تا زمانی که طرف امریکایی بدون هزینه ایران را تحریم می‌کند، قطعاً اراده‌ای برای برداشتن تحریم نخواهد داشت.
سید مصطفی خوش‌چشم، تحلیلگر مسائل راهبردی و بین الملل در گفتگو با مهر، در تبیین شرایط و پیچیدگی‌های حوزه سیاست خارجی در دولت آینده گفت: در طول ۲۰ سال گذشته، سیاست خارجی ما معطوف به اختلافات با امریکا بوده است که این مسئله نیز نتیجه فشار‌های دیپلماتیک، سیاسی و اقتصادی طرف امریکایی بر جمهوری اسلامی ایران بوده است.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: در سال‌های گذشته، توجه کمتری به گسترش روابط و فعال کردن ظرفیت‌های موجود اقتصادی در دیگر مناطق و کشور‌های جهان معطوف بوده است و تمرکز بر روی حل اختلاف با امریکا بود. این مسئله به ویژه در دولت‌های آقای خاتمی و روحانی بیشتر شد. وی ادامه داد: در هشت سال گذشته، تنها کانون توجه بخش دولت در زمینه سیاست خارجی، روی تنش زدایی با امریکا بوده است. خوش‌چشم تصریح کرد: این مسئله باعث شده است که سیاست خارجی ما به شکلی انفعالی در بیاید و در حقیقت غیر متوازن و غیر جامع باشد. وی ادامه داد: همچنین به خاطر اینکه طرف امریکایی به شکل پیوسته، به جمهوری اسلامی ایران فشار وارد می‌کرده است، در زمینه تحریم‌های اقتصادی و سیاسی، دستگاه سیاست خارجی کشور، پیوسته به دنبال یافتن راهی بوده است که در واکنش به این فشار‌ها بتواند آن‌ها را خنثی کند یا آن‌ها را دور بزند.
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی افزود: به عبارت دیگر اقدامات دستگاه سیاست خارجی کشور، بیشتر واکنشی و انفعالی بوده است که همان نیز بر اساس یک طرح، یعنی برجام جلو رفته است و طرح جایگزین و یک استراتژی جامع برای حل اختلاف با امریکا دیده نشده بود. خوش‌چشم تأکید کرد: این مسائل، آسیب‌هایی است که در طول ۲۰ سال اخیر به ویژه در هشت سال گذشته، کشور دچار آن شده است. وی در توصیف گفتمان احتمالی سید ابراهیم رئیسی در حوزه سیاست خارجی گفت: به نظر می‌رسد حضور آقای رئیسی به عنوان یک فرد انقلابی و تحول‌خواه و در عین حال منطقی و عاقل، فرصت نادر و کمیابی را در اختیار کشور بگذارد تا سیاست خارجی کشور را متحول کند. بر همین اساس، ما نیاز داریم سیاست خارجی بر اساس یک راهبرد جامع‌نگر، متوازن، متعادل، کنش‌گرانه و با هدف‌گذاری و اولویت اقتصادی انجام و متحول بشود. خوش‌چشم ادامه داد: دستگاه سیاست خارجی باید در حوزه‌های دیپلماسی رسمی، دیپلماسی عمومی، ایرانیان خارج از کشور، دیپلماسی دیجیتالی، دیپلماسی گردشگری، دیپلماسی حمل و نقل و دیپلماسی اقتصادی به دنبال طرح‌های ابتکاری باشد.
خوش‌چشم در تبیین ویژگی‌های سکاندار آینده دستگاه سیاست خارجی تصریح کرد: باید شخصی با نگاه راهبردی و تحول‌خواهانه و مبتکرانه پیدا کنیم که بعد در تکمله آن، یک تیم که دارای این خصایص باشد همراهش کنند تا ایشان با این تیم بتواند چنین طرح راهبردی را جلو ببرد. این کارشناس مسائل سیاسی افزود: باید دستگاه قدیمی سیاست خارجی ما را که ۲۰ سال بر اساس این اسلوب پیش رفته و بر اساس نگاه قدیمی به سیاست خارجه به فعالیت پرداخته است نوسازی و همگام با اقتضائات به روز کنیم. خوش‌چشم همچنین در واکنش به پاسخ «خیر» سید ابراهیم رئیسی در پاسخ به سؤالی در خصوص امکان ملاقات بین وی و رئیس‌جمهور امریکا گفت: «خیر» آقای رئیسی، نکته بجایی بود و نکته برجسته سخنان آقای رئیسی دقیقاً همین تک کلمه جواب بود. بایدن به عنوان بخش کوچکی از پازل سیاست خارجی امریکا نسبت به ایران و برجام در ابتدای امر که به قدرت رسید، سعی می‌کرد راجع به ایران صحبت نکند و در حقیقت، آن «نه» و «بله» معروف را که بیان کرد برای این بود که تمایل نداشتن خودش را نشان بدهد. این کارشناس مسائل بین‌الملل در ادامه تصریح کرد: این پاسخ آقای رئیسی که با یک «خیر» جواب دادند، حاوی پیامی بیش از چند پاراگراف برای طرف امریکایی است که متوجه شود دوران جدیدی در سیاست خارجی و استراتژی خارجی جمهوری اسلامی ایران نسبت به امریکا شروع شده است.
