پرسپولیس و استقلال به عنوان دو باشگاه و دو تیم پرهوادار فوتبال ایران در طول دهه‌های اخیر در زمینه تغییر مدیریت نیز از تمام تیم‌ها و باشگاه‌های فوتبال ایران بالاتر بوده‌اند. صندلی مدیریت این دو باشگاه چنان لرزان است که هیچ مدیری نمی‌تواند امیدوار به ماندن طولانی باشد، اما رفت‌و‌آمد زیاد مدیران در این دو باشگاه و عدم‌پاسخگویی بابت دوران مدیریت باعث شده است شاهد باشیم برخی چهره‌های مثلاً مدیر بار‌ها پشت میز مدیریت این دو باشگاه قرار گیرند؛ مدیرانی تکراری که میراث مدیریت‌شان برای این دو باشگاه چیزی جز بدهکاری، بیت‌المال‌خوری و افسارگسیختگی نبوده است.
علی فتح‌الله زاده
رکورددار رفت و برگشت
برای پنجمین بار است که علی فتح‌الله‌زاده به عنوان مدیر عامل استقلال انتخاب می‌شود و از این بابت دست تمام رقبایش را از پشت بسته است. او کار مطبوعاتی انجام می‌داد ولی در سال ۷۵ عهده‌دار مسئولیتی بسیار مهم شد؛ مدیرعاملی باشگاه استقلال. علی فتح‌الله‌زاده یکی از باسابقه‌ترین مدیران این باشگاه است و دوباره پس از چند سال فراق به جمع استقلالی‌ها بازگشته. در پاییز ۷۵ او جانشین اولیایی شد. انتخاب مرحوم ناصر حجازی به عنوان سرمربی یکی از تصمیمات مهم فتح‌الله زاده بود و برخلاف نتایج ضعیف در آن سال، استقلال در سال ۷۶ اولین قهرمانی اش را با حاج فتح‌الله‌زاده به دست آورد. نایب قهرمانی استقلال در آسیا نیز در دوره اول حضور او به ثبت رسید. انتخاب رولند کخ به جای منصور پورحیدری یکی از بدترین تصمیمات فتح‌الله زاده بود تا جایی که آخر فصل استقلال در رتبه نهم جای گرفت و آقای مدیر با دو قهرمان لیگ و یک قهرمانی جام‌حذفی در کارنامه مجبور به ترک استقلال بعد از هفت سال شد. سال ۸۶ با هزار امید و آرزو برگشت و به هواداران وعده روز‌های رؤیایی داد، اما آبی‌ها سه سرمربی در طول فصل عوض کردند و استقلال با سیزدهمی در لیگ برتر بدترین نتیجه تاریخ باشگاه را رقم زد. برکناری مرحوم حجازی و انتخاب فیروز کریمی مربوط به همان فصل است. استعفا در شهریور ۸۷ تنها راه باقی‌مانده بود. دوره بعدی حضور فتح‌الله‌زاده طی سال‌های ۸۹ تا ۹۳ بود. او جانشین واعظ‌آشتیانی شد و در این چهار سال یک مقام قهرمانی لیگ و یک قهرمانی جام‌حذفی به استقلال رسید. در نخستین روز‌های شیوع کرونا در کشور (اسفند ۹۸) نام فتح‌الله‌زاده به عنوان سرپرست جدید باشگاه معرفی شد، اما بعد از چند هفته و در ابتدای سال ۹۹ از این سمت کناره گرفت. در این سال‌ها تخصص اصلی حاج فتح‌الله ترکاندن بمب و خرید بازیکنان اسمی به هر قیمتی بود. او که به این هنرش افتخار می‌کرد، نقش مهمی در بالا رفتن رقم دستمزد بازیکنان داشت. انتظار می‌رود مدیرعامل جدید استقلال که برای پنجمین بار به این سمت انتخاب شده از گذشته درس گرفته باشد و تاکتیک‌های غیرحرفه‌ای قدیمی را دیگر تکرار نکند.
