سرویس اقتصادی جوان آنلاین: رشد پیوسته قیمت کالاها و خدمات در بازارها، عدم اطمینان نسبت به آینده را در خانوارها تشدید کرده است. در این میان با وجود اینکه در شرایط جنگ اقتصادی انتظار میرود برنامهها و سخنان اقتصادی مسئولان دولتی حساب شده باشد تا از درد و رنج و آلام و استرس مردم جامعه کاسته و به مردم تضمین داده شود که نیازهای ضروری آنها تأمین است، متأسفانه شاهد سخنان ضدونقیضی از سوی مسئولان دولتی هستیم.
استرس خانوادهها را بیشتر نکینم
شاید اینطور برداشت شود که در سال پایانی دولتها، انسجام و انگیزه برای تداوم کار و خدمت کمی رنگ میبازد و بازارهایی، چون مسکن، خودرو و لوازم خانگی به آشفتهبازار تبدیل میشوند، اما باید توجه داشت که بیتدبیریها و بیعملیها فشار ناشی از تحریم، جنگ اقتصادی و شیوع کرونا را بر خانوارها تشدید میکند، به همین دلیل دولت باید به مدیران ارکان این پیام را بدهد که در انجام وظیفهشان کوتاهی نکنند و در عین حال به جای سخنان ضدونقیض حداقل در سال پایانی دولت تدبیر و امید برای چنین شرایطی تدبیر به خرج دهند.
البته قابل فهم است که محدودیتهای ناشی از تحریم و جنگ اقتصادی شاید برخی از مسئولان دولتی را خسته کرده باشد، اما باید حساس بودن شرایط را درک کرد و از اظهارات ضدونقیض، ریسکآفرین و نگرانکننده خودداری کرد. به عنوان نمونه میتوان گفت در شرایطی که این روزها میلیونها نفر از مردم جامعه در بازار سرمایه، سرمایهگذاری کردهاند و میلیونها خانوار نیز به دلیل شرایط سخت اقتصادی، معیشت و عدم اطمینان به آینده در استرس هستند، معاون اول رئیسجمهور روز گذشته در جلسهای با موضوع «دستاوردهای شرکتهای فناوری و دانشبنیان استان خراسان رضوی در مبارزه با کرونا» که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد با اشاره به وضع معیشتی مردم گفت: شرایط کشور از نظر معیشت، بودجه دولت و شرایط ارزی بسیار بحرانی است که از بعد انقلاب تاکنون کمتر با آن مواجه بودهایم. در حال حاضر با کسری بودجه مواجه نیستیم، اما شرایط منابع کشور خاص است. شرایط منطقه حساس است و باید نخبگان جامعه و دانشگاهیان به موقع این شرایط را رصد کنند و راهکارهایشان را به اطلاع دولت برسانند.
اسحاق جهانگیری با بیان اینکه برای دسترسی دولت به منابع مالیاش به دلیل تحریمها محدودیتهایی ایجاد شده است، عنوان کرد: محدودیت بودجه در بسیاری از دستگاهها اثر گذاشته است. معتقدم اگر کشوری میخواهد به آینده خود توجه کند، باید به دانشگاه هایش توجه ویژهای داشته باشد و نیازهای اصلی آنها را تأمین کند.
وی اظهار کرد: کرونا غیر از سلامت مردم که مسئله اصلی کشور است، تبعات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خواهد داشت.
این سخنان معاون اول رئیسجمهور و البته اظهارات سخنگوی دولت که اگر دولت ما نبود شرایط بسیار بدتر از وضعیت کنونی بود، در کنار سلسله دستورات رئیسجمهور برای کنترل قیمت در آشفتهبازارها نشان از آن دارد که دولت باید بداند مردم به اندازه کافی گرفتاری اقتصادی و استرس نسبت به عدم اطمینان به آینده و جهش بیشتر تورم در جامعه را دارند و این مهم در کنار این موضوع که طی شش ماه اخیر، میلیونها سرمایهگذار جدید در بازار سرمایه ورود کردهاند و همچنان به شکل روزانه در کارگزاریها جهت اخذ کد معاملاتی حضور پیدا میکنند، گویای این وضعیت است که باید از اظهارات التهابآفرین در اقتصاد پرهیز شود.
به سرمایه اجتماعی احترام بگذاریم
تصور کنید سرمایهگذاران بورسی اعتماد خود را نسبت به مدیریت و سیاستگذار دولتی از دست بدهند و از بیم کمبود ارز و ناتوانی دولت در تأمین مواد اولیه و واسطهای و سرمایهای کارخانجات و بنگاههای اقتصادی بخواهند از بازار سرمایه خارج شوند، در چنین شرایطی چه اتفاقی برای بازار بورس و فرابورس میافتد؟ در طرف دیگر موضوع چه اتفاقی برای بازارهایی، چون طلا و سکه، ارز و... میافتد؟
به نظر میرسد دولت باید در ماههای پایانی کار خود به جای اینکه در بعد سرمایه اجتماعی سرمایهسوزی کند، سرمایهاندوزی را مدنظر قرار دهد و هماهنگی و انسجام بیارکان را تقویت کند و اگر هم از خستگی جنگ اقتصادی و تحریمها تدبیر و امید خود را نسبت به آینده از دست داده است، حداقل برای اقتصاد التهابآفرینی و ریسکآفرینی نکند. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند خلاقیت و شکوفایی از دل محدودیتها بیرون میآید. از اینرو این امید وجود دارد که تولید مبتنی بر نهادهای تماماً ایرانی در چنین شرایطی تقویت شود، هرچند که شاید در بخشهایی از اقتصاد سکتههای زودگذری نیز اتفاق بیفتد.