بررسی دقیق مواضع حقوق بشری امریکا به صراحت تأییدکننده این واقعیت است که دولتمردان این کشور موضعگیری در خصوص وضعیت حقوق بشر در جهان را نه بر اساس قضاوتهای بیطرفانه و مبتنی بر واقعیات که بر مبنای ترجیحات و منافع سیاسی صورت میدهند و همین رویه موجبات استفاده ابزاری امریکا از موضوع حقوق بشر در سطح بینالمللی را فراهم ساخته، کمااینکه همین رویه باعث شده است امریکا در بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها در موارد متعدد چشم خود را به روی نقض فاحش حقوق انسانها از سوی دولتهای همسو و وابسته به خود ببندد، به همین دلیل است که اعتبار و وجاهت مواضع حقوق بشری امریکا در جهان نزد مراجع، نهادها و صاحبنظران مستقل به شدت مخدوش و مغشوش است. عملکرد امریکا به عنوان ابرناقض حقوق بشری طی سال۲۰۲۱ مؤید آن است که این کشور بهسان سالهای گذشته، همچنان در سطوح مختلف و گستردهای به نقض حقوق اساسی و بعضاً اولیه بشری پرداخته است تا جایی که گزارشهای متعدد بینالمللی نیز حتی با نگاه جانبدارانه خود قادر به چشمپوشی از برخی اقدامات این کشور مانند کشتار خودسرانه توسط پلیس، اقدامات خودسرانه نظام قضایی و دخالت آن در فجایع انسانی در فلسطین، افغانستان و یمن نبودهاند.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی مبسوط به بررسی اقدامات ضدحقوق بشری امریکا، به عنوان بزرگترین ناقض این حقوق اساسی، در دو سطح داخلی و بینالمللی و تبیین ابعاد و تبعات گوناگون و بلندمدت اقدامات این کشور در حیطه حقوق بشر پرداخته است که شما خلاصهای از آن را میخوانید.
مصادیق نقض حقوق بشر در سطح بینالمللی
کشتار زنان و کودکان
بر اساس گزارش ضدجنگ مؤسسه واتسون تا سپتامبر 2021، حدود 387هزارو72 غيرنظامي در عراق، افغانستان، يمن، سوريه و پاكستان بر اثر جنگهاي امريكا جان خود را از دست دادهاند.
تبعات اجتماعی و امنیتی
بنا به اعلام سازمان ملل در حال حاضر 4/82ميليون نفر به دليل جنگ، آزار و اذيت، خشونت، نقض حقوق بشر يا بروز اختلال در كشورشان به اجبار جابهجا شدهاند. گزارشها حاكي از اين است كه تا سال۲۰۲۱ و قبل از خارج شدن كامل نظاميان امريكا از افغانستان حدود ۳۶ميليون نفر بر اساس برآوردهاي رسمي بينالمللي و حدود دو برابر اين رقم بر اساس برآوردهاي غيررسمي، به دليل اقدامات امريكا، ناچار به جابهجايي و ترك محل زندگيشان شدهاند. بر اساس آماري كه از تعداد كل افراد جابهجا شده (آواره، پناهنده و پناهجو) ناشي از جنگهاي عليه تروريسم امريكا در هفت كشور عراق، افغانستان، سوريه، يمن، سومالي، فيليپين و پاكستان تا آخر سال۲۰۲۰ به دست آمده است، عراق و سوريه بالاترين تعداد جابهجاييهاي داخلي، پناهندگي و پناهجويي را داشتهاند كه اوج اين جابهجاييها هنگام حملات مستقيم امريكا بوده است. بسياري از اين افراد به دليل تخريب ايجادشده يا ادامه درگيريها همچنان قادر به بازگشت به خانههايشان نيستند. حضور 20ساله امريكا در كشورهاي مختلف، به بهانه جنگ عليه تروريسم، تنها موجب وخامت اوضاع اين كشورها و تشديد اختلافها شده و پيامدهاي فردي و اجتماعي بسياري براي قربانيان اين اقدامات داشته است.