محمدحسین قریب
مدیر ساکت و بدون هیاهو
رفت‌وآمد‌های او نیز به باشگاه استقلال زیاد بود. محمدحسین قریب از اواخر دهه ۶۰ یکی از اعضای هیئت‌مدیره این باشگاه بود و برای اولین بار در ابتدای سال ۷۵ به عنوان سرپرست موقت انتخاب شد. دوران سرپرستی او تا آبان همان سال طول کشید و در این مدت آبی‌ها قهرمانی در جام‌حذفی را تجربه کردند. با وجود این تغییرات مکرر مدیریتی در دو باشگاه سرخابی امری اجتناب‌ناپذیر است. قریب برای بازگشت به این تیم تا اردیبهشت ۸۲ صبر کرد و بالاخره این هدف محقق شد، ولی بعد از چند ماه و پس از انتخاب امیر قلعه‌نویی به عنوان سرمربی با حکم برکناری‌اش مواجه شد. قریب دوباره در سال ۸۴ سر کارش بازگشت. مدیرعامل وقت از بدو شروع کارش قول داد استقلال را به جایگاه واقعی‌اش بازگرداند. فتح‌الله‌زاده استقلال رده نهمی را به قریب تحویل داد، اما مدیرعامل جدید همانطور که قول داده بود در پایان فصل سوم جام قهرمانی را به هواداران تیم هدیه داد. تیم قلعه‌نویی با تکیه بر جوان‌گرایی در فصل نخست نایب قهرمان شد، فصل دوم مقام سوم را کسب کرد و نهایتاً در اردیبهشت ۸۵ رؤیای قهرمانی‌شان محقق شد. طبق معمول تغییرات در رأس وزارتخانه‌ها مستقیماً روی مدیریت سرخابی‌ها تأثیر گذاشت. وزیر رفاه در همان سال عوض شد و نتیجه‌اش چیزی نبود جز برکناری مدیرعامل تیم قهرمان در شهریورماه ۸۵. پس از آن قریب دیگر هیچ وقت به عنوان مدیرعامل به باشگاه برنگشت و تنها در یک دوره رئیس هیئت‌مدیره استقلال بود، البته این مدیر ورزشی شانسش را در جا‌های دیگر امتحان و در برهه‌هایی برای تصدی ریاست فدراسیون فوتبال نیز تلاش کرد، اما به نتیجه نرسید. در این سال‌ها در برهه‌های مختلف نام قریب به عنوان گزینه‌های مدیرعاملی استقلال مطرح شده ولی این اخبار تنها در حد حدس و گمانه‌زنی باقی مانده است.
محمدحسن انصاری‌فرد
از کالدرون تا کت و شلوار
یک پرسپولیسی قدیمی است که همه او را بیشتر به خاطر شاهکار‌های مدیریتی‌اش می‌شناسند تا بازی‌هایش برای سرخپوشان. محمدحسن انصاری‌فرد طی دو دوره حضور در رأس مدیریت باشگاه پرسپولیس میراث متفاوتی را از خود به جای گذاشته و بعید است به این زودی‌ها کسی روی دستش بلند شود. دوره اول مدیرعاملی او از سال ۸۴ شروع شد و برکناری علی‌پروین و انتخاب آری هان آلمانی به عنوان سرمربی از نخستین اقداماتش بود. انتقال جنجالی علیرضا نیکبخت‌واحدی از استقلال به پرسپولیس، باز کردن پای مصطفی دنیزلی به فوتبال ایران و دیدار خداحافظی احمدرضا عابدزاده در بازی دوستانه با بایرن‌مونیخ جزئی از افتخارات انصاری‌فرد محسوب می‌شود. شهریورماه ۹۸ او برای دومین‌بار از سوی وزارت ورزش به عنوان همه‌کاره قرمز‌ها انتخاب شد و در عرض تنها شش ماه میلیارد‌ها تومان از پول بیت‌المال را با سوءمدیریتش حیف‌ومیل کرد. کالدرون سرمربی آرژانتینی رسماً از سوی مدیرعامل فراری داده شد تا این مربی به خاطر چند روز تأخیر در پرداخت دستمزدش مجبور به شکایت شود؛ شکایتی که ۷۸۰ هزار دلار جریمه روی دست باشگاه دولتی گذاشت؛ مبلغی که دست آخر از یک مؤسسه مالی که وظیفه‌اش