با افزایش تنش‌ها در افغانستان و تلاش‌های منطقه‌ای برای حل بحران، ایران نیز به سهم خود گام مهمی در برقراری صلح برداشته است. دیروز تهران میزبان رهبران سیاسی افغان و طالبان بود که با حضور محمدجواد ظریف با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند. ظریف در این نشست با بیان اینکه مردم و رهبران سیاسی افغانستان باید برای آینده کشورشان تصمیمات دشوار اتخاذ کنند، آمادگی ایران را برای کمک به روند گفتگو‌های صلح اعلام کرد.
پس از شکست مذاکرات بین‌الافغانی در قطر و ترکیه، این بار ایران دست به‌کار شده تا راهی برای برون‌رفت از بن‌بست سیاسی در افغانستان بیابد و به همین منظور، روز چهار شنبه هیئت دولت افغانستان و گروه طالبان که به تهران سفر کرده‌اند با حضور محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نشست برگزار کردند. به گزارش خبرگزاری ایسنا، ظریف در آغاز این نشست سخنرانی کرد و گفت که امریکا در افغانستان شکست خورده و حضور بیش از دو دهه آن در افغانستان موجب خرابی‌های بسیاری شده است. ظریف گفت: «امروز مردم و رهبران سیاسی افغانستان باید برای آینده کشورشان تصمیمات دشوار اتخاذ کنند». وزیر خارجه ایران نتایج ادامه منازعات در افغانستان را نامطلوب خوانده است. او در عین حال به بازگشت به میز مذاکرات بین‌الافغانی و تعهد به راهکار‌های سیاسی به‌عنوان بهترین انتخاب از سوی رهبران و جریان‌های سیاسی افغانستان تأکید کرده است. ظریف همچنین آمادگی تهران را برای کمک به روند گفتگو‌های صلح میان طرف‌ها در افغانستان اعلام کرده است. به گزارش بی‌بی‌سی، محمدیونس قانونی، معاون پیشین رئیس‌جمهور افغانستان، عبدالسلام رحیمی، نماینده رئیس‌جمهور در امور صلح، عبدالکریم خرم، عضو پیشین کابینه افغانستان و برخی دیگر از چهره‌های سیاسی افغان در این نشست حضور داشتند. وزارت خارجه ایران گفته که از جانب حکومت افغانستان محمد یونس قانونی و از جانب طالبان، شیرمحمد عباس استانکزی هیئت‌های مذاکره‌کننده را رهبری می‌کنند. طالبان تأیید کرده است که یک هیئت بلندرتبه این گروه با دعوت رسمی ایران به تهران سفر کرده است. ذبیح‌الله مجاهد، از سخنگویان طالبان روز چهار شنبه پیش از برگزاری نشست در توئیتی نوشت: «در این نشست روی مهاجرین و مسائل مرزی میان افغانستان و ایران و نیز مسئله امنیت و صلح در افغانستان و منطقه گفتگو می‌شود.»
ایران در سال‌های اخیر بار‌ها میزبان مقامات کابل و گروه طالبان بوده تا گامی مهم در برقراری صلح و ثبات در افغانستان برداشته و مسیر صلح در این کشور را تسهیل کند و افغان‌ها هم همواره به نقش موثر ایران در روند صلح اذعان کرده‌اند.
ولایت بادغیس در آستانه سقوط
با وجود نشست گروه‌های افغانی در تهران برای کاهش تنش‌ها، طالبان دیروز با حمله به شهر قلعه نو مرکز ولایت بادغیس در شمال غرب افغانستان، بخش‌هایی از این شهر را تصرف کردند. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، منابع محلی اعلام کردند که طالبان پس از تصرف بخش‌هایی از شهر قلعه‌نو، نبرد شدید را برای تصرف فرماندهی پلیس بادغیس آغاز کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا)، عبدالخالق، فرمانده ارتش در شهر قلعه‌نو که در نبرد با طالبان زخمی شده، گفت که تا آخرین نفس از شهر در برابر طالبان دفاع می‌کند. حسام‌الدین شمس، استاندار بادغیس هم تأیید کرده است که طالبان وارد شهر قلعه‌نو شده‌اند و جنگ شدید در مرکز شهر جریان دارد. طالبان نیز با ارسال ویدئوی از زندان قلعه اعلام کردند که زندان را تصرف و تمام زندانیان خود را آزاد کرده است. این نخستن مرکز استان است که پس از خروج نیرو‌های خارجی از افغانستان به‌دست گروه طالبان می‌افتد. همچنین برخی منابع محلی در بادغیس دیروز گفتند: «خواجه مراد مرادی، فرماندهی پلیس این ولایت، همراه با خداداد طیب، فرماندار آبکمری، قوماندان ادهم، فرمانده خیزش‌های مردمی، سراج‌الدین، فرمانده قرارگاه فرماندهی پلیس و محمد عمر، آمر حوزه یک پلیس بادغیس، با پنج تانک هاموی به طالبان پیوسته‌اند.» با خروج نیرو‌های امریکایی از افغانستان، خشونت‌ها در این کشور افزایش یافته و طالبان به صورت چشمگیری پیشروی کرده و توانسته ده‌ها شهر و روستا را به تصرف خود دربیاورد.
نگرانی مسکو
همزمان با پیشروی‌های طالبان، نگرانی‌های روسیه نیز از تشدید تنش‌ها در مرز‌های جنوبی این کشور افزایش یافته است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه روز چهار شنبه با هشدار درباره احتمال رو به وخامت رفتن سریع وضعیت میدان افغانستان، گفت مسکو آماده است در صورت نیاز از سرزمین کشور‌های متحد خود حفاظت کند. به گزارش خبرگزاری رویترز، وزیر خارجه روسیه توضیح داد: «ما از نزدیک آنچه را که در افغانستان رخ می‌دهد زیر نظر داریم، وضعیتی که احتمال وخیم‌شدن سریع آن در پی خروج عجولانه نیرو‌های امریکایی و ناتو وجود دارد». لاوروف با بیان اینکه روسیه به الزامات نظامی خود در قبال متحدان این کشور از جمله قزاقستان، تاجیکستان و قرقیزستان متعهد است، افزود: «امریکا و ناتو نتوانستند به نتایج محسوس و باثبات کردن اوضاع در زمانی که دهه‌ها آنجا حضور داشتند، برسند». وی همچنین افزود: «ما هر کاری بتوانیم انجام می‌دهیم، از جمله استفاده از پایگاه نظامی روسیه در مرز تاجیکستان با افغانستان، تا مانع هرگونه انگیزه تهاجمی علیه متحدان خود شویم». همچنین ژنرال ولادیمیر شامانف، رئیس کمیسیون دفاعی دومای روسیه دیروز راهی دو شنبه پایتخت تاجیکستان شد و در دیدار با مقامات این کشور گفت: «روسیه در چارچوب تعهدات خود در سازمان امنیت جمعی در صورتی که تاجیکستان از افغانستان تهدید تروریستی شود، کمک‌های لازم را در اختیار این کشور قرار می‌دهد.» روسیه همیشه از سرایت درگیری‌ها از افغانستان به آسیای مرکزی نگران بوده و تلاش کرده با کمک به متحدانش این تهدیدات را به حداقل برساند.
