سرویس اقتصادی جوان آنلاین: بر اساس برنامه‌های این بانک، فاصله قیمت صرافی و بازار آزاد که منجر به تقاضای سفته بازی می‌شود حذف شد. علاوه بر این بانک مرکزی عرضه دلار را به نوعی با دست باز انجام داده و از ۲۰۰۰ یورو برای هر کدملی به ۵۰۰۰ یورو رسانده و تمامی صرافی‌ها بدون انجام ثبت‌نام، ارز را به نرخ تابلو و بدون صف پرداخت می‌کنند. فعالان اقتصادی به اثربخش بودن برنامه‌های بانک مرکزی امیدوارند. رئیس‌جمهور هم امروز در جلسه هیات دولت از مسئولان دستگاه‌های اجرایی خواست به بانک مرکزی کمک کنند تا سیاست‌های خود برای مدیریت بازار ارز را به‌شکل موفق اجرا و اعمال کند.
قیمت ارز و طلا در بازار امروز
هرچند روز گذشته و در اولین روز اجرای سیاست‌های بانک مرکزی به نوعی شاهد سرگیجه ناشی از ابهام تصمیمات در معاملات بودیم، اما قیمت دلار در تابلوی صرافی‌ها امروز چهارشنبه ۵ بهمن ۱۴۰۱، ۴۱ هزار و ۹۳۸ تومان درج شد. نرخ طلا و سکه نیز علی رغم نوسان افزایشی قیمت جهانی طلا در معاملات امروز کاهش یافت.
قیمت طلای ۱۷ عیار امروز نسبت به دیروز با ۱۸۰ هزار تومان کاهش به ۸ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان، قیمت طلای ۱۸ عیار با ۴۲ هزار تومان کاهش به ۲ میلیون و ۱۹ هزار تومان، قیمت سکه طرح جدید با یک میلیون تومان کاهش به ۲۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، قیمت سکه طرح قدیم با ۷۰۰ هزار تومان به ۲۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، قیمت نیم سکه با ۵۰۰ هزار تومان کاهش به ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و قیمت ربع سکه با ۶۰۰ هزار تومان کاهش به ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است.
البته حباب سکه همچنان در محدوده ۳ میلیون تومان است که به گفته کارشناسان در صورتی که سیاست بانک مرکزی در خصوص تداوم عرضه سکه در بورس کالا و راه اندازی سامانه مبادلات ارز و طلا نهایی شود قطعاً روند کاهشی در بازار سکه و طلا تداوم خواهد داشت و منجر به تخلیه حباب سکه نیز خواهد شد.
پیام افزایش سهمیه های ارز به دلالان!
سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی، عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس درباره سیاست‌های جدید بانک مرکزی گفت: ما در حال حاضر در کشور مشکل کمبود ارز نداریم و دولت هم بار‌ها این موضوع را به صراحت اعلام کرده است. طبق دستور صادر شده سهمیه ارز هر ایرانی با کارت ملی از دو هزار یورو به ۵ هزار یورو افزایش یافته و این خود نشان می‌دهد که کشور با محدودیتی در منابع ارزی خود مواجه نیست.
وی تصریح کرد: فضاسازی‌های انجام گرفته در فضای مجازی و بار روانی که این فضاسازی‌ها داشته بر قیمت ارز و سکه تاثیرگذار بوده و باعث افزایش قیمت آن در بازار شده است؛ چراکه همانطور که بار‌ها مقامات دولتی اعلام کرده‌اند با محدودیتی در منابع ارزی مواجه نیستیم.
میرتاج‌الدینی افزود: دولت و بانک مرکزی برنامه‌هایی را برای کنترل و نظارت بر بازار سکه و ارز در دستور کار دارند که امیدواریم هرچه زودتر شاهد بازگشت آرامش به بازار ارز و طلا و کاهش فعالیت های سوداگرانه باشیم.
توصیه به کوچک کردن بازار آزاد
عبدالمجید شیخی، کارشناس و تحلیلگر اقتصادی نیز با دفاع از برنامه جدید بانک مرکزی برای تثبیت نرخ ارز نیمایی گفت: یکی از علت‌های مخالفت بنده و برخی از کارشناسان اقتصادی با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در اوایل روی کار آمدن دولت کنونی نگرانی از پیامد‌های افزایش نرخ ارز و تورم بود به این خاطر بر این موضوع تاکید داشتیم به نرخ‌ها دست نزنید چرا که دروضعیت تورمی، نظم نامنظم و ناعادلانه موجود نیز خود یک نظم است.
وی در این باره افزود: با اینکه دولت قول داد بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اثر افزایشی قیمت روی چند کالا محدود می‌شود، اما شاهد بودیم دولت نتوانست اثرات غیرمستقیم تورم را روی بیشتر کالا‌ها جبران کند چرا که اثرات غیرمستقیم افزایش نرخ تورم روی همه کالا‌ها تاثیر گذاشت و سطح عمومی قیمت‌ها را بالا برد. در واقع دولت خواست با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فساد ایجاد شده را مهار کند که در این موضوع حق به جانب دولت آقای رئیسی بود.