تبعات محیط زیستی
تغییرات اقلیمی بر طیف گستردهای از حقوق اولیه انسانی ازجمله حق زندگی، توسعه، غذا، بهداشت، آب و مسکن تأثیرات جبرانناپذیری دارند، به همین دلیل نهادهای بینالمللی تغییرات آب و هوایی را یک مشکل حقوق بشری و راهحل آن را عملکرد در چارچوبهای حقوق بشری میبینند.
اما مسئلهای که کمتر به آن پرداخته شده سهم جنگها و نظامیگری کشورهایی مانند امریکا و بررسی هزینه محیط زیستی اقدامات پنتاگون در تسریع روند تغییرات اقلیمی و سلب حقوق اولیه انسانی از مردم جهان است. نهادهای وزارت دفاع این کشور یکی از بزرگترین مصرفکنندگان سوختهای فسیلی در جهان هستند. هرساله بیش از ۱۰۰میلیون بشکه نفت تنها برای تأمین سوخت کشتیها، خودروها، هواپیماها و تجهیزات عملیاتهای زمینی امریکا در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد؛ میزانی که میتواند تأمینکننده انرژی ۴میلیون سفر به دور دنیا باشد.
پایگاههای نظامی این مراکز در سراسر جهان به عنوان مکانهای آلودهساز شناخته شدهاند. در دو دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، نیروی دریایی امریکا میلیونها گالن پسماند رادیویی فعال در پایگاه دریایی پرل هاربور دفع کرده است. تمامی این پایگاهها برای انجام مأموریتهای خود، به حجم بالایی از سوخت فسیلی نیاز دارند. از سوی دیگر نگهداری این پایگاهها خود مسئلهای هزینهساز در حوزه انرژی است. تنها در سال مالی ۲۰۱۷، وزارت دفاع این کشور ۵/۳ میلیارد دلار برای گرمایش و سرمایش دستگاهها و تأمین برق تأسیسات نهادهایش هزینه کرد. ساختمان پنتاگون به تنهایی عامل انتشار ۲۴ میلیون و ۲۰ هزارو ۵۵ متریک تن گاز گلخانهای در سال است.
سوختهای عملیاتی، شاخص مصرف انرژی هنگام احتساب انرژی در حوزه عملیات متفاوت است. انرژی عملیاتی - انرژی مورد نیاز برای آموزش، حرکت و نگهداری نیروهای نظامی و سکوهای تسلیحاتی- حدود ۷۰ درصد سوخت مصرفی وزارت دفاع امریکا را تشکیل میدهد. در سال ۲۰۱۶، وزارت دفاع امریکا حدود ۸۶ میلیون بشکه نفت به منظور پیشبرد عملیاتهای خود مصرف کرده است. به طورکلی، برآوردها نشان میدهد نیروی هوایی امریکا (حدود ۵۰درصد) و به دنبال آن نیروی دریایی (حدود ۳۳درصد) و ارتش این کشور (حدود ۱۵درصد) بیشترین سهم مصرف انرژی را از این میزان دارند.
جنگهای امریکا در غرب آسیا اصلیترین حوزه مصرفی سوخت در پنتاگون در بخش هوایی این نهاد، بهویژه در جتهاست. طی هر مأموریت هوایی، صرفنظر از سوخت مصرفی در عملیاتهای پشتیبانی زمینی و دریایی آن، صدها تن CO۲ فقط از هواپیماها و جتها در هوا آزاد میشود. عراق، افغانستان، یمن، سوریه و پاکستان طی دو دهه اخیر میزبان حملات هوایی گستردهای از جانب امریکا بودهاند. علاوه بر این، در بسیاری از این کشورها امریکا پایگاههای نظامی تأسیس و مواد و تجهیزات بسیاری را به آنجا منتقل کرده است. مؤسسه پژوهشی واتسون در گزارشی با در نظر گرفتن سوخت مصرفی در مرکز فرماندهی- مسئول عملیاتها در افغانستان، عراق و سوریه- سهم جنگهای علیه تروریسم امریکا در انتشار گازهای گلخانهای را ۲۴درصد برآورد کرده است. بر این اساس تنها از سال مالی ۲۰۰۱ تا سال مالی ۲۰۱۸ امریکا حدود ۴۴۳میلیون متریک تن گاز گلخانهای در عملیاتهای نظامی برونمرزی (با مداخله غیرمستقیم و مستقیم) منتشر کرده است.
