جوان آنلاین: دولت فعلی سیاست خنثیسازی حداکثری تحریمها در تجارت نفت و گاز را در پیش گرفته و با کاوش در بازارهای جدید و بازطراحی سیاستهای تجارت انرژی، با موفقیت به بازارهای جدید غیرتحریمی دست یافته است. این رویکرد راهبردی ایران را قادر ساخته است بر محدودیتهای تحمیلشده به دلیل تحریمها غلبه کند و ظرفیتهای صادراتی خود را گسترش دهد. تلاش برای تنوعبخشی به مقاصد صادراتی به رشد بخش نفت و گاز ایران و کاهش اتکای آن به تعداد محدودی از خریداران کمک کرده است، در نتیجه این بخش با رشد اقتصادی بیش از ۲۰درصد در بهار ۱۴۰۲، رونق قابل توجهی را تجربه کرده است.
بخش نفت و گاز از دیرباز ستون اصلی اقتصاد کشورمان بوده است و با روی کار آمدن دولت سیزدهم، تمرکز مجدد بر توسعه این بخش و جایگاه ایران به عنوان یک بازیگر برجسته در بازار بینالمللی انرژی صورت گرفته است. وزارت نفت گسترش بازارهای صادراتی غیرتحریمی و سرمایهگذاری در زیرساختهای نفتی در کشورهای همسایه را در اولویت قرار داده است که منجر به پیشرفتهای چشمگیری در صنعت نفت و گاز میشود.
ایران علاوه بر کاوش در بازارهای صادراتی جدید، سرمایهگذاری زیادی در زیرساختهای نفتی در کشورهای همسایه انجام داده است. هدف این اقدام استراتژیک توسعه صادرات نفت خام به این کشورها و تقویت همکاریهای منطقهای در بخش انرژی است. ایران با استفاده از نزدیکی جغرافیایی و زیرساختهای موجود، موقعیت خود را به عنوان تأمینکننده قابل اعتماد نفت و گاز تقویت کرده است. این سرمایهگذاریها حملونقل و صادرات منابع انرژی را تسهیل میکند و ایران را قادر میسازد از جریانهای درآمدی جدید استفاده کند و نفوذ خود را در منطقه گسترش دهد.
رکوردشکنی تولید و صادرات
به رغم اینکه ایران با تحریم کامل مواجه است، اما به رکوردشکنی تولید و صادرات نفت خام در فصل تابستان دست یافته است. این دستاورد بر انعطافپذیری و عزم دولت سیزدهم برای به حداکثر رساندن ظرفیت بخش نفت و گاز تأکید میکند. به رغم چالشهای ناشی از تحریمهای بینالمللی، ایران توانایی خود را برای سازگاری و پیشرفت در شرایط نامطلوب نشان داده است. تعهد به افزایش استخراج نفت و گاز از میادین مشترک نقش مهمی در حفظ سطوح بالای تولید و برآوردن تقاضاهای صادراتی داشته است.
تحول چشمگیر صنعت نفت و گاز ایران در دولت سیزدهم، آن را به عنوان موتور و محرک اقتصاد کشور معرفی کرده است. رشد قوی این بخش، همراه با ابتکارات استراتژیک آن، نه تنها چشمانداز اقتصادی ایران را تقویت کرده، بلکه جایگاه آن را به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در بازار بینالمللی انرژی ارتقا داده است. گسترش ظرفیت استخراج نفت و گاز، همراه با توسعه بازارهای غیرتحریمی، چشمانداز مثبتی را برای بخش نفت ایران ایجاد کرده است.
علاوه بر این، مزیت جغرافیایی این کشور فرصتی را برای تثبیت خود به عنوان قطب انتقال انرژی در غرب آسیا فراهم میکند. تمرکز بر توسعه بخش نفت و گاز با اهداف گستردهتر تنوع اقتصادی ایران همسو است. هدف ایران با گسترش تجارت انرژی و کاهش وابستگی به تعداد محدودی از بخشها، ایجاد یک اقتصاد انعطافپذیرتر و متعادلتر است. رشد صنعت نفت و گاز نه تنها باعث ایجاد درآمد میشود، بلکه سایر بخشها مانند تولید، ساختوساز و خدمات را از طریق افزایش سرمایهگذاری، توسعه زیرساختها و ایجاد شغل تحریک میکند. همچنین دگرگونی بخش نفت و گاز ایران عامل مهمی برای رشد اقتصادی و نفوذ منطقهای است. تمرکز این کشور بر گسترش بازارهای صادراتی غیرتحریمی، سرمایهگذاری در زیرساختهای نفتی و استفاده از پیشرفتهای فناوری، آن را به عنوان یک بازیگر کلیدی در بازار بینالمللی انرژی قرار میدهد.
