زنان ایرانی در طول تاریخ، به اوصافی نیک و ارزنده متصف گشته‌اند. منابع تاریخی گذشتگان ما، در این باره فراوان نگاشته و دستمایه مناسبی برای پژوهشگران، به ودیعت گذارده‌اند. با این همه آنچه در «زن ایرانی در سفرنامه‌ها» مورد توجه قرار گرفته است، شهادت سیاحان و سفرنامه نویسان خارجی در این باره است که شهادت دیگران و حتی دشمنان را تداعی می‌کند! فرشته پناهی، نویسنده این اثر در دیباچه خویش بر آن چنین آورده است:
«از آن هنگام که جهانگردان شرق و غرب، در آرزوی لقمه‌ای چرب همچون ایران به سر سفره خودخواهی‌های خود می‌بودند، به جمع‌آوری و بررسی خط به خط نوشته‌ها و خاطرات نویسندگان و سیاحانشان پرداختند و با خواندن آن‌ها به خوبی دریافتند که اگر می‌خواهند به تار و پود و بافت اجتماعی و مذهبی ایران هجوم ببرند و استعداد و مقاومت آن‌ها را نابود سازند، باید ابتدا زن‌ها را هدف قرار دهند، علتش هم این است که به جرئت می‌توان اعلام کرد بانوان ایرانی در همه فعالیت‌های مذهبی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشورمان حضوری فعال و سهمی عمده داشتند و علت آن را هم بیشتر در سه عامل می‌دانند: نخست عامل حفظ حجاب و مصون بودن زن ایرانی در برابر حاکمان و زورمداران می‌باشد که او، به‌رغم پوشیدگی، حتی توانسته تا قلب حکومت هم نفوذ کند و خواسته‌های خود را مطرح سازد. در واقع تمام پیروزی‌های زن ایرانی در زمینه‌های متفاوت، به خاطر استتار او بوده است و حفظ عفاف و متانت از سوی او عاملی بوده که هیچ‌کس را یارای نزدیکی و رساندن آزار و اذیت به او نبوده است، چه بسا که زنان مسلمان و مؤمنه در راهپیمایی‌ها، پیشاپیش مردان حرکت می‌کرده‌اند و حتی سپر بلای آنان هم بوده‌اند. دوم، داشتن وقار و اخلاق خوب او در زندگی زناشویی بوده که همواره توانسته به عنوان شریکی عاقل و همدمی دلسوز، نقش خود را در چرخه زندگی به نحو احسن ایفا کند و از این جهت از سوی، ولی و سرپرست خود، خواه پدر و خواه همسر، مورد ستایش و تمجید قرار می‌گیرد و تا جایی که حتی در اندرونی‌ها و کنج‌ترین جای زندگی، به عنوان مشاور و ناصح در تصمیم‌گیری‌های خرد و کلان شرکت جوید. عامل آخر هم جسارت و نبوغ ذاتی خود زن ایرانی است که او را با ترس بیگانه ساخته و مانع شده است که استعداد‌های خود را مخفی سازد. در هر حال هدف اصلی از طرح موضوع کتاب، در پنج بند ذیل از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد:
۱- به‌طور اعم آشنایی با نظرات جهانگردان به نحوه حضور زن ایرانی در اجتماع.
۲- به‌طور اخص آشنایی با دیدگاه‌های سیاحان در مورد نحوه مشارکت اجتماعی و سیاسی زن ایرانی.
۳- جمع‌آوری و ارائه مکتوبات خارجیان درباره زن ایرانی، به عنوان مقابله با پیش‌داوری‌ها و تبلیغات بعضاً سوء که در این برهه حساس از زمان از فرهنگ گذشته ما می‌شود.
۴- با شناخت هر چه بیشتر نقش زنان در تاریخ کشورمان، بیش از پیش خود را باور نماییم و به پاس حرکت بانوان پارسای ایرانی در گذشته‌های دور و نزدیک، امروز محکم و استوارتر گام برداریم.
۵- تهیه مرجعی برای تهیه تحقیقات دانشجویان رشته‌های مختلف درسی.
بدیهی است روش تحقیق، به شکل اسنادی و گاه تماس و مصاحبه با اهل فن و دست‌اندرکاران موضوع به جهت بررسی دقیق‌تر حواشی، صورت گرفت و ماحصل آن مطالعه صد‌ها سفرنامه بوده است که از میان آن‌ها سفرنامه‌هایی که هر یک، به نوعی مناسب تشخیص داده شد، برای کار انتخاب گردید، البته از اظهارنظر‌های خانم‌های جهانگرد، حداکثر استفاده به عمل آمد. بدین ترتیب کتاب حاضر دوره زمانی خاصی را دربر نمی‌گیرد، بلکه بیشتر کیفیت سفرنامه‌ها مدنظر بوده است و بالطبع بستر تاریخی وسیعی را دربر می‌گیرد، به بیانی دیگر هدف این بوده که به همه دوره‌های تاریخی نظر داشته باشیم تا یک جمع‌بندی کلی از وضعیت زنان ایرانی حاصل شود.»