پسماندها: این زبالههای نظامی را میتوان در دو دسته کلی تقسیم کرد: ۱. پسماندهای شیمیایی و ۲. پسماندهای هستهای.
۱. سایتهای نظامی مجهزشده به امکانات تحقیقاتی در حوزه جنگ شیمیایی، ساخت و تعمیر هواپیما، کشتی و تانک، پایگاههای آموزشی و مانور، و چالههای دفع زبالههای نظامی از جمله مکانها و عوامل مهم آلودگی شیمیایی هستند. برخی آلایندههای این بخش شامل حلّالهای تمیزکننده فلز، آفتکشها، روغنهای ماشینکاری، مواد فلزی و مواد شیمیایی مورد استفاده در مواد منفجره است که بعضاً ماندگاری بسیاری در محیط زیست دارند. اخیراً مطالعهای در مورد شیرخشک تولید شده در ایالات متحده نشان داده است به دلیل مجاورت زمینها و آلوده شدن آبهای کنار پایگاههای داخلی امریکا، همه انواع سویا و فرمولهای مبتنیبر شیر، آلوده به پرکلرات هستند.
۲. از اولین بمب هستهای که این کشور در نیومکزیکو در سال ۱۹۴۵ منفجر کرد تا سال ۲۰۱۴ امریکا، بیش از ۲ هزار سلاح هستهای را در دیگر نقاط جهان (زیرزمین، زیر آب و در فضا) آزمایش کرده است. برخی برآوردها حاکی از این است که تاکنون معادل بیش از ۲۹ هزار بمب هیروشیما توسط امریکا در جو آزمایش شده و بیش از ۹۰پوند پلوتونیم آزاد کرده است. این آزمایشات در کنار آسیبی که بر کارکنان و خانوادههای این مراکز تحقیقاتی و نظامی دارد، بر مردمانی که در حیطه جغرافیایی و جوی آنها زندگی میکنند نیز تأثیر بسیاری داشته است که کمتر به آن توجه میشود. پسماندهای هستهای موجود در سایتهای زمینی و امواج رادیو اکتیو ساطعشونده از آنها نیز مسئله دیگری است که با توجه به حجم فعالیتها و آزمایشهای هستهای امریکا تأثیر چشمگیری در تغییرات اقلیمی داشته است.
جنایات رژیمصهیونیستی
در اکتبر سال ۲۰۲۰، براساس حکم دادگاه رژیم صهیونیستی به چندین خانواده فلسطینی ساکن شیخ جراح - محلهای در بیتالمقدس شرقی- مهلت داده شد تا ماه می۲۰۲۱ خانههای خود را ترک و زمینهایشان را به خانوادههای صهیونیستی واگذار کنند. پیش از این حکم، در فوریه ۲۰۲۱، چندین خانواده فلسطینی از شیخ جراح به حکم دادگاه، در مورد جلسات استیناف و مالکیت اموال اعتراض کرده و خواستار پایان دادن به آوارگی اجباری فلسطینیها از خانههایشان در بیتالمقدس شده بودند، اما پس از صدور حکم دادگاه بهنفع رژیم صهیونیستی و گسترش اعتراضات، اقدامات تهاجمی نیروی پلیس رژیم صهیونیستی نیز علیه تظاهرکنندگان گسترش یافت. تنشها در سراسر بیتالمقدس شرقی افزایش یافت و با برگزاری جشن روز اورشلیم تشدید شد.
