کد خبر: 1088575
تاریخ انتشار: ۲۵ ارديبهشت ۱۴۰۱ - ۲۲:۳۱
گفت‌و‌گوی «جوان» با سخنگوی وزارت آموزش‌و‌پروش درباره تغییرات کتاب‌های درسی
چند روز پیش بود که رهبر معظم انقلاب در دیدار با جمعی از معلمان بر حذف مطالب و دروس بی‌فایده از مدارس تأکید داشتند و با اشاره به لزوم تفکیک «علم نافع» از «علم غیرنافع» در برنامه درسی دانش‌آموزان، مسائلی همچون سبک زندگی اسلامی، تعاون و همکاری اجتماعی، مطالعه و تحقیق، فعالیت‌های جهادی، مبارزه با آسیب‌های اجتماعی و نظم و قانون‌گرایی را از جمله مهارت‌هایی دانستند که باید در مدرسه آموزش داده و از دوران کودکی و نوجوانی در افراد نهادینه شود. یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر اینکه کتاب‌های درسی برای سال تحصیلی آینده چاپ‌شده از حذف مطالب غیر‌کاربردی کتاب‌های درسی که منفعتی برای دانش‌آموزان ندارد، از سال آینده خبر داده‌است. باید دید مبنای این تغییرات چیست؟! به عبارت دیگر اگر بنا باشد کارگروه‌های بررسی و تغییر محتوای کتاب‌های درسی همان افرادی باشند که محتوا‌های بی‌فایده و غیر‌ضرور امروزی کتب درسی را تدوین کرده‌اند، این بازنگری به نتیجه‌ای نمی‌رسد! به همین خاطر به سراغ دکتر صادق ستاری‌فرد، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش رفته‌ایم تا در گفتگو با وی جزئیات بیشتری از تغییر و بازنگری کتب درسی بدانیم و درباره باید‌ها و نباید‌های این تغییرات به بحث و بررسی بپردازیم.
زهرا چیذری

آقای ستاری فرد! وزیر آموزش و پرورش از بازنگری کتب درسی و حذف مطالب غیر‌کاربردی از کتب درسی برای سال آینده خبر داده‌اند. این بازنگری و حذف در چه حوزه‌هایی قرار است، اتفاق بیفتد؟
بازنگری در محتوای کتب درسی در پی منویات مقام معظم رهبری در چند بعد بررسی می‌شود و قرار است در حوزه مفاخر ملی و دینی و تقویت هویت ملی دانش‌آموزان باشد. کتاب‌های درسی باید به گونه‌ای باشد که دانش‌آموزان ما با مفاخر ملی و مذهبی آشنا شوند و هم محتوا‌هایی در اختیار دانش‌آموزان قرار داده‌شود که تقویت‌کننده هویت ملی باشد.
در بحث علم نافع و غیرنافع که رهبر معظم انقلاب به آن اشاره داشتند چطور؟ آیا برای گنجاندن محتوا‌های متناسب با آموزش مهارت‌های زندگی، فرهنگ مقاومت و کار جهادی برنامه‌ریزی داشته‌اید؟
همانطور که اشاره داشتید مقام معظم رهبری تأکید داشتند که علم باید نافع باشد و علم نافع علمی است که استعداد‌های دانش‌آموزان را شکوفا کند و صراحتاً توصیه داشتند که متون آموزشی که کمکی به زندگی دانش‌آموز ندارد، اصلاح شود. مبتنی بر این موضوع جنبه‌های مهم مهارتی از جمله مهارت‌های زندگی، مهارت‌های جسمی و مهارت‌های شغلی جزو موضوعاتی است که باید در محتوای کتب درسی و در برنامه درسی مورد بازنگری قرار بگیرد. بلافاصله بعد از صحبت‌های مقام معظم رهبری و در راستای مطالبات معظم له، وزارت آموزش و پرورش جلسه‌ای را با مدیران کل استان‌ها و اعضای شورای معاونین تشکیل دادند و کارگروه‌هایی تشکیل شد تا هر کدام از این کارگروه‌ها و کمیته‌ها نسبت به پیگیری جدی منویات و مطالبات رهبری، ساز و کار‌ها و مفاد اجرایی و نحوه تحقق اهداف مطرح شده از سوی معظم‌له را پیگیری کنند.
این پیگیری‌ها چگونه خواهد بود و به طور خاص برنامه وزارت آموزش و پرورش برای تقویت مفاهیم دینی و هویت ملی دانش‌آموزان چیست؟
بخشی از موضوع در اختیار خود وزارتخانه است و بخش دیگر در اختیار سایر دستگاه‌ها به طور نمونه در بحث مفاخر ملی و ارتقای هویت ملی دانش‌آموزان طبیعتاً باید سایر دستگاه‌ها هم به آموزش و پرورش کمک کنند. به خصوص نهاد‌های رسانه‌ای از جمله صدا و سیما، تولیدات سینمایی، انیمیشن‌ها، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نهاد‌های فرهنگی که می‌توانند در این راستا کمک کنند. مقدمات همکاری این دستگاه‌ها هم اندیشیده و مقدماتی برای اجرایی کردن اهداف و مطالبات رهبری پیش‌بینی شده‌است. در همین راستا تلاش می‌کنیم هم برنامه درسی و هم محتوای درسی دانش‌آموزان مبتنی بر منویات ایشان در یک بازه زمان‌بندی شده اجرایی شود.
