هر هکتار جنگل قادر است به عنوان یک سد مخزنی بین ۵۰۰ تا ۲ هزار مترمکعب آب را ذخیره کند و در بالادست موجب جذب آب باران و ذخیره آن در خاک خصوصاً هنگام بروز سیلاب‌های خطرناک شود. همین یک جمله کافی است تا به اهمیت جنگل‌ها و توجه به درختکاری در مناطق مختلف ایران پی ببریم.
در حال حاضر جنگل‌های مخروبه زیادی در مهدیشهر سمنان وجود دارد که با برنامه‌ریزی‌های انجام شده و کاشت انواع نهال در ۱۰ هکتار از این منطقه بخشی از جنگل‌ها احیا شده است و اقدامات برای انجام پروژه‌های بعدی ادامه دارد. موضوعی که به گفته رئیس اداره جنگلکاری و جنگلداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با توجه به خسارت سنگین آتش سوزی گسترده به جنگل‌های سوزنی برگ این شهرستان در سنوات گذشته عملیات احیا و بازسازی این جنگل‌ها بسیار مهم و ضروری است. بهزاد گلابیان با بیان اینکه اقدامات در مساحت ۱۰ هکتار با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال با کاشت نهال‌های ارس و زرشک در منطقه سیاه رودبار کولیم اجرا شده است به «جوان» می‌گوید: «منطقه احیا شده رویشگاه طبیعی درختان ارس یا سرو کوهی بوده که به صورت طبیعی در ارتفاعات ۲ هزار و ۵۰۰ متری رویش داشته است. این منطقه در صورت مناسب بودن شرایط حداقل نیم قرن زمان برای احیای دوباره نیاز دارد.»
به گفته این مسئول، ۶۰ هزار هکتار وسعت عرصه‌های جنگلی در این شهرستان است که ۳۶ هزار هکتار از این مناطق جنگلی را جنگل‌های سوزنی برگ ارس در بر می‌گیرد. با توجه به دیرزیستی درختان ارس و کند رشد بودن آن، جزء گونه‌های حفاظتی ارزشمند و ممنوع‌القطع است و از همین منظر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
جنگلکاری با مشارکت جوامع محلی
در حال حاضر و در راستای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت با دستور رئیس‌جمهور و ابلاغ وزیر جهادکشاورزی و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در کشور کاشت نهال در سه نهالستان استان سمنان از اسفند سال گذشته آغاز شده است. بر اساس تقسیم بندی‌ها سهم استان سمنان از پروژه تولید یک میلیارد درخت در کل کشور، طی بازه چهار ساله ۱۰ میلیون درخت است که در سال جاری بیش از ۳میلیون نهال در حال تولید است. آنطور که اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان اعلام کرده است نهالستان چغولگیر شهرستان شاهرود از سهم ۳ میلیون نهال بیش از یک میلیون و نهالستان حسن آباد شهرستان دامغان بیش از ۴۰۰هزار و نهالستان شهید عموزاده سمنان یک میلیون و ۶۰۰هزار نهال ریشه‌ای و گلدانی جنگلی و بیابانی تولید کرده‌اند.
این نهال‌ها برای هفته منابع طبیعی و آبخیزداری جهت کاشت در بوستان‌های روستایی و فضای مشخص شده روستا‌ها با نهال بومی سازگار منطقه در نظر گرفته شده‌اند که با مشارکت و همکاری مردم کاشته خواهند شد. رئیس اداره جنگلکاری و جنگلداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با بیان اینکه طرح توسعه جنگلکاری در راستای اهداف سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور است، می‌گوید: «طرح‌های جنگلکاری اقتصادی شهرستان‌های استان با هدف مشارکت جوامع محلی درحفظ و احیا و غنی‌سازی جنگل‌های مخروبه و از گونه‌های مختلف در حال اجراست.»
به گفته این مسئول، فرهنگ‌سازی برای حفظ و حراست از منابع طبیعی و جنگل‌ها یک فرصت است. نقش مردم، تشکل‌های مردم نهاد و رسانه‌ها در ترویج و اشاعه فرهنگ حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی در بین مردم بسیار مهم و سازنده است.
توجه ویژه به آبخیزداری
مهدیشهر که حالا در مسیر احیای جنگل‌های از دست رفته‌اش قرار گرفته است می‌تواند در سال‌های آینده شرایط بهتری را تجربه کند و با ادامه و گسترش این کار دوباره به روز‌های سرسبز خود بازگردد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری این شهرستان از اجرای پروژه بند سنگ و ملات با اعتبار ۲ میلیارد و ۵۹ میلیون تومان در حوزه آسوران- جاشلوبار خبر می‌دهد و به «جوان» می‌گوید: «با توجه به خشکسالی‌های اخیر و حجم بالای برداشت آب از سطح سفره‌های زیرزمینی که باعث به هم خوردن توازن آب ورودی و خروجی حوضه آبخیز شهرستان مهدیشهر شده، بهترین راه جلوگیری از فرآیند افت سطح آب‌های زیرزمینی، اقدامات آبخیزداری است.»
حیدر واحدمطلق با تأکید بر اینکه با اجرای طرح‌های آبخیزداری می‌توان با کنترل، مهار و بهره‌وری از سیلاب‌ها، اثر پدیده‌هایی نظیر خشکسالی را به‌شدت کاهش داد و از خسارات سیلاب‌ها جلوگیری کرد، ادامه می‌دهد: «این مهم در بند سنگ و ملات حوضه آبخیز وروار قابل رؤیت است. اینگونه عملیات در پروژه‌های آبخیزداری بر اساس کاربری خاص اراضی در عرصه‌های آبخیز استان سمنان طراحی و اجرا می‌شود. ضمن اینکه انتخاب عملیات مکانیکی برای اصلاح آبخیز احتیاج به شناخت عوامل مختلف حوضه دارد و نفوذپذیری کم نزولات آسمانی در خاک حوضه و جاری شدن روان‌آب‌های شدید سطحی، به‌ویژه در فصل چرا که زمین فاقد پوشش گیاهی است، از یکسو و ریزش رگبار‌های شدید بهاره از سوی دیگر، باعث تجمع و تمرکز آب در آبراهه‌های حوضه می‌شود و در نتیجه فرسایش را تشدید می‌کند.»
به گفته این مسئول، بعضی از این روش‌ها، موجب کاهش طول شیب دامنه‌ها و تعدادی هم باعث حذف شیب دامنه‌ها می‌شود و از آنجا که شیب و طول آن طبق مدل فرسایش جهانی در کاهش مقدار فرسایش خاک مؤثر است اجرای این پروژه‌های آبخیزداری در کاهش فرسایش و روان‌آب تأثیرگذار خواهد بود. تعهد اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان در اجرای عملیات آبخیزداری ۱۳ هزار و ۵۰۰ هکتار است که سال گذشته این عملیات در ۱۸ هزار هکتار انجام شده که می‌تواند اتفاق خوبی برای این منطقه باشد. محمد راستین، معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان با بیان اینکه در انجام عملیات آبخیزداری همواره از روند اجرای طرح‌ها نیز بازدید می‌شود، می‌گوید: «طی سه سال گذشته ۲۶مورد بند خاکی در استان با هدف کنترل سیل و آبخوان‌داری مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. هدف از اجرای طرح‌های آبخوان‌داری و کنترل سیل، جلوگیری از فرسایش خاک، کاهش اثرات خشکسالی و تغییر اقلیم، تغذیه سفره‌های زیرزمینی، استحصال آب‌های سطحی، کاهش خسارات سیل به تأسیسات زیربنایی و اراضی کشاورزی و باغات است.»