کارشناسان و تحلیلگران حاضر در واشنگتن به دولت بایدن در مورد مسائلی همچون به تعویق افتادن انتخابات پارلمانی فلسطینیان و اخراج آنها از بخش شرقی بیتالمقدس هشدار دادند و اعلام کردند این موارد میتواند به بحران و درگیری دیگری در منطقه منجر شود، اما ازآنجاکه برخلاف شعارهای حقوق بشری امریکا، این کشور همواره از جنایات صهیونیستها حمایت کرده است، بایدن نیز بهطور واضح با منطق اینکه «دفاع از خود حق مشروع رژیمصهیونیستی» است، به حمایت کورکورانه از اقدامات ضدانسانی این رژیم ادامه داد. جو بایدن حتی در حمایت از همپیمان اشغالگر خود در طول درگیریها، پیشنهاد فروش ۷۳۵ میلیون دلار تسلیحات امریکایی به ارتش صهیونیستی را نیز داد.
فاجعه انسانی یمن
جو بايدن، رئيسجمهور امريكا در اولين سخنراني سياست خارجي خود (۲۰۲۱)، خاتمه بخشيدن به جنگ يمن را يكي از اصليترين اهداف دولت خود دانست و به عنوان اولين گام در اين راستا در اوايل دولت خود، نام انصارالله را براي تسهيل دسترسي شهروندان اين كشور به كمكهاي بشردوستانه از فهرست تروريستي خارج كرد، اما طي يك سال اخير بايدن نيز مانند ترامپ به حمايت كوركورانه از سعوديها و اماراتيها عليه مردم يمن پرداخته و در سالروز ورودش به كاخ سفيد، بازگرداندن نام انصارالله به فهرست سياه امريكا را در دست بررسي اعلام كرد.
دفتر هماهنگكننده حقوق بشر سازمانمللمتحد آمار كشتهشدگان جنگ يمن را تا پايان سال۲۰۲۱ بيش از ۳۷۷هزار نفر اعلام كرده است. پيشبيني شده است در صورت طولاني شدن درگيري تا سال۲۰۳۰، در مجموع حدود 3/1ميليون نفر جان خود را از دست خواهند داد. بر اساس آمارهاي اعلامي از سازمان ملل تا اوايل سال۲۰۲۲، حدود ۲۰ميليون شهروند يمني، از قحطي و گرسنگي شديد در رنج هستند و 4/7ميليون نفر ديگر در آستانه قحطي شديد قرار دارند. خدمات عمومي از بين رفته است، تنها 51درصد از مراكز بهداشتي به طور كامل فعال هستند و دارو و تجهيزات محدود است. دسترسي به آب سالم به يك چالش بزرگ تبديل شده و نبود سرويس بهداشتي مناسب خطر ابتلا به بيماريهاي مسري را افزايش داده است. نزديك۸۰درصد از مردم قادر به تأمين غذاي خود نيستند و در فقر به سر ميبرند. حمايت امريكاييها از ماجراجويي سعوديها مردم يمن را از حقوق اوليه و انساني خود ساقط كرده و عدمدسترسي به كالاهاي اساسي، غذايي و دارويي از طريق حصر بنادر و خطوط هوايي موجب وخامت اوضاع و تشديد فاجعه انساني شده است. ايالاتمتحده به طور ضمني با محاصره يمن از طرف سعوديها همكاري كرد و آن را به چالش نكشيد و حتي با نيروي دريايي خود در منطقه به پشتيباني از اقدامات عربستان و امارات پرداخته است.