ظاهراً کتاب‌های درسی سال آینده چاپ شده و قرار است برای سال بعد این تغییر محتوا اتفاق بیفتد. سؤال من این است برای آنکه حذف موارد غیر ضرور و تغییر و اصلاح کتب و محتوا شتابزده و غیر‌کارشناسی شده نباشد چه تدابیری اتخاذ شده‌است؟
این موضوع قطعاً باید به صورت مستمر انجام شود و اقتضائات هر زمان و هر مکان باید مد‌نظر باشد. متناسب با شرایط روز محتوای برخی کتب درسی بازنگری و اصلاح می‌شود و اینطور نیست که محتوای امروز ما ۱۰ سال پیش تدوین شده‌باشد. ساز و کار خاصی وجود دارد و در شورا‌هایی در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی، به طور مستمر این تغییرات و تحولات کتب درسی در حال پیگیری است. ما از همه ظرفیت‌ها از جمله نهاد‌های پژوهشی و اندیشکده‌ها و سازمان پژوهشی استفاده می‌کنیم تا بتوانیم بهترین محتوا را متناسب با نیاز امروز و فردای دانش‌آموزان در کتب درسی بگنجانیم.
نکته‌ای که در این بین وجود دارد، این است که محتوا‌های غیر‌ضرور یا نامناسب محصول کارکرد گروه‌های قبلی یا فعلی طراحی کتب درسی است و اگر بنا بر بازنگری باشد باید از کارشناسان و اساتید خبره استفاده شود و گرنه نمی‌توان از این بازنگری کتب درسی انتظار اصلاح و بهبود محتوا را داشت. آیا این مهم یعنی بهره‌گیری از افراد کارشناس و خبره را مد‌نظر قرار داده‌اید؟
در سند تحول بنیادین، وزارت آموزش و پرورش مکلف شده از ظرفیت معلمین و پژوهشگران فعال و مجرب در حوزه آموزش و پرورش استفاده کند و حتی حمایت‌هایی از این افراد انجام بدهد. طبیعتاً در حوزه تغییر محتوای کتب درسی باید از یافته‌های پژوهشگران استفاده کرد. یکی از کار‌های مهم سازمان پژوهش همین است که مبتنی بر پژوهش‌های انجام شده جهت اصلاح کتب و محتوای درسی اقدام کند. البته ما صرفاً به کتب درسی هم اکتفا نخواهیم کرد و در کنار تغییر کتب و محتوای درسی به موضوع بسته‌های آموزشی- تربیتی، بسته‌های چند رسانه‌ای و تولیدات مجازی و تربیتی را هم دنبال می‌کنیم. دو ساز و کار لازم برای این مهم هم استفاده از ظرفیت پژوهش‌های در اختیار و ظرفیت پژوهشی سایر دانشگاه‌ها و پژوهشگران مجربی است که در نظام آموزش عالی و در حوزه تعلیم و تربیت صاحب ایده هستند.
محور تغییر محتوای کتب و دروس با عنایت به فرمایشات مقام معظم رهبری چه چیز‌هایی خواهد بود؟
مهارت‌های زندگی، گفتمان انقلاب و تربیت نسلی که بتواند در گام دوم انقلاب تمدن نوین اسلامی را محقق کند. ما نیروی انسانی و دانش‌آموزانی را باید تربیت کنیم که زمینه‌ساز شکوفایی بستر‌ساز و پایه‌گذار تمدن نوین و تمدن شکوفایی اسلامی باشد. در کنار این موارد از بسته‌های آموزشی و تولیدات چند رسانه‌ای و حمایت‌های مادی و معنوی از کرسی‌های نظریه‌پردازی که در سند تحول بنیادین هم مورد اشاره قرار گرفته، بهره‌مند می‌شویم. از طرفی در حوزه تربیت نیروی انسانی از طریق دانشگاه فرهنگیان که شاید مهم‌ترین بعد تحولی و مرکز ثقل تحول در آموزش و پرورش است باید استفاده کنیم. اگر نگاه ما این است که دانش‌آموز ما باید به درستی تربیت شود، طبیعتاً نقطه آغاز آن تربیت معلمی است که به عنوان مربی و آموزنده در خدمت دانش‌آموز است، بنابراین یکی از کانون‌های تمرکز آموزش و پرورش علاوه بر سازمان پژوهش، دانشگاه فرهنگیان است تا بتوانیم معلمان مجربی را تربیت کنیم تا بتوانند بهترین خدمات را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند و دانش‌آموزی چند ساحتی تربیت کنیم.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار