نهیب زلزله ۷/۴ ریشتری بامداد روز دوشنبه در ترکیه و سوریه که هزاران کشته و زخمی بر جای گذاشته است، احتمال وقوع زلزله را در تهران سر زبان مردم و مسئولان انداخت. بازتاب فیلم‌های منتشر‌شده از مناطق شهری ترکیه که نشان می‌دهد چطور ساختمان‌های چند طبقه و بلند‌مرتبه پس از گذشت ساعتی از وقوع زلزله به خاطر از دست دادن مقاومت یکی پس از دیگری فرو می‌ریزند و به تلی از خاک تبدیل می‌شوند، زنگ خطر را برای شهر تهران که در مسیر دو گسل مهم شمال و شهرری بنا شده‌است و از گسل‌های دیگری هم در مناطق مرکزی‌اش بی‌بهره نیست، به صدا در آورده‌است. وجود همین گسل‌ها باعث می‌شود تهران پتانسیل وقوع زلزله به بزرگی ۷ ریشتر را داشته باشد و به گفته کارشناسان این حوزه تهران حدود هر ۱۵۸ سال یکبار در تهران زلزله‌ای بالای ۷ ریشتر رخ داده‌است و آخرین زلزله بزرگ هم به دوران فتحعلی‌شاه قاجار می‌رسد که بیش از ۱۸۰ سال می‌گذرد و وقوع این احتمال را قوی‌تر می‌کند. هر چند کشور ما در دوران قبل از انقلاب و پس از آن شاهد وقوع زلزله‌های بزرگی در شهر‌های بوئین زهرا، طبس، رودبار، بم و زلزله سال‌های اخیر در بعضی استان‌ها همچون کرمانشاه بودیم که کشته‌ها و تلفات زیادی هم در پی داشت، اما زلزله احتمالی تهران چنانچه رخ داد با توجه به زیر‌ساخت‌ها و ساخت ساز‌های غیر اصولی این کلانشهر تلفات جانی و مالی آن قابل مقایسه با زلزله‌های اخیر نیست. کارشناسان بر این باور هستند یکی از عوامل تأثیر‌گذار در افزایش تلفات جانی هنگام زلزله ساختمان‌های ناایمن است. ساختمان‌های بلند‌مرتبه ساخت‌شده و در حال ساخت روی گسل شمالی تهران که بدون ملاحظات و مطالعات در این حوزه همچون قارچ سر از خاک بیرون آورده‌اند، یکی از معضلات پیش روی این حادثه است. ساختمان‌های ناایمن و بافت فرسوده که ۳۷ درصد جمعیت تهران را در خود جای داده‌است و روند بازسازی و بهسازی آن در مقابل حوادث یا متوقف است یا به کندی در حال اجراست، موضوع مهمی در ملاحظه زلزله‌های آینده است. حساسیت پرداختن به این موضوع زمانی به چشم می‌آید که بدانیم در همین بافت فرسوده و مناطق دیگر تهران هزار برج و ۳ هزارو ۳۰۰ ساختمان ناایمن از سوی مسئولان شهری شناسایی شده‌اند که کمترین مقاومت را در برابر زلزله‌های بزرگ دارند. سیل مهاجرت و افزایش بی‌رویه جمعیت تهران، رشد روز افزون تعداد خودرو‌ها به طوری که شهر تهران به پارکینگ تبدیل شده‌است، کوچه و خیابان‌های تنگ و باریک بعضی از مناطق، زیرساخت‌های فرسوده مانند سیستم لوله‌کشی آب، گاز، فاضلاب و پل‌های فرسوده و ناایمن و فرونشست زمین در مناطق جنوبی تهران به خاطر بهره‌برداری نادرست از سفره‌های آب زیر‌زمینی همه و همه دلایلی هستند بر پیچیدگی شهر تهران و از ناکامی در امدادرسانی هنگام وقوع حادثه و مقابله با آن حکایت دارند. بنابراین این ضرورت ایجاب می‌کند مسئولان تا دیر نشده‌است، اقدامات لازم و تدابیر درستی برای جلوگیری از بزرگ‌ترین فاجعه انسانی بیندیشند و اجرا کنند. هر چند وقوع زمین‌لرزه به طور دقیق قابل پیش‌بینی نیست، اما احتمال آن وجود دارد و به نظر می‌رسد با توجه به هشدار‌های کارشناسان حوزه زلزله‌شناسی در خصوص احتمال قریب‌الوقوع زلزله در کلانشهر تهران دست اندرکاران این روز‌ها همچنان این موضوع را رد می‌کنند.
