سرویس جامعه جوان آنلاین: هوا آلوده است و وقتی صحبت از چرایی و رفع آلودگی هوا به میان می‌آید مسئولان می‌گویند بودجه کافی برای آن وجود ندارد. بعد از آن یک جنجال رسانه‌ای به وجود می‌آید و با بارش برف و باران یا وزیدن باد همه چیز به فراموشی سپرده می‌شود. این ماجرا در سال‌های قبل وجود داشته و گویا در سال‌های بعد نیز تکرار خواهد شد.
به دلیل تشدید آلودگی هوای تهران، پیش از ظهر امروز جلسه کارگروه اضطرار آلودگی هوا با حضور اعضا برگزار شد و بر اساس مصوبات این کارگروه، شنبه ۲۶ آذر ماه در تمامی شهرستان‌های استان تهران و البرز به جز پردیس دماوند، فیروزکوه کودکستان‌ها تعطیل و تمامی مدارس در مقاطع ابتدایی و متوسطه غیرحضوری و به صورت مجازی دایر است. همچنین فعالیت‌های ورزشی در فضا‌های باز ممنوع است و مجوز روزانه ورود به محدود طرح ترافیک برای روز‌های شنبه ۲۶ آذرماه توسط شهرداری تهران صادر نمی‌شود. بر اساس این گزارش از شهروندان تقاضا شده از تردد غیرضروری خودداری کنند.
کدام دستگاه‌ها در مدیریت آلودگی هوا نقش دارند؟
در سال ۱۳۹۶ قانون هوای پاک تصویب و برای اجرا به دستگاه‌های مرتبط ابلاغ شد، اما با گذشت حدود ۵ سال از ابلاغ این قانون به نظر می‌رسد از انتشار آلاینده‌ها در هوا به ویژه در کلانشهر‌ها کاسته نشده است.
طبق قانون هوای پاک، وزارتخانه‌های صمت، نفت و نیرو مهم‌ترین نهاد‌ها برای کنترل آلودگی هوا هستند؛ اما در شرایط اقتصادی کنونی، پر واضح است که اولویت اصلی آن‌ها قطعا کاهش آلاینده‌ها نیست و چراکه بیشتر بر تولید تمرکز دارند. با این وجود، تمامی دستگاه‌های مسئول در مدیریت آلودگی هوا شامل وزارت کشور، سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری‌ها، نیروی انتظامی، سازمان ملی استاندارد، وزارت صمت، وزارت نفت، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، وزارت نیرو، وزارت راه و شهرسازی، بیمه مرکزی، سازمان اداری و استخدامی، سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد و امور دارایی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان صدا و سیما، وزارت علوم و سازمان هواشناسی است.
واکنش کاربران شبکه اجتماعی
در حالی که آلودگی هوا مشکلات زیادی را برای شهروندان ایجاد کرده است برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نسبت به آن واکنش نشان داده اند. فهیمه طباطبایی در صفحه توئیتر خود نسبت به عدم تعطیلی ادارات برای آلودگی هوا نوشت: «اینایی که تو کمیته اضطرار آلودگی هوا برای تعطیلی تصمیم می‌گیرن خودشون از این هوای تهران حالت تهوع نمی‌شن؟ جدی باید وضعیت چه جور باشه که تعطیل کنید؟»
کاربر دیگری با نام سیده زهرا حسینی در واکنش به این توئیت نوشت: «تعطیل چیه بابا! تا کی تعطیل کنن؟ تازه خیلی وقته شرکت‌های خصوصی به این تعطیلی‌ها توجهی نمی‌کنن و کارکنان باید حضور داشته باشن. توی اون کمیته خراب شده یه نفر نیست راه حل جدیدی داشته باشه؟»
المیرا شریفی نیز در این رابطه توئیت زد: «تا زمانی که حل معضل آلودگی هوا اولویت و دغدغه جدی نباشد، مدارس تعطیل خواهد شد.»
همچنین کاربر دیگری به نام کسری در صفحه توییتر خود نوشت: «قشنگ دارن سرطان میدن تو ریه‌هامون عین خیالشونم نیست!»
تعداد روز‌های ناسالم پایتخت نسبت به سال گذشته دو برابر شد!
سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس در جلسه علنی روز چهارشنبه، ۲۳ آذر ماه در تذکر شفاهی خود با اشاره به موضوع آلودگی هوا و غفلت برخی مسئولین نسبت به این موضوع گفت: متاسفانه تعداد روز‌های ناسالم پایتخت نسبت به سال گذشته دو برابر شده است. همچنین تبریز صد درصد روز‌های خطرناک بیشتری نسبت به سال گذشته تجربه می‌کند، مشهد و اراک دو برابر و در اهواز ۵ برابر و روز‌های بسیار خطرناک نسبت به سال گذشته ۱۲ برابر شده است و اصفهان و کرج فقط دو روز هوای پاک داشتند.
همچنین محمودزاده، عضو هیات رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی با اشاره به معضل آلودگی هوا در کشور گفت: «اعتباراتی که برای مبارزه با آلودگی هوا به ویژه مبارزه با تولید گاز‌های گلخانه‌ای در نظر گرفته می‌شود باید در جای خود هزینه شود و با تامین اعتبارات سیستم‌های که منجر به رشد آلودگی می‌شود تعویض گردد.» او با اشاره به وجود انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور اظهار داشت: «کشور ایران دارای روز‌های آفتابی و بادی بسیار است همین مسئله فرصتی استثنایی برای بهره‌مندی از انرژی‌های تجدیدپذیر محسوب می‌شود؛ در تلاش هستیم استفاده از انرژی تجدیدپذیر در برنامه هفتم توسعه ریل گذاری شود تا در بخش تولید انرژی‌های طبیعی همچون باد و نور خورشید در قالب انرژی‌های تجدید پذیر مورد توجه قرار بگیرد.»
خسارت سنگین برای آلودگی هوا
آمار‌ها نشان می‌دهد سالانه حدود ۷ میلیون نفر در دنیا جانشان را به علت آلودگی هوا از دست می‌دهند، بر اساس آخرین تحقیقات بین المللی، آلودگی هوا در سال ٢٠١٩ موجب مرگ ۶۷.۶ میلیون نفر از مردم دنیا شده است. این رقم در کشور ما حدود ۴۱ هزار نفر است. علاوه بر خسارات آلودگی هوا به سلامت افراد که البته غیر قابل جبران است، خسارت‌های غیرجانی هوای آلوده را نیز باید آن اضافه کرد که اعداد و ارقام هولناکی است؛ آنطور که در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در اسفند ۱۴۰۰ نوشته شده براساس برآورد‌های بانک جهانی خسارت آلودگی هوا فقط در شهر تهران برابر ۶/۲ میلیارد دلار در سال است. همچنین وزارت بهداشت در گزارشی اعلام کرده بود در سال ۱۴۰۰ بابت آسایش از دست رفته ناشی از آلودگی هوا آنهم برای ذرات معلق در ۲۵ شهر کشور۳ هزار میلیارد دلار هزینه شد. این در حالی است که در بودجه ۱۴۰۱ تنها مبلغ ۳۲۰ میلیارد تومانی برای قانون هوای پاک دیده شده است.
چه باید کرد؟
با یک حساب سر انگشتی می‌توان فهمید که خسارات ناشی از آلودگی هوا در بخش‌های مختلف بسیار بیشتر از هزینه اختصاص شده برای رفع این معضل است؛ بنابراین باید هزینه‌هایی را که برای خسارت ناشی از آلودگی هوا پرداخت می‌شود را پیش از وقوع آن، صرف اجرای قانون «هوای پاک» کرد و دستگاه‌ها و مسئولان مربوطه باید اقداماتی، چون نوسازی و توسعه ناوگان حمل ونقل عمومی، توسعه قطار شهری، توسعه حمل ونقل پاک، جابه‌جایی صنایع آلاینده از اطراف شهرها، نصب تجهیزات فیلتراسیون آلاینده‌ها در صنایع و نیروگاه‌ها، اجرای طرح کهاب (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار بنزین)، برقی‌سازی موتورسیکلت‌ها و... را در دستور کار قرار دهند و به آن سرعت بخشند. در غیر این صورت خسارات جانی و مالی بیش از پیش گریبان شهروندان و کشور را خواهد گرفت.