اعطای وام به کارآفرینان مناطق محروم بود پرداخت شد، اما تصمیمات عجیب به همین یک نفر خلاصه نمی‌شود، استوکس یکی از قرارداد‌های پرحاشیه آن زمان قرمز‌ها بود؛ بازیکنی که ابتدا ۱۵۰هزار دلار دریافت کرد و بابت ۶۳ دقیقه بازی ۸۶هزار دلار طلبکار است! پرسپولیس با اصرار انصاری‌فرد دو بازیکن تاجیکستانی خرید، در حالی که پنجره نقل‌وانتقالات باشگاه بسته بود، به همین خاطر این دو نفر یک نیم‌فصل روی نیمکت نشستند و حقوق دریافت کردند. تمدید سه ساله قرارداد رادوشوویچ باعث شد این دروازه‌بان بعد از شکایت بین‌المللی رأی جریمه ۸۶۶هزار دلاری علیه سرخپوشان بگیرد. کریستین اوساگونا به لطف مدیریت فشل فوتبال ایران ۲۵۰هزار دلار به جیب زد. این بازیکن نیجریه‌ای بدون اینکه نقش مثبتی در تیم ایفا کند ۹۶هزار دلار دیگر از پرسپولس طلب دارد. انتقال یحیی گل‌محمدی به رغم وعده‌های مدیرعامل وقت پرحاشیه‌و پرهزینه‌تر از حد انتظار بود و قرمز‌ها برای راضی کردن باشگاه شهرخودرو ۸ میلیارد تومان خرج کردند. انصاری‌فرد در ادامه مدیریت منحصر‌به‌فرد خود قرارداد پنج ساله بی‌فایده، اما پرحاشیه را با یک کارگزاری امضا کرد که جز ابهامات مالی هیچ سودی برای پرسپولیس نداشته است. بعد از رفتن انصاری‌فرد اسناد مختلفی از دوران مدیریتش منتشر شد که تنها یک مورد آن خرید کت‌وشلوار خارجی ۱۷ میلیونی با پول باشگاه بود!
حبیب کاشانی
پرسپولیس یا شورای شهر
عضو شورای شهر تهران بود، اما همه او را به عنوان مدیرعامل سابق پرسپولیس می‌شناسند. حبیب کاشانی با اینکه تجربه مدیریت در ورزش را نداشت، اما به خاطر آشنایی و همکاری با محمد علی‌آبادی، رئیس وقت سازمان تربیت بدنی به یک باره سر از باشگاه پرطرفدار پایتخت درآورد و پایش به فوتبال باز شد. اولین‌بار در تیرماه سال ۸۶ عهده‌دار این سمت شد و تا یک سال نیز بر سر کار باقی ماند. مهم‌ترین دستاورد کاشانی طی این یک سال رساندن پرسپولیس به عنوان قهرمانی لیگ برتر پس از پنج فصل است. دومین دوره حضورش به مهرماه سال ۸۸ برمی‌گردد؛ وقتی که مرحوم عباس انصاری‌فرد برکنار و کاشانی به عنوان سرپرست باشگاه جایگزین وی شد. او بعد از برکناری کرانچار، علی دایی را برای سرمربیگری قرمز‌ها انتخاب کرد و این تیم طی دو سال دو قهرمانی جام‌حذفی را تجربه کرد، منتها در تابستان ۹۰ اختلافات ایجاد شده باعث شد کار هر دو نفر به استعفا بکشد. با این تفاوت که علی‌سعیدلو، رئیس سازمان تربیت بدنی با رفتن کاشانی مخالفت کرد و او دوباره به باشگاه بازگشت. انتخاب پرحاشیه و حمید استیلی یکی از جنجالی‌ترین اتفاقات آن دوره پرسپولیس بود. نحوه روی کار آمدن استیلی و تصمیم مدیرعامل اصلاً به مذاق هواداران خوش نیامد تا جایی که شعار‌های اعتراضی علیه سرمربی از همان هفته نخست فصل تیم را به حاشیه کشاند. نتایج ضعیف تیم استیلی در نهایت چاره‌ای جز استعفا برای کاشانی باقی نگذاشت. نکته مهمی که هنوز از خاطر هواداران نرفته سه باخت متوالی پرسپولیس در دربی به رقیب دیرینه‌شان استقلال است؛ شکست‌هایی که جزئی از کارنامه ضعیف کاشانی در این باشگاه را تشکیل می‌دهد.
