۰ درصد است. سهم ایران در سال ۲۰۱۹ برابر با ۰۹/۰ درصد بود.
نزول ۲۷ پله‌ای ایران طی دولت دوازدهم
بر این اساس، ایران در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۹) جایگاه ۷۲ را در میان کشور‌های مورد بررسی به خود اختصاص داده که نسبت به گزارش سال گذشته شش پله صعود داشته است، البته میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در سال ۲۰۲۰ در بسیاری از کشور‌ها به علت شیوع کرونا به شدت کاهش یافته است. هر چند رتبه ایران در سال بهتر شده است، اما کشورمان در سال‌های پیش از آن با کاهش جایگاه‌های شدیدی مواجه شده بود.
ایران در سال ۲۰۱۹ با ۲۳ پله نزول جایگاه ۷۸ و در سال ۲۰۱۸ با ۱۰ پله نزول جایگاه ۵۵ را به خود اختصاص داده بود. جایگاه ایران در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) برابر با ۴۵ بود.
پیشی گرفتن دوباره کشور‌های درحال‌توسعه
در حالی که در سال ۲۰۱۹، کشور‌های توسعه یافته ۹/۵۱درصد کل سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی و کشور‌های توسعه‌یافته تنها ۴/۴۴درصد را به خود اختصاص داده بودند، این ارقام در سال ۲۰۲۰ کاملاً برعکس شده است. سهم کشور‌های در حال توسعه از کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام شده در جهان در سال ۲۰۲۰ نزدیک ۳/۶۶ درصد برابر با ۶۶۲میلیارد و ۵۶۲میلیون دلار بوده است، کشور‌های توسعه یافته نیز ۳۱۲میلیارد و ۱۷۰میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کردند که ۲/۳۱ درصد کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان است.
به نظر می‌رسد، آغاز شیوع کرونا در سال ۲۰۲۰ بر میزان جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی کشور‌های توسعه یافته به شدت تأثیر گذاشته است. کشور‌های در حال توسعه در سال ۲۰۱۲ برای نخستین بار، از کشور‌های توسعه یافته در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی پیشی گرفتند و این وضعیت را در سال ۲۰۱۴ نیز حفظ کردند. این وضعیت بار دیگر در سال ۲۰۱۸ اتفاق افتاد. اقتصاد‌های درحال گذار نیز حدود ۴/۲ درصد از کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جهان را در سال ۲۰۱۹ به خود اختصاص دادند.
۳ کشور نخست جهان در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی
امریکا با ۱۵۶میلیارد دلار، چین با ۱۴۹میلیارد دلار و هنگ‌کنگ با ۱۱۹میلیارد دلار به ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم به لحاظ جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی قرار دارند.