تحریم دارویی و اقتصادی
در حال حاضر، ايالاتمتحده تحريمهاي گستردهاي را عليه جمهوري اسلامي ايران، كرهشمالي، سوريه، سودان، كوبا و ونزوئلا و تحريمهاي موردي را نيز در افغانستان، بلاروس، بوراندي، جمهوري آفريقاي مركزي، چين، ساحل عاج، كومور، جمهوري دموكراتيك كنگو، عراق، لبنان، قرقيزستان، لائوس، ليبريا، ليبي، موريتاني، ميانمار، نيكاراگوئه، فلسطين، پاپوآ گينهنو، روسيه، سومالي، سودانجنوبي، سريلانكا، تركيه، تركمنستان، يمن و زيمبابوه عليه اشخاص و نهادها اعمال كرده است. در مجموع، وزارتخانههاي خزانهداري، بازرگاني و وزارت امور خارجه امريكا، عليه حداقل ۳۰كشور يا قلمرو تحريمهايي را فهرست كردهاند. در دو دهه گذشته، تعداد تحريمهاي امريكا عليه دولتها، شركتها و مقامات ساير كشورها ۱۰برابر شده است. امريكا در دو سال اخير و در اوج همهگيري كرونا نيز با افزايش فشارهاي تحريمي خود در حوزههاي سلامت و دسترسي به امكانات پزشكي از اين ابزار غيرانساني به طرق مختلف استفاده و حق زندگي انسانهاي بسياري را از آنها سلب كرده است.
موارد نقض حقوق بشر در سطح داخلی
تیراندازیهای مرگبار پلیس
گزارشهاي مردمي رقم اين تيراندازي را در سال2020، هزارو126نفر اعلام كردند. از اين تعداد ۹۶درصد بر اثر تيراندازي پليس كشته شده و مابقي با حملات فيزيكي و وسايل نقليه پليس جان خود را از دست دادهاند. تنها در ۱۶مورد از اين موارد، يعني یکدرصد از كل خشونتها، افسران پليس متهم و دادگاهي شدند. سال۲۰۲۱، پليس امريكا تنها در 15روز شهروندان را مورد هدف گلوله قرار نداده و در باقي ايام سال به طور ميانگين روزانه حق زندگي سه شهروند امريكايي را از آنها گرفته است. تنها در سال۲۰۲۰، حدود هزارو21نفر به صورت خودسرانه و بدون توجيه كيفري توسط پليس امريكا كشته شدند. از اين تعداد، ۴۵۷سفيدپوست، ۲۴۱سياهپوست، ۱۶۹لاتينتبار و ۱۵۴فرد ديگر توسط پليس كشته شدهاند.
اعدامهای خودسرانه و غیرانسانی
حداقل هزارو300 زنداني بيش از دو دهه است كه با نقض تعهدات حقوق بشر توسط امريكا با حكم اعدام در اين كشور زنداني هستند.
اعدام با تزريق سم همچنان روش اصلي اعدام در ۲۸ايالت از ۲۹ايالتي است كه حكم اعدام را اجرا ميكنند. كارولينايجنوبي در سال۲۰۲۱، استفاده از روش تزريق به عنوان روش اصلي اعدام را كنار گذاشت و روش برقگرفتگي را شيوه اصلي اجراي حكم اعدام در ايالت خود در نظر گرفت. روشهاي ثانويه اعدام شامل برقگرفتگي، گاز كشنده، حلقآويز كردن، هيپوكسي نيتروژن و جوخه تيراندازي است. كاليفرنيا با ۴۲۹زنداني در انتظار اعدام براي ۲۰سال يا بيشتر، بيشترين موارد نقض حقوق بشر را در ميان همه ايالتهاي امريكا داشته است.
کودکان و نوجوانان
امريكا با داشتن تنها 5درصد از جمعيت جهان، 25درصد از جمعيت زنداني جهان را در اختيار دارد و بزرگترين زندانبان جهان محسوب ميشود. نوجوانان امريكايي به زندانهاي بزرگسالان منتقل و با شرايط سخت و خصمانهاي روبهرو ميشوند. بر اساس مطالعهاي كه مايكل جي فلاهرتي، محقق انجمن تحقيقات اجتماعي در دانشگاه ايلينويز انجام داده، نرخ خودكشي براي نوجوانان در مراكز بزرگسالان ۷/۷برابر بيشتر از زندانهاي ويژه نوجوانان است. اين خودكشيها اغلب پس از وقوع تخلفات مانند انواع تجاوز به ويژه تجاوز به عنف رخ ميدهد.
