سرویس بین‌الملل جوان آنلاین: ۱۸ روز مانده به مذاکرات، نفر دوم تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای آب پاکی را روی دست طرف‌هایی ریخت که می‌گویند مذاکرات باید از همان نقطه‌ای شروع شود که در وین متوقف شد. علی باقری معتقد است مذاکرات آتی درباره برگشتن امریکا به برجام است نه مسئله هسته‌ای ایران.
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه در گفت‌وگوی تلفنی که روز دو شنبه با حسین امیرعبداللهیان انجام داد، خواستار از سرگیری مذاکرات اتمی از نقطه توقف آن در خردادماه شد و گفت هدف از این مذاکرات باید بازگشت سریع به برجام باشد. این چندمین مرتبه‌ای است که امریکا و طرف‌های اروپایی از لزوم شروع مذاکرات از نقطه متوقف شده در وین صحبت می‌کنند، ولی علی باقری‌کنی، معاون وزیر خارجه که برای رایزنی درباره از سرگیری مذاکرات از هشتم آذرماه به اروپا سفر کرده، تلویحاً گفته ایران قصد ندارد مذاکرات را از نقطه متوقف شده وین در اوایل تیرماه شروع کند. باقری‌کنی که در اولین سفر خود، در پاریس با «فیلیپ ارورا» مدیرکل سیاسی وزارت خارجه فرانسه و برخی مقام‌های فرانسوی ملاقات کرده، درباره صحبت‌های لودریان به ایرنا گفت: «ما مذاکره هسته‌ای نداریم، زیرا موضوع هسته‌ای در سال ۱۳۹۴ در قالب توافق بین ایران و ۱+۵ به طور کامل حاصل شد.» او توضیح داد: «موضوع اصلی که الان پیش رو داریم پیامد‌های ناشی از خروج امریکا از توافق برجام است که آن پیامد‌ها فقط منحصر به تحریم‌های غیرقانونی است که علیه جمهوری اسلامی ایران وضع شده است.» حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه هرچند پیش از این گفته بود که ایران به «فرمت وین» پایبند است، ولی اصل مذاکرات هسته‌ای را به وین محدود نمی‌داند: «نمی‌خواهیم از بن‌بست وارد مذاکره شویم.» حالا با صحبت‌های علی باقری، بیش از هر موقع دیگری در گذشته مشخص شده که تیم مذاکره‌کننده ایرانی در فضای ادامه تحریم‌ها، رویکرد مذاکراتی متفاوتی از تیم قبلی در پیش گرفته است. هرچند تیم مذاکره‌کننده دولت دوازدهم هم در روز‌های اول مذاکرات در وین، اعلام کرد که صرفاً درباره بازگشت امریکا به برجام مذاکره خواهد کرد، ولی خیلی زود از این رویکرد عدول کرد. عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه وقت ۶ آوریل (۱۷ فروردین‌ماه) گفته بود: ما درباره برجام هیچ مذاکره‌ای نداریم، چه برسد به فرابرجام و موضوعات دیگر.» معاون وقت وزیر خارجه گفته بود: «ما فقط درباره اینکه بازگشت به برجام شامل چه اقداماتی باید باشد گفتگو‌های فنی، حقوقی و حرفه‌ای را در قالب این دو گروه کارشناسی انجام می‌دهیم» و تأکید کرده بود: «ایران علاقه‌ای به احیای برجام از طریق گام به گام ندارد.» با این حال، روند مذاکرات طی فاصله اواسط فروردین تا اوایل تیرماه (منتهی به انتخابات) به شکلی جهت‌دهی شد که تیم مذاکره‌کننده دولت دوازدهم عملاً وارد بحث‌های محتوایی برجام شد.
اروپا هم محتاط است
ناظران حدس می‌زنند تهران که بار‌ها تأکید کرده، معضلات اقتصادی را به مذاکرات هسته‌ای گره نخواهد زد، رویکرد سختگیرانه‌تری به مذاکره با امریکا و طرف‌های اروپایی در پیش خواهد گرفت. یک منبع ایرانی که نام او فاش نشده، روز سه شنبه به فایننشال‌تایمز گفت: «برگزاری مذاکرات هسته‌ای اولویت اصلی ما نیست، زیرا راهبرد جدید ایران این است که دیگر روی برجام حساب نکند و روی چیزی سرمایه‌گذاری نکند که یک بار شکست خورده است.» ظاهراً همین موضوع سبب شده که به نوشته فایننشال‌تایمز «اتحادیه اروپا نیز درباره احتمال پیشرفت‌های اساسی در مذاکرات محتاط باشد.» همزمان، کاهش مشکلات فروش نفت ایران، تهران را بیشتر از قبل متقاعد کرده که روی پروسه وین سرمایه‌گذاری نکند. چین خرید نفت ایران را امسال با وجود ادامه تحریم‌های امریکا ادامه داده و آن را بیشتر کرده است. طبق آمار شرکت ورتکسا آنالیتیکس، واردات نفت ایران به چین در اوت به ۶۶۰ هزار بشکه در روز و در سپتامبر به ۵۴۵ هزار بشکه در روز رسید، اما در اکتبر به ۴۷۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت. این آمار نشان می‌دهد میانگین واردات سه‌ماهه ۵۶۰ هزار بشکه در روز بود که بالاتر از ۴۷۸ هزار بشکه در روز در ماه‌های ژوئن و ژوییه بوده است. لی، تحلیلگر بازار چین شرکت رصد نفتکش ورتکسا اظهار کرد: تخفیف چشمگیر نفت ایران و سهمیه واردات جدید، تقاضا از سوی پالایشگاه‌های خصوصی چین را تقویت کرده است.
فرانسه میانجی می‌شود اگر...
علی باقری که قرار است بعد از فرانسه به اسپانیا برود، مذاکرات با همتای فرانسوی را مشروح، صریح، جدی و سازنده ارزیابی کرده و گفته با توجه به اینکه فرانسه سال آینده ریاست اتحادیه اروپا را برعهده خواهد داشت، بنابراین می‌تواند یک نقش‌آفرینی فراملی داشته باشد. به گفته باقری، فرصت بسیار مناسبی برای ارتقای مناسبات جمهوری اسلامی ایران با فرانسه و نقش‌آفرینی این کشور در تعاملات منطقه‌ای و همین‌طور مسیر مذاکراتی وجود دارد. معاون وزیر خارجه ایران در گفت‌وگویی جداگانه با لوفیگارو گفته اگرچه رویکرد‌های روسیه یا چین به موضع ما نزدیک‌تر است، اما تصور می‌کنم فرانسه می‌خواهد نقش جدی‌تری در مذاکرات هسته‌ای ایفا کند. وی افزود: «ایران احتمالاً فرانسه را به عنوان میانجیگر در مذاکرات هسته‌ای مدنظر قرار می‌دهد، اگر پاریس موضع مستقل‌تری اتخاذ کند.»
