کد خبر: 1105610
تاریخ انتشار: ۳۰ شهريور ۱۴۰۱ - ۲۲:۳۰
هادی محمدی

معروف است در علم سیاست، سیاست خارجی امتداد سیاست داخلی است و روی دیگر این سکه در روابط بین‌الملل این است که بسیاری از رخداد‌های خارجی و تحولات پیرامونی و جهانی، با بسیاری از رخداد‌های داخلی ارتباط دارند. امریکا پس از جنگ جهانی دوم، برای یک سیطره جهانی و قرار گرفتن بر قله نظم بین‌الملل حرکت کرد و با فروپاشی نظم دوقطبی در رؤیای نظام تک‌قطبی از هیچ تلاش و سیاست جنایتکارانه‌ای دریغ نکرده است.
این رویکرد امریکایی منحصر به کشور‌های اسلامی یا جمهوری اسلامی نبوده و حتی در قالب طرح مارشال برای بازسازی اروپای پس از جنگ دوم جهانی، چنگال سیطره خود را بر کشور‌های اروپایی تا عمق تمامی ارکان این کشور‌ها فرو برده است. امروز نیز امریکای فرسوده و در مرز بحران‌های اقتصادی، از جنگ‌افروزی در اوکراین که اهداف گوناگونی دارد، برای وابسته نگه داشتن اروپا و غارت آن و التیام اقتصاد خود عمل می‌کند و از بحران‌سازی در داخل کشور‌های اروپایی و برگزیت و جلوگیری از اروپای مستقل و نابودی یا در سیطره بیشتر گرفتن اقتصاد آلمان، بهره‌مند می‌شود. همین رویکرد و سیاست از خارج و از درون علیه روسیه و چین و در تمامی کشور‌های جهان از سوی امریکا دنبال می‌شود. اگر در گذشته واشنگتن با تکیه بر قدرت سخت و لشکرکشی و سرکوب نظامی، مسیر سیطره بر جهان را در دسترس می‌دید، امروز نقصان کارآمدی قدرت سخت را با قدرت نرم و هزینه کمتر جبران می‌کند. سیاست ثابت امریکا در قبال کشور‌ها و رقبا و مناطق مختلف جهانی از طریق دوگانه‌سازی در درون کشورها، تضاد و تنش‌آفرینی بین کشور‌ها یا جنگ‌افروزی‌های نیابتی دنبال می‌شود. تجربه چهل ساله جمهوری اسلامی با امریکا، به خوبی و به عنوان یکی از نمونه‌های رفتاری امریکاست که با عنوان مهار و مدیریت، چه در محیط خارجی و یا عرصه داخلی به اجرا گذاشته شده است. تقریباً در هیچ رخداد مهم داخلی در جمهوری اسلامی نمی‌توان جای پای سیاست‌های امریکا و ابزار‌های آن را نادیده گرفت. از نگاهی دیگر می‌توان اینگونه گفت که در حالی که اغلب راهبرد‌ها و سیاست‌های امریکا و متحدان آن در قبال ایران ناکارآمد و محکوم به شکست شده و ظرفیت‌های جدیدی در سطح ملی و فرا ملی برای ایران در عرصه‌های مختلف اقتصادی، امنیتی، منطقه‌ای و حتی بین‌المللی فراهم است، تولید رخداد‌های برنامه‌ریزی شده و یا موج‌سواری از هر پدیده اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دستور کار فعال آن‌ها قرار می‌گیرد تا حتی با بهره‌ای تاکتیکی و مرحله‌ای، شرایط امریکا را بهبود بخشیده و یک گام به جلو ببرد.
امروز امریکا در یمن، عراق، سوریه و لبنان، فلسطین و افغانستان با چنان شرایطی روبه‌روست که اعتراف به شکست داشته و ایران، دست برتر را داراست. در معادلات جهانی گردن‌کشی امریکا در قبال روسیه و چین، برای ایران، فرصت طلایی بین‌المللی ایجاد کرده است. هرچند نمی‌توان انتظار داشت که این سلطه اهریمنی از تلاش جدید دست کشیده و تسلیم شود. برای جلوگیری از بخشی از ظرفیت‌های ترانزیتی ایران و لانه‌سازی بحران‌های جدید امنیتی، قفقاز و وسوسه ترکستان در بخش جنوبی ارمنستان را برگزیده‌اند و برای کاستن از ظرفیت‌های قدرت منطقه‌ای ایران باید در درون ایران، بحران‌سازی کنند تا غفلت از بیرون و فرسایش از درون به دست آید. برای افغانستان و آسیای مرکزی خواب‌های تروریستی – داعشی دیده و برای عراق امید به استمرار بحران و یا تکیه بر نغمه‌های رویایی بارزانی در جدایی‌طلبی دارند و از اینکه علناً برای دزدی نفت عراق، سوریه و یمن، حضور نظامی خود را فعال‌تر کرده‌اند، خجول نیستند. نکته مهم این است که امریکا به موازات فرسوده شدن بسیاری از اهرم‌های قدرت خود، تمامی متحدان و در واقع دنباله‌رو‌های خود در منطقه را نیز ناتوان کرده و در مرز فروپاشی قرار داده است و سازمان‌های بین‌المللی را که روزگاری ژست مستقل بودن داشتند، فدای منافع و سیاست‌های ابزاری خود کرده است. مؤلفه‌های جدید در ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای و بین‌المللی ایران در قبال قلدری امریکا، یک جهش را نشان می‌دهد و اگر در گذشته برای نزدیک شدن به بازیگران مختلف باید هزینه می‌دادیم، امروز جایگاه و موقعیت ایران و تحولات قدرت در جهان به نحوی است که دیگران نیازمند ایران در چند حوزه ژئوپلتیکی هستند. اگر ماجراجویی‌های امریکا در جهان، در گذشته برای کشور‌های هدف هزینه داشت، امروز این بحران‌سازی‌ها و تنش‌آفرینی‌ها و سیاست‌های فرار به‌جلو از سوی امریکا، متحدان و خود امریکا را وارد هزینه‌های جدی کرده است و باید به‌جز ناکامی و شکست، تجربه شرایط سخت و دشوار را داشته باشند و این یک بمب ساعتی است که غربی‌ها در برآورد‌های خود در قالب شورش‌های اجتماعی و بی‌ثباتی و ناامنی و فقر تدریجی و دیگر محرومیت‌ها منتظر آن هستند. یعنی پیوند دادن شرایط بحرانی برای دیگران در محیط داخلی و خارجی، شرایط معکوس گرفته و بازتاب سیاست‌های خود را در بحران‌های درونی در امریکا، اروپا و بسیاری از متحدان خود شاهد خواهند بود.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار