در این میان آنچه بیش از هر چیز دیگری مطرح شده مشخص نبودن زمین و بلاتکلیف ماندن پروژه‌هاست که می‌تواند کار‌ها را طولانی کند و قیمت‌ها را افزایش دهد. در چنین اوضاع و احوالی وزیر راه و شهرسازی با اعلام کاهش هزینه صدور پروانه ساختمانی خبر داد یک میلیون و ۷۵۹هزار واحد نهضت ملی مسکن در سراسر کشور در حال ساخت است. اتفاقی که اگر درست رقم بخورد می‌تواند بخشی از نیازمندی‌ها در حوزه مسکن را رفع کند.
به‌رغم اینکه در قانون اساسی حق هر شهروند داشتن مسکن مناسب برای زندگی است، اما متأسفانه دسترسی به این حق قانونی برای بخشی از جامعه دشوار شده است.
بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم و در جهت رفع بخشی از مشکلات مسکن و تأمین نیاز طبقه متوسط و ضعیف جامعه برای خانه‌دار شدن، ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی از سوی دولت در قالب طرح نهضت ملی مسکن در دستور کار قرار گرفت.
اما بعد از دو سال طرح با چالش‌های زیادی مواجه شده و هنوز نتوانسته است به خانه‌دار شدن قشر کم درآمد جامعه منجر شود.
با گذری به استان‌های مختلف معلوم می‌شود تأمین زمین اولین مشکل طرح بود و البته بانک‌ها هم اصلاً خود را مکلف به کمک نمی‌دانند.
چندی پیش مسئولان استان سمنان در حالی عنوان کردند زمین برای مسکن ملی تأمین شده که در برخی شهر‌ها مانند دامغان، شاهرود، کلاته خیج و بی‌ارجمند هنوز هم مردم از واگذار نشدن زمین گلایه دارند.
در همین رابطه معاون عمرانی استاندار سمنان و مسئول پیگیری طرح مسکن ملی با بیان اینکه در مجموع ۱۴هزار و ۴۴۲ واحد مسکونی در سمنان در دست ساخت است، می‌گوید: «حدود ۹۵هزار نفر ثبت‌نام برای مسکن ملی داشتیم که ۵۷ هزار نفر واجد شرایط بودند.»
محمد حمیدی با بیان اینکه ۱۹هزار و ۵۰۰ نفر تشکیل پرونده داده و ۸ هزار و ۸۸۳ نفر واریز وجه کرده‌اند و۱۴هزار واحد در حال احداث است، ادامه می‌دهد: «در تمام شهر‌های استان سمنان زمین برای ساخت مسکن ملی آماده شده است. همچنین در جلسه کارگروه مسکن استان نیز مصوب شد اخذ پروانه ساخت به‌ویژه در شهر‌های کوچک با مشارکت شهرداری‌ها تسریع شود.»
در همدان هم سال‌هاست مشکل مسکن وجود دارد و بروکراسی اداری مهم‌ترین عامل در به‌وجود آمدن چنین شرایطی است.
حالا بسیاری از سرمایه‌گذاران یا مهندسان همدانی محل سرمایه‌گذاری خود را به شمال کشور یا به استان البرز و به ویژه شهر کرج انتقال داده‌اند.
طبق آمار پروانه‌های صادرشده طی چند سال اخیر در کشور، کاهش صدور پروانه‌ها در همدان نسبت به سایر استان‌ها مشهود است.
با این اوصاف طرح نهضت ملی مسکن بسیار کند پیش رفته و با توجه به اهداف در نظر گرفته شده از سوی دولت شاید تنها ۳ یا ۴درصد پیشرفت به چشم می‌خورد.
بانک‌ها همراهی نمی‌کنند
اطلاعات تسهیلات‌دهی بانک‌ها به طرح نهضت ملی مسکن نشان می‌دهد بانک‌ها به تأمین مالی این ابرپروژه دولت سیزدهم چندان پایبند نیستند. این اطلاعات حاکی از آن است که بانک‌ها در سال اول تنها ۷/۶۴ هزار میلیارد تومان قرارداد منعقد کرده‌اند که البته ۵/۵۱ هزار میلیارد تومان آن تنها از سوی بانک مسکن اعطا شده‌بود.
همچنین در سال دوم نیز ۱۱۱ هزار میلیارد تومان قرارداد منعقد شده که مجدداً بخش زیادی از آن، یعنی ۷/۸۲ هزار میلیارد تومانش از سوی بانک مسکن اعطا شد.
حالا وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه مقرر شد تا کمیته سه جانبه‌ای بین وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و بانک مرکزی تشکیل شود تا ظرف دو هفته با بررسی دقیق‌تر، گزارش عملکرد بانک‌ها را خدمت رئیس‌جمهور ارائه بدهد، گفته است: «ارائه تسهیلات وظیفه بانک است و بانک‌ها باید در این خصوص همکاری بیشتری داشته باشند.»
مهرداد بذرپاش با اعلام اینکه تاکنون ۵۰ هزار هکتار زمین در قالب الحاق به محدوده‌های شهری و شهرک‌های جدید تأمین شده است، ادامه داد: «علاوه بر واگذاری و تأمین اراضی برای ساخت مسکن، هم اینک یک میلیون و ۷۵۹ هزار واحد نهضت ملی در قالب مسکن روستایی، مسکن شهری، زمین‌های تک طبقه واگذار شده به متقاضیان واجد شرایط، تکمیل و حدود ۱۰۰ هزار واحد مسکن مهر، تولید مسکن و نوسازی در بافت فرسوده و خود مالکی در سراسر کشور در حال اجراست.»
این مسئول از کاهش هزینه صدور پروانه ساختمانی بعد از پیگیری‌ها و مصوبه جدید مجلس نیز خبر داده است.