عباس انصاری‌فرد
از پشت میز به پشت میله‌ها
اولین مدیرعاملی بود که پس از انقلاب اسلامی از سوی سازمان تربیت بدنی روی کار آمد. مرحوم عباس انصاری‌فرد هم مثل برادر کوچک‌ترش روز‌های پرفراز و نشیب و البته پرحاشیه‌ای را در پرسپولیس تجربه کرد. انصاری‌فرد بزرگ در اولین دوره حضورش با پرسپولیس چند جام گرفت. مهم‌ترین آن قهرمانی تیم علی پروین در مسابقات جام‌درجام باشگاه‌های آسیا در سال ۷۰ است. او موفق شد اولین اسپانسر پیراهن را برای پرسپولیس بگیرد، منتها همین مسئله حواشی‌ای را ایجاد کرد. صداوسیما بدون دریافت مبلغ حاضر به پخش مستقیم فینال جام‌درجام نشد و در نهایت هم با مخالفت مدیرعامل وقت برای پرداخت هزینه، این دیدار از تلویزیون پخش مستقیم نشد. جنجال سهام باشگاه در اواخر دهه ۷۰ سروصدای زیادی به پا کرد و در نهایت هم سازمان تربیت‌بدنی مالکیت پرسپولیس را به دست گرفت. گفته می‌شود حاج عباس نقش زیادی در این مسئله داشت و پس از آن بود که در سال ۸۰ دوباره سکاندار مدیریت قرمز‌ها شد. کسب درآمد از ترانسفر بازیکنان به لیگ‌های خارجی در زمان او نیز محقق شد. پرسپولیس به خاطر انتقال مهدوی‌کیا به هامبورگ ۸۰۰هزار فرانک درآمد به جیب زد، منتها اتفاقات عجیبی رقم خورد و دوران مدیریت انصاری‌فرد در سال ۸۱ به پایان رسید. او تا سال ۸۷ صبر کرد تا دوباره به پست مورد علاقه‌اش بازگردد. انصاری‌فرد این بار با تصمیمات غیرحرفه‌ای تیم را بار‌ها به حاشیه برد. مدیرعامل وقت با دادن وعده‌های زیاد از جمله جذب اسپانسر میلیاردی انتظارات بازیکنان و هواداران را بالا برد. از طرفی انتخاب زلاتکو کرانچار به عنوان سرمربی پرسپولیس با انتقاد‌های زیادی همراه شد. انصاری‌فرد در آن زمان گاه و بی‌گاه با بازیکنان اسمی تیم درگیر می‌شد و این مسئله یکی از بحران‌های مهم سرخپوشان در آن دوران به شمار می‌رود. همچنین مدیریت باشگاه در انتخاب بازیکنان نیز تصمیمات درستی نمی‌گرفت. جذب هوار ملامحمد، بازیکن عراقی جنجال‌برانگیز بود، ضمن اینکه بدهی باشگاه به بازیکنان و سایر طلبکاران در آن دوره بسیار بالا بود، منتها مدیر عامل به جای پرداخت مطالبات اقدام به تأسیس بیمارستان خصوصی پرسپولیس کرد. عباس انصاری‌فرد پس از اتمام دوران مدیریتش هم گرفتار تصمیمات قبلی‌اش بود تا جایی که با شکایت طاهری یکی دیگر از مدیران عامل پرسپولیس بابت آکادمی پرسپولیس در دوبی بیش از یک ماه را در زندان به سر برد.
