این روزها اظهارات عجیبی از برخی از اعضای کابینه دولت و مسئولان منتشر میشود که جای تأمل دارد. وزیر صمت روز گذشته در حاشیه بازدید از یک کارخانه از برگزاری جشن خودکفایی تولید لوازم خانگی کشور در آیندهای نزدیک خبر داد و گفت: «با تحقق جهش و رونق تولید در لوازم خانگی ایرانی، آماده برگزاری جشن خودکفایی تولید لوازم خانگی هستیم.» با توجه به ادعای خودکفایی رزم حسینی در صنعت لوازم خانگی و گرانی قیمت این کالاها در بازار و بلا تکلیفی مردم در خرید این کالاها ذکر نکاتی ضروری به نظر میرسد. «خودکفایی» یعنی در تولید کالا، به واردات قطعات از سایر کشورها بینیاز شویم. آیا در شرایطی که ۷۰ درصد پنلهای تلویزیونهای تولید داخل از خارج تأمین میشود و ما هنوز نتوانستیم به تکنولوژی ساخت لوازم صوتی و تصویری دست پیدا کنیم، به معنای رسیدن به خودکفایی است؟ شاید منظور آقای وزیر از خودکفایی ساخت تلویزیونهای سیاه و سفید کارخانه پارس در دهه ۵۰ است!
علاوه بر این موتورهای پر قدرت ماشینهای لباسشویی همگی وارداتی هستند و هنوز ایران به تکنولوژی ساخت آن دست نیافتهاست. همچنین کمپرسورهای یخچالها که از نوعی آلیاژ مخصوص ساختهشده که در ایران وجود ندارد و باید وارد شود. به لیست فوق جارو برقی و ماشین ظرفشویی را اضافه کنید که قطعات اصلیشان همگی وارداتی هستند. اسپیلت نیز در لیست مونتاژیها قرار دارد. صفر تا ۱۰۰ قطعات وارد و در داخل کشور مونتاژ میشود. آیا منظور وزیر صمت از رسیدن به خودکفایی ۷۰ درصد واردات و ۳۰ درصد تولید داخل است؟ ما میتوانیم مدعی خودکفایی در فرش یا زعفران باشیم که کاملاً داخلی است، نه لوازم خانگی.
هر چند که در بستهبندی زعفران همچنان ناتوانیم و در این سالها در سایه عدم توجه مسئولان به صنعت بستهبندی به ناچار این طلای ایرانی به صورت فله به امارات و اسپانیا صادر میشود و با بستهبندیهای زیبا به چندین برابر قیمت با نام کشورهای خارجی صادر میشود.
چطور میتوانیم مدعی رسیدن به خودکفایی باشیم که در یک سال گذشته همزمان با نوسانات نرخ ارز قیمت لوازم خانگی هر ۱۰ روز یکبار گران شده و یخچال ساید بای ساید ایرانی که زمانی ۱۱ میلیون تومان بود، اکنون به بیش از ۵۰ میلیون تومان رسیدهاست. اگر قطعات و کالا داخلی است، چرا قیمتها گران میشود؟
در این سالها، به رغم شعارهای فراوان مبارزه با قاچاق، دولت هنوز نتوانسته جلوی لوازم خانگی قاچاق را بگیرد که با کشتی وارد کشور میشود و در گاوداریها، انبار کارخانجات مخروبه پنهان شده و به تدریج وارد بازار امین حضور تهران میشود و مانع از فروش این کالاهای بدون گارانتی با قیمتهای نجومی شود. به نظر میرسد دوره این شعارهای مردم فریب و اجرای شوهای نمایشی به پایان رسیده و به جای حرفهای غیرمنطقی و واژههای دهان پر کن «خودکفایی» وزیر صمت به فکر چارهاندیشی برای صنعت لوازم خانگی با ۷۰ درصد وابستگی به خارج باشد. هر چند که فرصت روبه اتمام است.
البته حدود پنجماه پیش، جشنی با نام خودکفایی تولید لوازم خانگی برگزار شد و برخی مدیران وزارت صمت در این جشن حضور داشتند یا وزیر با توجه به وعده روز گذشته، از وزارتخانه خود بیخبر است یا وزارت صمت به سندروم جشن بیقرار دچار شده است.