شیخی افزود: ارز ۲۸۵۰۰ تومانی مورد نظر رئیس بانک مرکزی با ارز ۴۲۰۰ تومانی دولت قبلی از جهاتی متفاوت است. یعنی شرایط فعلی با آن زمان یکسان نیست. به بیان بهتر در زمان تولد ارز ۴۲۰۰ تومانی حجم بازار آزاد به مراتب بزرگتر از حجم بازار نیمایی و متشکل بود، در حالی که اینک حجم بازار نیمایی و بازار متشکل بسیار بزرگتر از بازار آزاد است، ضمن اینکه دولت و رئیس کل بانک مرکزی بر این موضوع تاکید دارند که به تدریج بخش آزاد را به بخش نیمایی و متشکل هدایت می‌کنند.
وی در این باره خاطرنشان کرد: اگر این وعده محقق شود و با سیاست‌گذاری‌های درست نرخ ارز بازار آزاد به نیمایی نزدیک شود قطع به یقین بانک مرکزی توانسته افسارگسیختگی بازار ارز را کنترل کند چرا که بخش مهمی از تنش‌های ارزی ماه‌های گذشته ناشی از برنامه جامع اغتشاشات دشمن بود.
جزئیات شیوه جدید مبادلات ارزی در صرافی‌ها
نبی زاده، مشاور ارزی رئیس‌کل بانک مرکزی امروز در ارتباط تلفنی با یک برنامه تلویزیونی درباره حذف نرخ دلار توافقی، گفت: بانک مرکزی با هدف سامان دادن به بازار ارز، دو اقدام را انجام داده است. به صرافان در سراسر کشور اجازه داده شده است، بتوانند در بازار ارز نسبت به خرید و فروش ارز اقدام کنند.
وی افزود: با توجه به اینکه هدف اصلی رئیس‌کل بانک مرکزی و سیاست جدید بانک مرکزی، ایجاد بازار مبادله ارز و طلا است، برای برطرف شدن نیاز‌های ارزی مردم تا زمان راه‌اندازی این بازار، با اختیار دادن به صرافی‌ها و آزادسازی خرید و فروش ارز سعی شده تا بخشی از نیاز‌های ارزی مردم جبران شود.
مشاور ارزی رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به وجود نرخ توافقی در بازار متشکل تا پیش از این، تصریح کرد: این نرخ نه تنها با بازار غیررسمی کشور بلکه با واقعیت‌های اقتصادی نیز تطابق نداشت. از طرفی وجود فاصله بین نرخ توافقی و بازار غیررسمی موجب شکل‌گیری رانت شده بود و امکان دسترسی افرادی که نیازمند واقعی ارز بودند، محدود شده بود.
نبی زاده در رابطه با سیاست جدید بانک مرکزی تصریح کرد: بانک مرکزی در تصمیم جدید خود، ضمن از بین بردن بازار توافقی، نرخی را تعیین می‌کند که رانت را از بین ببرد. البته سیاست بانک مرکزی پذیرش این نرخ به عنوان نرخ رسمی ارز کشور نیست و از این به بعد بانک مرکزی در این بازار با قدرت حضور پیدا خواهد کرد. بانک مرکزی قطعا با ورود با قدرت بیشتر در بازار ارز، اجازه شکل گیری این نرخ‌ها که از نظر بنیان‌های اقتصادی نیز صحیح نیست را نمی‌دهد.
وی افزود: با تسهیل‌گری که انجام شده، صرافان می‌توانند در بازار ورود داشته باشند و بانک مرکزی نیز در کنار صرافی‌ها، نرخ‌سازی خواهد کرد و به این صورت نخواهد بود که بانک مرکزی هر نرخی که در بازار شکل بگیرد را بپذیرد.
مشاور ارزی رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه به ثبات رساندن بازار ارز باید گام به گام انجام شود، اظهار کرد: گام اول احیای ثبات بازار ارز از دیروز کلید خورده است و با شکل‌گیری زیرساخت‌های مورد نیاز، بانک‌مرکزی در گام‌های بعدی بازار ارز را به ثبات می‌رساند.
وزیر اقتصاد به تازگی اظهار کرده که ارز حدود ۳۰ هزار تومانی سامانه نیما و بازار متشکل سهم ۸۵ درصدی در اقتصاد ایران دارند؛ بنابراین نباید جای اصل و فرع را عوض کرد. تحلیلگران علاوه بر عرضه به موقع ارز از سوی بانک مرکزی، انتظارات تورمی را نیز از مولفه‌های تاثیرگذار بر تداوم کاهش نرخ دلار می‌دانند.
