سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: «گرگسالی» نوشته امیرحسین فردی، از آثاری بود که در نخستین جایزه «کتاب تاریخ انقلاب اسلامی» به عنوان اثر برگزیده در بخش رمان بزرگسال انتخاب شد. این کتاب - که در واقع دنباله اثر دیگر این نویسنده یعنی «اسماعیل» است- به کشمکش میان اسماعیل و گرگهایی میپردازد که امریکاییها برای اصلاح نژاد گرگهای ایرانی به منطقه سبلان آوردهاند. امریکاییها - که در آن زمان زمام کشت و صنعت مغان را در دست داشتند، مشغول پرورش گرگهای آدمخوار برای کشتن افراد انقلابی هستند.
گلعلی بابایی، نویسنده حوزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی همزمان با سالگرد درگذشت مرحوم امیرحسن فردی درباره جنبههای داستانی کتاب گرگسالی و در پاسخ به این سؤال که برخی از منتقدان جنبه داستانی کتاب گرگسالی را ضعیف میدانند به ایبنا گفت: از نظر من این نقد به کتاب جناب فردی شاید منصفانه نباشد، چون شخصیت اصلی داستان این اثر در حقیقت همان اسماعیل صنوبری، قهرمان اصلی رمان اسماعیل است که به روستای بنفشهدره پناه میآورد. در حقیقت میخواهد با یک قصه روان، اختناق و عقبماندگیهای دوران پهلوی را ترسیم کند.
بابایی در پاسخ به این سؤال که این رمان آکنده از داستانهای حاشیهای است، اینگونه اظهار نظر میکند:، چون این داستان بهنوعی در ادامه کتاب اسماعیل است و آقای فردی با آن حوصله و آرامش شخصی و ذاتی خودش، گرگسالی را با تمام داستانکهای حاشیهای آن به نگارش درآورده، به اعتقاد بعضیها برای خواننده کسلکننده است. از نگاه بعضیها این نقد وارد است، اما به نظر من حاشیهپردازیهای امیرخان هم دلچسب است.
این نویسنده درباره اینکه برخی گرگسالی را متنی با ویژگیهای ناتورالیسم دینی میدانند، چه جنبههایی از این ادعا را میتوان در این داستان دید؟ میگوید: مرحوم فردی فرزند روستا بود و بسیار هم به زادگاهش وابستگی و علاقه داشت. ایشان یک طبیعتگرای موحد بود و تمام زیباییهای این دنیا را از آنِ خدا میدانست و در بیشتر آثارش به این زیباییهای کائنات اشاره میکرد، البته از حق نگذریم، توصیفات وی از طبیعت واقعاً محشر است و بهواقع تجربه زیستی اوست که انسان را به وجد میآورد.
وی درباره اینکه یکی از تواناییهای نویسنده در این اثر نمادسازی است، عنوان میکند: روحیه شاعرانه، لطیف و متعبدانه مرحوم فردی به او این امکان را داده بود که با هر نگاهی به اطرافش قدرتی از خداوند را نظارهگر باشد، از این رو ایشان بسیاری از مشاهداتش را نمادی از قدرت خداوند قرار داده است، مثل زیباییهای طبیعت، باورهای مردم و...
وی درباره سبک نویسنده در نوشتن گرگسالی اینگونه نظر میدهد: مثل تمام آثار امیرحسین فردی، ساده، بیپیرایه و سرشار از تمثیلات و ارائه زیباییهای زندگی انسانها و طبیعت است، البته این کتاب، لایههای پنهانی هم دارد که خواننده با یک بار خواندن نمیتواند آن را فهم کند، ضمن آنکه آوردن مقولههای ماورایی در طبیعت و باورپذیرکردن آن برای مخاطب از جمله کارهای هنرمندانه ایشان در گرگسالی است.
کتاب گرگسالی تلفیقی از دو رویکرد انقلابی و دینی است چراکه قهرمان داستان هم فردی انقلابی است و هم فردی مذهبی و از اینها مهمتر آثار او ملهم از تفکرات خود نویسنده است که یک آدم مذهبی، مسجدی بوده و از انقلابیون پای کار انقلاب امامخمینی (ره) از دهه ۱۳۵۰ به بعد؛ کسی که سالهای پس از ارتحال امامخمینی هم بر باورهای انقلابی و مذهبی خود استوار ماند تا جایی که پس از وقایع سال ۱۳۸۸ ناچار شد برای دفاع از رهبری انقلاب به یکی از دوستان قدیمیاش، محسن مخملباف آن نامه شدیداللحن را بنویسد.