کرونا
در سال۲۰۲۰، يكي از بدترين موارد شيوع ويروس كوويد-۱۹ در بازداشتگاهها و زندانهای اين كشور رخ داد، به طوري كه تست بيش از ۱۶۹هزارو۲۸۶نفر در زندان مثبت بود و حداقل هزارو۳۶۳ نفر تا نوامبر آن سال جان خود را از دست دادند. يكي از علل اصلي رخ دادن چنين فجايعي فقدان اقدامات و سازوكارهاي ايمني و بهداشتي متناسب در اين زندانهاست؛ مكانهايي كه تنها بخشي از ساختار ناقض حقوق بشري نظام عدالت كيفري امريكا را تشكيل ميدهند.
تبعیض نژادی
تصميمات تبعيضآميز گرفته شده توسط قضات در دادگاههاي اين كشور شرايط نابساماني را براي رنگينپوستان ايجاد كرده و موجب عميق شدن ناعدالتي كيفري در اين سيستم شده است. اقليتهاي رنگينپوست در ايالت تگزاس، همچنان بيشتر از سفيدپوستان در زندان هستند. در سال۲۰۲۱، در 2۸ايالت كه در برخي رنگينپوستان حداقل ۲۰درصد از جمعيت را تشكيل ميدهند، هيچ قاضي رنگينپوستي وجود ندارد. در ۴۰ايالت هيچ قاضي لاتينتبار، در ۴۴ايالت هيچ قاضي امريكايي- آسياييتبار و در ۴۷ايالت هيچ قاضيای از نژاد بوميان امريكا وجود ندارد. در همه دادگاههاي عالي ايالتي، فقط 17درصد از قضات سياهپوست، لاتينتبار، آسيايي- امريكايي يا بومي امريكا هستند، اين در حالي است كه به طور كلي، رنگينپوستان تقريباً ۴۰درصد از جمعيت را تشكيل ميدهند.
گوانتانامو
مينويسيم «گوانتانامو»، بخوانيد سياهچال حقوق بشر امريكايي. تا اواخر سال ۲۰۲۱، همچنان ۳۹نفر از مردان و پسران زنداني شده طي سالهاي ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۸، در گوانتانامو تحت بازداشت امريكا قرار داشتهاند. 27نفر از كساني كه باقي ماندهاند هرگز محاكمه نشدهاند. بسياري از آنها امكان دسترسي به مراقبتهاي پزشكي كافي و حتي سوابق پزشكي خود را نيز ندارند. محاكمههاي كميسيون گوانتانامو، نشان ميدهد دولت بايدن همانند دولتهاي پيشين خود، هيچ برنامهاي براي تعطيل كردن اين برنامههاي عملياتي ندارد.
ارتباطجمعی
ميزان شفافيت شركتهاي بزرگ ارتباطي جهان درباره شيوههاي نگهداري اطلاعات و دادههاي جمعآوريشده از كاربران نشان ميدهد به غير از شركت داچ تلكوم امریکا، مابقي شركتهاي ارتباطي به ويژه شركتهاي امريكايي، كمتر از ۴۰درصد در اعلام اصول نگهداري از اطلاعات كاربران خود شفافيت دارند و بخش عظيمي از سازوكار خود را در اين زمينه پنهان ميكنند. مسئله نقض حريم خصوصي كاربران در رتبهبندي ديگري از RDR در سال ۲۰۲۰ نيز بررسي شده است. پلتفرمهاي ديجيتال امريكايي اپل، مايكروسافت و توئيتر تنها ۵۰درصد و گوگل و فيسبوك كمتر از اين ميزان به حفظ حريم خصوصي كاربران خود ميپردازند.
اداره تحقیقات فدرال
اواسط سال۲۰۱۹ و اوايل سال۲۰۲۰، كاركنان اداره تحقيقات فدرال مجموعه دادههاي حاوي ايميلهاي امريكاييها و ساير ارتباطات را بدون توجيه مناسب، بررسي كرده بودند.
در سالهاي اخير اداره تحقيقات فدرال امريكا بارها فراتر از الزامات قانوني خود حركت كرده و از قدرت دسترسي خود به اطلاعات شخصي در موارد غيرمرتبط با امنيت ملي نيز استفاده كرده است. به رغم اين اقدامات ناقض حفظ حقوق حريم خصوصي، نوامبر۲۰۲۰ دادگاه فدرال امريكا، قدرت نظارت بدون مجوز بر حريم خصوصي افراد را به اين اداره تحقيقات فدرال اين كشور اعطا كرد و مهر تأييدي بر نظارت بدون قيد و شرط بر حريم خصوصي اشخاص توسط اين نهاد امنيتي زد.
آژانس امنیت ملی
اسناد افشا شده نشان ميدهد در سالهاي اخير نيز دولت امريكا همچنان ارتباطات صدها ميليون امريكايي را رصد كرده است. بر اساس بخش702 قانون نظارت اطلاعات خارجي (FISA) كه در سال۲۰۰۸ تصويب شد، آژانس امنيت ملي (NSA) كه در ايالاتمتحده فعاليت ميكند، مجاز به جمعآوري ارتباطات غيرامريكاييها در خارج از كشور براي اهداف اطلاعاتي خارجي است. هيچ حكمي براي اين مجموعه مورد نياز نيست، زيرا بر اساس تصميم نظام قضايي امريكا، افراد غيرامريكايي فاقد حقوق متمم چهارم قانون اساسي اين كشور مبني بر حق مصونيت از تفتيش و امنيت در حريم شخصي، خانه و مكاتبات هستند.
سرکوب آزادی بیان و مطبوعات
در سال اخير به ويژه قبل و بعد از انتخابات رياست جمهوري در امريكا، مسئله آزادي بيان و روشهاي نوين سركوب اين حق به يكي از سؤالهاي اساسي حقوق بشري در امريكا تبديل شد. روندهاي جديدي مانند «فرهنگ لغو» از جمله روندهايي است كه به پشتوانه رسانههاي قدرتمند امريكايي، حق آزادي بيان و اظهارنظر را از شهروندان اين كشور سلب كردهاند. فرهنگ لغو ايده سلب حمايت از يك فرد، حرفه، محبوبيت يا شهرت او به دليل چيزي است كه آنها گفته يا انجام دادهاند و غيرقابل قبول تلقي ميشود. بسياري از شهروندان امريكايي اين فرهنگ را نوعي سانسور كلامي ميدانند. اين ابزار در سال گذشته بارها توسط احزاب سياسي مختلف در امريكا استفاده شده است.
سلب آزادی اجتماعات و انجمنهای مسالمتآمیز
در حالي كه امريكا به لحاظ قانوني مدعي آزادي اجتماعات مسالمتآميز است، اعتراضات سال۲۰۲۰، ابعاد تازهتري از عدمتابآوري و خط قرمزهاي دولت امريكا در تجمعات و حدود دموكراسي را آشكار ساخت و نشان داد بسته به ميزان اعتراضات و قدرت گسترش آن، اين حق مدني نيز در امريكا حقي مشروط است. در بهار۲۰۲۰، اعتراضات گستردهاي به دنبال كشته شدن جورج فلويد، سياهپوست امريكايي توسط پليس در ايالتهاي مختلف امريكا برگزار شد. بيش از ۲۶ميليون امريكايي در اين اعتراضات شركت كردند. تجمعات در بسياري از اوقات با سركوب و دستگيري مردم توسط پليس همراه بود. پليس امريكا به طور مكرر در اعتراضات صلحآميز به برخورد فيزيكي، استفاده از محركهاي شيميايي مانند گاز اشكآور و اسپري فلفل و ديگر تسليحات سركوبكننده پرداخته است.
وضع قوانین برای محدود کردن مشارکت
انتخابات۲۰۲۰ رياست جمهوري امريكا و شرايط دوقطبي سياسي ايجادشده در اين كشور موجب شد سياستمداران امريكايي در يك سال اخير به مهندسي هر چه بيشتر انتخابات و تبيين قوانين جهت مشموليت و عدممشموليت شهروندان امريكايي در مشاركت در روندهاي سياسي اين كشور بپردازند. دو ابزار قانوني مهم در مديريت انتخاباتي در امريكا، تغيير مرزبندي حوزههاي انتخاباتي و محدودسازي يا گسترش قوانين و شرايط رأيدهي است؛ ابزاري كه هر دوی آنها چالشي بزرگ براي دموكراسي امريكايي ايجاد كردهاند و موجب افزايش دوقطبيسازي و حاكميت اقليت تندرو بر اكثريت در امريكا شدهاند.
سلامت
با وجود اينكه امريكا يكي از بزرگترين كشورهاي توسعهيافته در جهان تلقي ميشود، اقليتهاي نژادي، قومي و افراد حاشيهنشين در زيرخط فقر زندگي ميكنند.
بر اساس گزارش اكتبر۲۰۲۱، مركز كنترل و پيشگيري از بيماري امريكا، شهروندان سياهپوست اين كشور به نسبت جمعيت خود (حدود 13درصد از جمعيت كل امريكا) سهم بيشتري را (14درصد) از نرخ مرگومير كرونايي به خود اختصاص دادهاند. جمعيت بومي بالاترين نرخ مرگومير تعديلشده بر اساس سن را دارند و پس از آن ساكنان جزاير اقيانوس آرام، لاتينتبارها و سياهپوستان قرار دارند.
اشتغال
مسئلهاي كه به طرز چشمگيري با ادعاي امريكا مبني بر حمايت از حقوق بشر در تضاد است، چگونگي پراكندگي آسيبهاي اجتماعي اين معضلات و تبعيض قومي، نژادي، جنسيتي و سيستمي حاكم در ايالاتمتحده است. رنگينپوستان- بهويژه زنان و مهاجران- كه در مشاغل خدماتي با دستمزد پايين حضور داشتند، در معرض خطر بيشتري قرار گرفتهاند.
رنگينپوستان در طول همهگيري كرونا با نرخ بيكاري بالاتري مواجه شدهاند. اعطاي تسهيلات مالي دولت بايدن به مردم ذيل رويكرد «بازسازي بهتر» در سال۲۰۲۱، در بسياري موارد به لحاظ اعمال فشار اقتصادي به مصرفكننده و تبعيضات جنسيتي و قومي در حوزه اشتغال، همچنان شرايط عادلانهاي را براي شهروندان امريكايي ايجاد نكرد.
پناهندگان و مهاجران
بر اساس گزارش مؤسسه نخست حقوق بشر در يك سال اول رياست جمهوري بايدن، حداقل ۶هزارو۳۵۶مورد آدمربايي، تجاوز جنسي و ساير حملات خشونتآميز عليه افرادي كه در بنادر ورودي متوقف يا توسط وزارت امنيت داخلي به مكزيك اخراج شدهاند، صورت گرفته است. اين گزارش به تشريح بسياري از وقايع هولناك ميپردازد و به این ترتيب ابعاد غيرانساني اقدامات و سياستهاي ناقض حقوق بشري امريكا را آشكار كرده است. از اواسط آگوست2021، پناهجويان از بلاروس، كامرون، چين، كوبا، السالوادور، گواتمالا، هائيتي، هندوراس، جامائيكا، مكزيك، نيكاراگوئه، روسيه، ونزوئلا و ساير كشورها از درخواست حفاظت در بنادر مرزهاي جنوبي امريكا منع شدند.