انسان امروزی به دلیل داشتن مشغله و گرفتاری نمیتواند همه اصول مربوط به صله ارحام را رعایت کند. همچنین به بهانه فرصت نداشتن از خوبی کردن، سر زدن، حرمت گذاشتن و دستگیری از دیگران و به ویژه کمک به سالمندان سر باز میزند. آنها نیز به خاطر تنهایی و بیتوجهی دیگران ناراحت میشوند. این در حالی است که پیری دنیایی از تجربه است. موی سفید حکایت از زندگی و فراگیری بسیاری از مکتب زمانه دارد و درس این مکتب بسیار گران و پرهزینه است. باید از تجربیات سالمندان بیاموزیم و در زندگی خود از آنها بهره ببریم. پس نباید سالمندان را انسانهای پیر و بیفایده و خالی از سود بدانیم به این دلیل که سالمندان بسیار باتجربه و بسیاری نیز دانشمند و فرهیختهاند. احترام به سالمندان یکی از الزامات هر جامعهای است. این موضوع در جوامع امروزی تا حدود زیادی فراموش شده است. متأسفانه هر روز به تعداد سالمندانی که در خانه سالمندان زندگی میکنند و فرزندان آنها ماهها و یا حتی سالها از آنها احوالی نمیپرسند و آنها را به حال خود رها کردهاند افزوده میشود. در مکتب اسلام، سالخوردگان و سالمندان از موقعیت و جایگاه ویژهاى برخوردارند. رسول خدا (ص) مىفرماید: «وجود پیران سالخورده، باعث برکت و افزایش رحمت و نعمتهاى الهى است.»
سالمندان با عمرى تلاش و تجربه به مرحلهاى رسیدهاند که نیازمند احترام و محبت هستند. تکریم آنها مصداق تعظیم شعائر اسلامى و موجب تحکیم ارزشها و روابط اجتماعى است. یعنى درست همانطور که فرزندان در سطوح مختلف سنى نیازهاى روحى متفاوتى دارند و والدین و مربیان در راستاى تربیت و بارورى استعدادهاى آنها باید از شیوههاى رفتارى صحیح استفاده کنند، بزرگسالان نیز نیازمند قدردانى و سپاسگزارى از زحمات گذشته خود از سوى فرزندان و اطرافیان مىباشند.
به راستی آیا دعایی بالاتر از دعای آن والدین سالمند وجود دارد؟ آیا ما پیری و روزهای دشوار آن را تجربه نخواهیم کرد؟ پس چگونه آنها را رها کرده و به دنبال دنیای بیوفای خود میرویم. وجود سالمندان باعث بیشتر شدن رحمت خداوند است. در ادامه به بررسی ۹ روش تکریم سالمندان و لزوم حفظ احترام سالمندان برگرفته از وبسایت مهرپرور mehrparvar. com میپردازیم.
۱- وقت گذراندن با سالمندان و احترام به سالمندان
سالمندان برای رفع تنهایی نیاز دارند که در حلقه آشنایان خود باشند. برای سالمندان زمان بگذارید، به ملاقات آنها بروید. هم سالمندان از تنهایی درمیآیند و زندگیشان هیجان پیدا میکند، هم شما از همصحبتی با آنها آموزش میبینید. داشتن ارتباط در دوران سالمندی از عناصر مهم حفظ سلامتی است. در حضور سالمندان به حرفهایشان گوش دهید. سالمندان به دلایل مختلف احساس تنهایی زیادی دارند مانند بازنشستگی، عدم ارتباطات اجتماعی، عدم حضور در محیط کاری، از دست دادن همسر و نزدیکان.
۲- در حضور سالمند مؤدبانه برخورد کنید
احترام به سالمندان یعنی در حضورشان مؤدبانه برخورد کنید. ادب و احترام جزئی از آداب معاشرت روزمره است. اگر سالمندان سخن میگویند، با احترام و دقت به حرفهاشان گوش کنید. میان حرفشان نپرید. آنها را با نام کوچک خطاب نکنید. احترام به سالمندان اوقات آنها را شیرین میکند.
