تنش‌های بین چین و امریکا که از چند سال پیش در حوزه‌های اقتصادی و نظامی شروع شده، این بار برنامه‌های فضایی هم به آن اضافه شده است که می‌تواند دو کشور را به سمت درگیری سوق دهد. مقامات امریکایی روز پنج شنبه اعلام کردند که یک بالون متعلق به چین بر فراز ایالت مونتانا دیده شده است و خواستار توضیح چینی‌ها در این زمینه شدند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، یکی از سخنگویان پنتاگون پنج شنبه شب به خبرنگاران گفت که وزارت دفاع امریکا فعالیت این بالون را زیرنظر دارد و جو بایدن رئیس‌جمهور امریکا در جریان امور قرار گرفته است. بالون منتسب به چین، ابتدا بر فراز جزایر آلیوتی آلاسکا بود و از طریق کانادا پرواز کرد و سپس بر فراز شهر بیلینگز در مونتانا دیده شد. یک مقام ارشد دفاعی امریکا گفت که جت‌های جنگنده اف۲۲ آماده هستند در صورت دریافت دستور از کاخ سفید برای ساقط کردن آن اقدام کنند. به گزارش رویترز، یک مقام نظامی امریکا گفته که این بالون در ارتفاع بالا قرار داشت و آنقدر ابعادش بزرگ بود که خلبان‌ها آن را رؤیت کرده‌اند. امریکا اعلام کرده این بالون بر فراز مراکز حساس در غرب این کشور در حال پرواز بود و مظنون به جاسوسی است. به گفته رسانه‌های امریکایی، پنتاگون تصمیم گرفته به دلیل خطرات و احتمال آسیب دیدن مردم آن را ساقط نکند. به گفته یک مقام امریکایی، یکی از مکان‌هایی که بالون چینی بر فراز آن مشاهده شد، مونتانا بود که محل قرارگیری یکی از سه انبار موشک‌های هسته‌ای امریکا در پایگاه نیروی هوایی مالمستروم است.
به گزارش الجزیره، یک مقام ارشد وزارت خارجه امریکا افزود: حضور بالون چینی در حریم هوایی ما نقض حاکمیت و قوانین بین‌المللی است. این مقام امریکایی همچنین با اشاره به تعویق سفر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا به چین به دلیل ماجرای بالون نظارتی گفت: «سفر بلینکن به چین در شرایط فعلی سازنده نخواهد بود و به همین دلیل تصمیم گرفتیم آن را به تعویق بیندازیم.»
با وجود موضع انفعالی دولت امریکا نسبت به این اقدام چین، برخی مقامات این کشور خواستار اتخاذ موضعی تند علیه پکن هستند. به گزارش رویترز، سناتور جیم ریش، عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنای امریکا روز جمعه گفت: «استفاده چین از این بالون جاسوسی نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی امریکا است. دولت بایدن باید هرچه زودتر آن را از حریم هوایی امریکا خارج کند و بلینکن وزیر خارجه امریکا نباید به پکن سفر کند.» نیکی هیلی، سفیر پیشین امریکا در سازمان ملل نیز گفت: بالون را سرنگون کنید. سفر بلینکن به چین را لغو کنید. پکن را پاسخگو کنید. این عضو تندرو دولت سابق امریکا با انتقاد از بایدن تصریح کرد: «جو بایدن به چین اجازه می‌دهد در سراسر کشور ما قدم بزند. زمان آن رسیده است که امریکا را دوباره قوی کنیم.»
واکنش چین
با وجود ادعای امریکایی‌ها به جاسوسی چین از این کشور، مقامات چینی می‌گویند بالون تجسسی و نظارتی مشاهده شده در منطقه حساس ایالات متحده متعلق به آنهاست، اما اصرار دارند که بالون به قصد تحقیقات علمی پرواز می‌کند. به گزارش بی‌بی‌سی، مقامات چین گفته‌اند، ما مسیر باد‌های بیش‌وز یا غالب را بررسی کردیم و با تطبیق آن با اطلاعات موجود تلاش کردیم مسیر بالون را ردیابی کنیم. وزارت خارجه چین در بیانیه‌ای از این اقدام ابراز تأسف کرد و گفت که به ارتباط با امریکا برای مدیریت مناسب این اتفاق غیرمنتظره ادامه خواهد داد. در این بیانیه آمده است: این کشتی هوایی متعلق به چین است و ماهیت غیرنظامی دارد و برای هواشناسی و سایر تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل وزش باد‌های غربی و توانایی کنترل محدود این کشتی هوایی از مسیر مورد نظر خود منحرف شد. در سال‌های گذشته مقامات امریکایی بار‌ها از قدرت‌گیری چین در عرصه فضایی ابراز نگرانی کرده و خواستار مقابله با آن شده‌اند. ژنرال‌های امریکایی هشدار داده‌اند که چین قادر است طی یک دهه آینده از لحاظ توانایی‌های فضایی، امریکا را پشت سر بگذارد. امریکا در راهبرد امنیت ملی خود، چین را به عنوان اولین تهدید برای خود در نظر گرفته است و از همه ابزار‌های خود برای مقابله با قدرت‌گیری پکن استفاده می‌کند. به چالش کشیدن تمامیت ارضی این کشور با مداخله در امور تایوان و جلوگیری از توسعه روابط اقتصادی کشور‌های دیگر با پکن، بر این اساس انجام می‌شود. زیرا، بر اساس آمار‌های اعلام شده، چین در ۲۰۳۰ به لحاظ اقتصادی از امریکا پیشی خواهد گرفت و قطب اول اقتصادی در جهان خواهد شد.
