توزیع فیلم سینمایی ضد ایرانی «عنکبوت» در ایران به عنوان بخشی از جنگ روانی علیه کشور و دامن زدن به ناآرامیها انجام شدهاست که خبر آن در شادی مردم از برد تیم ملی برابر ولز گم شد.
فیلم سینمایی «عنکبوت مقدس» در کانالهای ایرانی شبکههای اجتماعی توزیع شد. علی عباسی، کارگردان این فیلم موهن سینمایی پیش از نمایش قریب الوقوع آن در ایران خبر دادهبود.
توزیع برنامهریزی شده عنکبوت مقدس
کارگردان فیلم «عنکبوت مقدس»، پس از توزیع این فیلم در شبکههای اجتماعی، با انتشار توئیتی از دیده شدن این فیلم در ایران ابراز خوشحالی کرد. عباسی که گویا کاملاً در جریان انتشار این فیلم بودهاست. چند روز پیش در گفتگو با «اسکرین دیلی» گفته بود که «فکر میکنم این فیلم به زودی مسیر خود را به ایران پیدا میکند.»
این برای نخستینبار نیست که فیلمهای ضد ایرانی در فاصله کوتاهی از مطرح شدن در جشنوارههای خارجی از شبکههای اجتماعی سر در میآورد، اما اینبار فیلم «عنکبوت مقدس» درست در روزهایی که القای ناآرامی در ایران میشود، توزیع شدهاست.
«اسکرین دیلی»، در گفتگو با زهرا امیرابراهیمی و علی عباسی، تلاش کردهاست این فیلم را به مسائل این روزهای ایران مرتبط کند و از آنها درباره دیدهشدن این فیلم در این دوره میپرسد. بازیگر زن فیلم «عنکبوت مقدس» میگوید: «وقتی فیلم بعد از جشنواره کن در فرانسه اکران شد، از منتقدان زیادی - به ویژه مردان - شنیدم که در مورد هرزهنگاری و اینکه چرا این همه خشونت از نمای نزدیک وجود دارد، صحبت میکردند، اما در دو ماه گذشته هیچکس نظری ندادهاست. در ابتدا، این فیلم برای مردم واقعاً وحشیانه به نظر میرسید. برای من وحشیانه نیست، زیرا من به عنوان یک زن در ایران زندگی کردهام و وحشیگری اتفاق میافتد! تصاویری که در حال حاضر از ایران منتشر میشود، نشان میدهد که چقدر میتواند وحشیانه باشد. بنابراین فکر میکنم مردم تازه شروع به درک فیلم کردهاند.»
بازیگر فیلم «عنکبوت مقدس» تلاش دارد داستان این فیلم را که چند دهه پیش در مشهد میگذرد، به وقایع این روزهای ایران و ناآرامیهای اخیر مرتبط کند.
عنکبوت محبوب اروپاییها
عنکبوت در جشنواره فیلم کن با وجود اینکه توانست با دست و دلبازی فرانسویها جایزه بهترین بازیگر زن را به دست آورد، چندان با روی خوش منتقدان روبهرو نشد و عنوان یکی از ضعیفترین فیلمهای فستیوال را به دست آورد. با این حال پتانسیلهای غیر سینمایی این فیلم به خصوص فضای ضد ایرانی آن باعث شدهاست به عنوان فیلمی که میتوان روی آن مانور داد، مورد توجه اروپاییها باشد.
فیلمی که با تهیهکنندگی مشترک دانمارک، سوئد و آلمان تولید شدهاست، از سوی دانمارک برای حضور در اسکار ۲۰۲۳ معرفی شدهاست. اسکات فاینبرگ منتقد مشهور سینما در پیشبینی که درباره شانسهای اسکار منتشر کردهاست «عنکبوت مقدس» را به عنوان یکی از پنج شانس اصلی دریافت اسکار معرفی کردهاست. این در حالی است که از نظر این منتقد فیلم سینمایی «جنگ جهانی سوم» حتی شانس ورود به جمع نامزدان اسکار را ندارد.
ارتباط بین عنکبوت و ناآرامیها!
همان طور که عباسی و ابراهیمی در مصاحبه خود تلاش کردهاند ارتباطی میان وقایع فیلم «عنکبوت مقدس» و شرایط امروز ناآرامیها در ایران پیدا کنند، رسانههای امریکایی هم بدشان نمیآید که چنین خطی را دنبال کنند. این کار میتواند در شرایطی که فشارهای خارجی برای دامنهدار کردن اغتشاشات در ایران به شکست کشیده شدهاست، عنکبوت مقدس را به عنوان یک دوپینگ سینمایی وارد میدان کند.
لسآنجلس تایمز نیز با انتشار نقدی بر فیلم «عنکبوت مقدس» با تعریف و تمجید از این فیلم آن را مهیج مینامد. این رسانه امریکایی نقد مزبور بر عنکبوت مقدس را به بهانه اکران این فیلم در سینماهای امریکا منتشر و در آن تأکید میکند که چطور میتوان در سینماهای امریکا این فیلم را دید و به فکر وقایع امروز ایران که پس از مرگ مهسا امینی به وجود آمدهاست، فکر نکرد؟! لسآنجلس تایمز این گونه ادعا میکند که ناآرامیهای ایران و موضوع فیلم عنکبوت مقدس در یک راستا و اعتراض به حجاب اجباری است. البته به غیر از لسآنجس تایمز، حتی سایتهای نقد فیلم نیز میخواهند بین عنکبوت مقدس و اتفاقات هفتههای اخیر در ایران یک رابطهای پیدا کنند. سایت راجر ایبرت، که به انتشار نقد روی فیلمهای سینمایی میپردازد، در یک نقد کاملاً جانبدارانه از فیلم «عنکبوت مقدس» آن را به مسائل امروز ایران مرتبط میداند. گویا تلاش برای ارتباط برقرار کردن بین ناآرامیهای کشور و آنچه در فیلم «عنکبوت مقدس» دیده میشود یک پروژه تدوین شدهاست.
چطور میتوان قید پول را زد؟!
جریان قاچاق فیلم در دنیا زمانی که فیلمی روی پرده سینماها است، به شدت سخت میشود به شکلی که اگر تصویری از یک فیلم منتشر شود، معمولاً تصویربرداری از پرده سینما است که دارای کیفیت پایین صداو تصویر است، اما عنکبوت مقدس با کیفیت اصلی در ایران منتشر شدهاست. این به آن معنا است که فیلم عامدانه از سوی سازندگان آن یا تهیهکنندگانش به ایران قاچاق شدهاست. پخشکننده فیلم برای اینکه بتواند در شرایط فعلی ایران به سهم خود نقشی در دامن زدن به آشوبها داشته باشد، از آورده مالی و سود ناشی از اکران گذشت کردهاست. تلاش کارگردان فیلم و بازیگر نقش اول آن در ایجاد فضای مناسب برای دیدهشدن این فیلم به دلیل همزمانی انتشار آن با بازی فوتبال ایران و ولز کاملاً خنثی شدهاست و موج رسانهای که میتوانست ورود عنکبوت مقدس در ایران ایجاد کند، کاملاً تحتتأثیر وقایع جام جهانی فوتبال قرار گرفت. با این حال کسانی که این فیلم را به ایران آوردهاند، امیدوارند افرادی که «عنکبوت مقدس» را دانلود میکنند مانند آنها تصور کنند و این فیلم کثیف را نمایشدهنده ایران بدانند.