سیاستگذاری موفق دولت در بحث نفت و گاز
مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتگو با «جوان» در مورد رشد اقتصادی بخش نفت و گاز ایران به عنوان پیشران توسعه اقتصادی کشور گفت: در ماههای اخیر در بحث فروش نفت شرایط بهتری داشتیم و همین هم باعث شد خودش را در رشد اقتصادی نشان دهد، این خبر خوبی برای ارزآوری و ثبات آینده ارزی کشور است. هم در حوزه تولید نفت و گاز و هم در حوزه تجارت نفت و گاز کشور پیشرفتهای خوبی داشته است و این موضوع در زمینه افزایش رشد اقتصادی و همچنین درآمدزایی ارزی بسیار مهم است و باید تداوم یابد.
این نماینده و سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به سیاستگذاری موفق و دیپلماسی فعال حوزه انرژی ایران در دولت سیزدهم با رویکرد خنثیسازی حداکثری تحریمها اظهار کرد: دیپلماسی فعال و سیاستگذاری موفق دولت در بحث نفت و گاز با تکیه بر تفکر مقابله با تحریمهای غرب بوده و دولت تلاش کرده است نفت بیشتری بفروشد و با رایزنی و دیپلماسیای که انجام داده تاکنون بخش مهمی از تحریمها را بیاثر کرده و در این زمینه از نظر عملکردی نیز موفق بوده است.
وی تأکید کرد: توانستیم قراردادها و معاهداتی در حوزه فروش و همچنین صادرات خدمات فنی و مهندسی و بازسازی و نوسازی در زمینه پالایشگاههای مستهلکشده ذیل سیاست مهم پالایشگاهداری فراسرزمینی در کشورهای مختلفی که با آنها ارتباط داشتیم، ایجاد کنیم و بتوانیم در این زمینه با بازارسازی تضمینی در حوزه فروش نفت موفق عمل کنیم. همچنین عضویت در مجموعههایی همانند بریکس، شانگهای و اتحادیه اوراسیا نیز در این رابطه مؤثر بوده و توانسته است پیوندها و همکاریهای توسعهای جدیدی پیش روی ایران و شرکای مرتبط در زمینههای مختلف به خصوص نفت و گاز ایجاد کند که امیدواریم این سیاستهای دولت در حوزه نفت وگاز ادامهدار باشد و شاهد تداوم رشد دورقمی تولید و صادرات نفت و گاز کشور باشیم.
طغیانی گفت: باید توجه داشت که حوزه نفت نباید تنها مسیر ما در درآمدزایی ارزی باشد و باید با تمرکز بر تنوعبخشی به سبد فروش محصولات در کنار توسعه زنجیره ارزش به اهداف بزرگ و محوری خنثیکردن تحریمها هم برسیم و متنوعسازی سبد ارزی از حیث صادرات باید در کنار فروش نفت مدنظرمان باشد تا بتوانیم انواع کالاها را صادر کنیم و درآمد ارزی داشته باشیم.
جمعبندی
دولت سیزدهم توسعه بخش نفت و گاز را به عنوان ابزاری برای رشد اقتصادی در اولویت راهبردی قرار داده و با تمرکز بر توسعه بازارهای صادراتی غیرتحریمی و سرمایهگذاری در زیرساختهای نفتی در کشورهای همسایه، به پیشرفتهای چشمگیری در سیاستهای تجارت انرژی دست یافته است. سهم قابل توجه این بخش در رشد کلی اقتصادی ایران و ظرفیت آن به عنوان یک مرکز انتقال انرژی در غرب آسیا، تأثیر تحولآفرین این ابتکارات را برجسته میکند. از آنجا که ایران به چالشهای ناشی از تحریمهای بینالمللی ادامه میدهد، بخش نفت و گاز این کشور به عنوان یک ستون حیاتی اقتصادش با ظرفیت شکلدهی به پویایی انرژی منطقهای و بینالمللی باقی مانده است.