۳- از سالمندان نصیحت بخواهید
سالمندان جزو خردمندترین اقشار جامعه هستند. نصایح و توصیههای یک سالمند نباید نادیده گرفته شود. سالمندان با تجربههای گرانبهایشان در زندگی میتوانند بهترین نصایح را برای شما داشته باشند.
۴- برای احترام به سالمندان با آنها غذا بخورید
چگونه به سالمندان احترام بگذاریم؟ از اصول احترام به سالمندان غذا خوردن در کنار آنها میباشد. سالمندان در کنار اینکه بدنشان تغذیه میشود، سرگرم میشوند و اوقات خوشی را تجربه میکنند. حتماً سعی کنید طبق یک برنامه مرتب با آنها غذا بخورید.
۵- در مورد گذشته با آنها صحبت کنید
صحبت درباره تاریخچه خانوادگی میتواند نسلهای مختلف خانواده را بههم نزدیک کند و روابط میان نسلها را تقویت کند. کودکانی که اطلاعات بیشتری در خصوص تاریخچه خانوادگیشان دارند، انعطافپذیری هیجانی بهتری دارند. این کودکان در مقابله با استرس و چالشها به شکل مؤثرتری عمل میکنند، زیرا بهتر از دیگران میدانند که از کجا آمدهاند و چه کسی هستند.
۶- به آنها زنگ بزنید
اگر آنقدر از محل زندگی عزیز سالمند خود دور هستید که نمیتوانید مرتب به وی سر بزنید، قطعاً میتوانید گوشی تلفن را بردارید و با آنها تماس بگیرید. در زندگی پرمشغلهمان، اگر زمانی را در طول روز به جویا شدن احوالات عزیزان سالمندمان اختصاص ندهیم، ممکن است به راحتی ارزش و بزرگی آنها و همچنین، مشکلاتی را که ممکن است در آینده گریبانگیرشان شود فراموش میکنیم. تماس تلفنی یکی از روشهای مؤثری است که با استفاده از آن میتوانید به عزیزانتان نشان دهید به فکرشان هستید.
۷- از آنها قدردانی کنید
حتی اگر از طریق رفتار و کردارتان به آنها نشان میدهید چقدر برایتان محترم هستند، به زبان آوردن اینکه چقدر برایتان محترمند، و چقدر سپاسگزارشان هستید، بسیار مهم است. ادای احترام و هیجان بخشیدن به زندگی دیگران، به خصوص سالمندان ایرانی، پیام بسیار مثبتی به همراه دارد. اگر سالمندی در خانوادهتان زندگی میکند که تأثیر مثبتی بر شما دارد، حتماً این تأثیر مثبت را با وی تقسیم کنید. حتی با رویاندن گل لبخندی بر صورتشان.
۸- به مراکز زندگی سالمندان سر بزنید
جهان با چنان سرعتی در حرکت است که گاهی اوقات آدمها مسائل واقعاً مهم را فراموش میکنند. گاهی اوقات سالمندان فراموش میشوند، ولی باید بدانیم آنها همچنان فعال و زندهاند. با سر زدن به مراکز زندگی سالمندان، به آنها نشان میدهید به فکرشان هستید و برایتان مهم هستند. به آنها شور و نشاط هدیه میدهید و از طریق تعامل اجتماعی به درد دلهاشان گوش میدهید. سر زدن به مراکز زندگی سالمندان، چه یکی از عزیزانتان در آنجا زندگی کند و چه آدمهای غریبه، بهترین روشی است که از طریق آن وارد جامعه سالمندان میشوید و به آنها نشان میدهید برایتان اهمیت دارند.
۹- برای نگهداری از سالمندان داوطلب شوید
وقتی کار خیری انجام میدهیم، حالمان بهتر میشود. پیشقدم شدن برای کار خیر یکی از اعمالی است که باید به یک عادت تبدیل شوند. لحظاتی بینهایت تأثیرگذار در زندگیمان وجود دارند که تلاش برای رسیدن به آن لحظات بسیار ارزشمند خواهد بود و غالباً یکی از این لحظات زمانی است که برای خدمت به سالمندان و برآوردن نیازهای آنها داوطلب میشویم.