کد خبر: 1061116
تاریخ انتشار: ۱۵ شهريور ۱۴۰۰ - ۲۰:۳۵
هادی محمدی

حضور ژنرال حمید، رئیس سرویس اطلاعاتی ISI پاکستان در کابل در روز‌های آغازین سیطره طالبان بر افغانستان، علنی شد و در کنار حضور مقامات سیاسی قطر و امارات در کابل، یک تحریک جدید را گواهی می‌کند، سؤالات و ابهامات در سیاست‌های پاکستانی در افغانستان و نقش این کشور در تحولات افغانستان را برجسته‌تر کرد. اینکه پاکستان همواره از ابزار‌های اجاره‌ای و نیابتی برای تحقق سیاست‌های خود در محیط پیرامونی بهره می‌گیرد، امری پوشیده نیست و تاریخ و شکل‌گیری طالبان که محصولی از تدابیر سرویس‌های اطلاعاتی غربی و با معاونت و همراهی امارات و عربستان و مدارس دینی پاکستان و با هدف مقابله با ارتش سرخ شوروی بود، گواه این ارزیابی است. پشتون‌های دو سوی مرز پاکستان و افغانستان، یک واقعیت تاریخی و جمعیتی است، ولی طالب‌سازی برای اهداف ژئوپلتیکی در شاخص‌های قومیتی این منطقه وجود نداشته است. پاکستان برای کاستن از شکنندگی‌های قومیتی-امنیتی خود یا تثبیت دیورند یا گسترش عمق استراتژیک در منطقه و با توجیه تهدید هندی، از تبدیل پشتون به یک جریان مطالبه‌گر در امارت‌سازی در افغانستان، حمایت کرده است. پشتون‌های افغانستان، در رویکرد تاریخی، همواره مطالبه‌گر قدرت حکمرانی بوده‌اند و این واقعیت را هم می‌دانند که دیگر اقوام چنین پدیده‌ای را تحمل نمی‌کنند و به همین دلیل، تاریخ نزدیک افغانستان دوره‌های باثبات را تجربه نکرده است. اکنون در دهه‌های اخیر، سرویس اطلاعاتی ارتش پاکستان در یک همکاری پروژه‌ای با غرب و کشور‌های عربی متحد امریکا و انگلیس، وارد قماری جدید و خطرناک برای منطقه شده و حکومت‌خواهی پشتونی را به سمت حکمرانی اسلامی هدایت کرده و در نگاهی تمامیت‌خواه، مورد حمایت قرار داده است. پاکستان از یک‌سو در تعامل راهبردی با چین قرار گرفته که حاشیه‌ای برای مانور و چانه‌زنی در همکاری با غرب و کشور‌های عربی است و از سوی دیگر در نوعی حق‌العمل‌کاری با غربی‌ها، ابزار‌های نیابتی خود را فعال می‌کند. طالبان که به ناچار تکیه‌گاه اول خود را در اسلام‌آباد می‌بیند، در زمین طرح‌های پاکستان بازی می‌کند. بدیهی است که یک پارادوکس امنیتی در افغانستان با سیاست‌های پاکستان وجود دارد، چرا که چین، و دیگر همسایگان، یک افغانستان با ثبات و آرام را ترجیح می‌دهند، ولی امریکا و غرب و متحدان عربی آنها، هرج و مرج و جنگ داخلی را برای اهداف ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی دنبال می‌کنند و مجری آن نیز سرویس اطلاعاتی پاکستان است. آنچه قابل اغماض نیست اینکه راندن افغانستان با حضور علنی ژنرال حمید به سمت دیکتاتوری و تمامیت‌خواهی طالبان، برای هیچ‌یک از همسایگان و اقوام افغانی، سودمند نیست و چیزی جز جنگ و بی‌ثباتی و نگرانی‌های جدید و قتل و ویرانی به‌جای نمی‌گذارد.
یک افغانستان در همزیستی واقعی و حکمرانی مشترک و واقعی می‌تواند تصویری باثبات، آرام و سودمند برای همه افغان‌ها و همسایگان و روسیه و برای پاکستان باشد و همکاری‌های پروژه‌ای پاکستان با غرب و حق‌العمل‌کاری با کشور‌های عربی منطقه، منافع درازمدت و باثبات را از پاکستان و دیگر همسایگان سلب خواهد کرد. انتظار منطقی این است که ژنرال حمید و سرویس ISI و دولت پاکستان، طی بازنگری در سیاست‌های خود، در مسیر افغانستان باثبات و حکمرانی واقعی همه اقوام و مذاهب حرکت کرده و به مصالح و منافع بلندمدت برای مردم افغانستان و همه همسایگان و به‌ویژه پاکستان حرکت کنند و از نگرانی‌های امنیتی در منطقه بکاهند.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار