کد خبر: 1101293
تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ - ۲۱:۰۰
نقد‌هایی بر دایره‌المعارف بزرگ اسلامی در مدخل «خمینی، روح الله»
در بیست‌ودومین مجلد از دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، طی صفحاتی به مدخل «خمینی، روح الله» پرداخته شده است. این مدخل طی اثری که از سوی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی نشر یافته، به گونه‌ای مبسوط و همه جانبه مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است. «نقدی بر مدخل خمینی روح الله، در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی» را سهراب مقدمی شهیدانی و میثم عبداللهی چیرانی به نگارش درآورده‌اند
محمدرضا کائینی

در بیست‌ودومین مجلد از دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، طی صفحاتی به مدخل «خمینی، روح الله» پرداخته شده است. این مدخل طی اثری که از سوی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی نشر یافته، به گونه‌ای مبسوط و همه جانبه مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است. «نقدی بر مدخل خمینی روح الله، در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی» را سهراب مقدمی شهیدانی و میثم عبداللهی چیرانی به نگارش درآورده‌اند. مقدمی شهیدانی در بخش نخست دیباچه خویش بر این پژوهش، در باب ضرورت ارائه این اثر انتقادی آورده است: «دایره‌المعارف بزرگ اسلامی یکی از نخستین و گسترده‌ترین تلاش‌ها جهت دانشنامه‌نویسی در ایرانِ پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که با مدیریت و نظارت سیدکاظم موسوی بجنوردی و با همراهی جمعی از نویسندگان ایرانی به نگارش درآمده است. این دایره‌المعارف از اوایل دهه شصت، شروع به کار کرده و تاکنون ۲۲ جلد از آن منتشر شده است. در آخرین مجلد منتشر شده از این دانشنامه، مدخلی به بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) اختصاص داده شده است. مدخل خمینی، از صفحه ۶۶۴ تا ۷۶۳ از جلد ۲۲ دایره‌المعارف بزرگ اسلامی را شامل می‌شود که نویسندگان آن آقایان فرامرز حاج‌منوچهری، احمد پاکتچی و حمید انصاری هستند. نظر به اهمیت علمی ویژه متون دانشنامه‌ای و تأثیرات فراگیر و بلندمدت آن بر محافل علمی داخلی و خارجی، بازخوانی نقادانه و علمی این مقاله ضروری می‌نماید. این مسئله وقتی اهمیت ویژه می‌یابد که مدخل مورد اشاره، از این پس به عنوان متن معیار در معرفی امام‌خمینی (ره) تلقی خواهد شد و بی‌شک منشأ قضاوت پیرامون پیشینه خانوادگی، مبارزاتی، علمی و شخصیتی حضرت امام خواهد بود. ضمن تقدیر از تلاش‌های نگارندگان مدخل مربوط به امام خمینی در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، لازم به یادآوری است که هدف از این نقد و نظر این است که با مراجعه به منابع متقن و با تکیه بر مستندات آرشیو‌های معتبر، به نقض و ابرام برخی از داده‌های موجود در مدخل حاضر پرداخته شود. امید است این نقد و نظر سازنده و علمی، به هم‌افزایی و رفع نقایص موجود کمک کند....»
این مقدمه در ادامه خویش به کیفیت تنظیم اثر مورد معرفی و روشی که از آن استفاده شده، پرداخته است: «در نگارش این نوشتار، با استناد به مطالب مندرج در مدخل مورد نقد، ارجاعات مربوط به آن به صورت درون متنی آورده می‌شود و مستندات مرتبط با مطالب مورد نقد، به صورت پاورقی ذکر می‌گردد. این نقد دارای دو بخش کلی است که بخش اول، اشکالات محتوایی را شامل می‌شود و بخش دوم، به اشکالات ساختاری و ویرایشی می‌پردازد. سیر تاریخی و ترتیب منطقی مدخل، مبنای نظم سرفصل‌ها در نوشتار حاضر است. عمده موارد نقد، مربوط به اشکالات محتوایی و ناظر به رویکرد و روایت تاریخی- تحلیلی مدخل است و از این حیث، بخش مربوط به اندیشه‌های فقهی و سیاسی امام- جز در موارد معدود، آن هم با رویکرد صرفاً نقضی- مورد مطالعه انتقادی در این اثر قرار نگرفته است. در کنار نقد محتوا با رویکرد تاریخی- تحلیلی، از ایرادات ساختاری نیز غفلت نشده و در پایانِ این اثر، بخش مختصری نیز به اشکالات ساختاری- ویرایشی اختصاص داده شده است. در پایان، از توجه ویژه حجت‌الاسلام والمسلمین استاد سیدحمید روحانی کمال تشکر و تقدیر را داریم که با وجود مشغله علمی فراوان، فرصتی را به بازبینی این وجیزه و تذکر مکتوب نکات اصلاحی، اختصاص فرمودند. همچنین از برادران فرهیخته آقایان: سعید احمدی‌فرد و محمد خاکپور نیز که در سامان یافتن این نقد، زحماتی را متحمل شده‌اند، کمال تشکر را داریم....»

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار