سرویس اقتصادی جوان آنلاین: براساس گزارش بانک جهانی، در سال ۲۰۱۷ میلادی، در مجموع ۱۴۰ میلیارد متر مکعب گاز در سراسر دنیا فلر شده و روی مشعل‌ها می‌سوزد. اگرچه این عدد نسبت به سال ۲۰۱۰ میلادی کمتر شده است، اما نسبت به سال ۲۰۰۰ میلادی افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.
بخش اعظم گاز سوزانده شده در فلر‌ها به ۲۷۰ میلیون تن دی‌اکسید‌کربن تبدیل می‌شود. گاز از دیرباز به عنوان محصول جانبی تولید نفت و با عنوان گازهمراه شناخته می‌شود. بازیابی این گاز‌های فلر شده، نیازمند انگیزه تجاری یا مقررات زیست‌محیطی است. این گاز‌ها را می‌توان در محل تصفیه کرد یا برای تزریق در میادین نفتی از آن بهره برد.
سوزاندن گاز فلر یکی از دلایل انتشار گاز گلخانه‌ای متان نیز می‌باشد. هرچند اکثر کشور‌ها از انتشار عمومی داده‌های مربوط به این گاز‌های سوزانده شده خودداری می‌کنند. فقدان تجهیزات محاسبه میزان این گاز‌ها نیز بر دشواری محاسبه حجم این گاز‌ها افزوده است.
تصاویر ماهواره‌ای، بهترین ابزار در دسترس کنونی برای محاسبه حجم گاز فلر شده به شمار می‌رود. این داده‌ها نشان می‌دهد مجموع گاز فلر شده دنیا در سال ۲۰۱۷ میلادی ۱۴۰ میلیارد متر مکعب و برابر با مصرف شش ماه گاز اروپا یا یک سال مصرف گاز قاره آفریقا بوده است. این شرایط منجر به تولید و انتشار ۳ میلیون تن متان و ۲۷۰ میلیون تن دی‌اکسید‌کربن می‌شود.
روسیه از سال‌ها پیش در صدر این فهرست قرار دارد، اما در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میلادی، اقدامات گسترده‌ای برای کاهش حجم گاز فلر شده در این کشور اجرا شده است.
عراق به‌عنوان دومین کشور این فهرست سالانه ۱۸ میلیارد متر مکعب گاز در مشعل‌ها می‌سوزاند. با وجود دارا بودن این حجم عظیم گاز همراه، عراقی‌ها با کمبود گاز برای نیروگاه‌های خود و الزام به خرید گاز از ایران روبه‌رو هستند. هرچند طرح‌هایی برای کاهش حجم گاز سوزانده شده و بازیافت آن در افق سال ۲۰۳۰ میلادی در حال اجرا است.
با توسعه فناوری‌های انقلابی تولید نفت فشرده در امریکا، حجم گاز فلر شده در این مناطق رشد چشمگیری داشته است. در سازند پرمین سالانه ۳ تا ۴ میلیارد متر مکعب گاز سوزانده می‌شود. مجموع گاز فلر شده ایالات متحده ۱۵میلیارد متر‌مکعب اعلام شده است.
خاورمیانه، جهنم گاز‌های فلر شده
از میان ۲۰ کشور دارای بیشترین حجم گاز فلر شده (شامل روسیه، الجزایر، ایران، عراق، آنگولا، ونزوئلا، قطر، نیجریه، ایالات متحده، کویت، اندونزی، قزاقستان، گینه استوایی، لیبی، مکزیک، آذربایجان، برزیل، کنگو، انگلستان و گابن)، شش کشور در خاورمیانه و شمال آفریقا قرار دارند.
با وجود عرضه فناوری‌های کاهنده حجم گاز بدون مصرف، همچنان در تأسیسات قدیمی حجم زیادی از گاز‌های همراه می‌سوزد. فقدان مقررات جهانی و الزام‌آور در کنار عدم ارائه اطلاعات صحیح بر پیچیدگی وضعیت کنونی افزوده است. در پیمان کیوتو بر لزوم کاهش جهانی این گاز‌های سوزانده شده تأکید شده است.
با وجود محدود بودن حجم گاز فلر شده در کشور‌های توسعه یافته، همچنان در کشور‌های در حال توسعه به دلیل فقدان زیرساخت‌ها و دور بودن مراکز تولید و مصرف گاز، سوزاندن گاز یک راهکار رایج به شمار می‌رود.
در خاورمیانه و شمال آفریقا سالانه ۵۰ میلیارد متر مکعب گاز در فلر‌ها سوزانده می‌شود. بدین ترتیب پس از روسیه و کشور‌های حوزه کاسپین با ۶۰ میلیارد متر مکعب گاز سوزانده شده، این منطقه در رتبه دوم قرار می‌گیرد.
در ۱۲سال گذشته، میزان گاز فلر شده دولت‌های عراق، عمان، قطر، عربستان و یمن افزایش داشته و در مقابل در کشور‌های سوریه، لیبی، امارات، مصر و الجزایر شاهد کاهش حجم گاز سوزانده شده بوده‌ایم. اما دلایل سیاسی و ناآرامی‌های داخلی در کنار کاهش تولید نفت به دلیل تحریم‌ها، در این شرایط تأثیرگذار بوده است.
اقدامات پیشنهادی
موسسات بین‌المللی پیشنهاد داده‌اند که از تزریق گاز به میادین و ایجاد تاسیسات مینی ال ان جی، نیروگاه‌های جانبی و انتقال گاز به مناطق مسکونی همجوار برای کاهش میزان فلرینگ استفاده شود. همچنین تأمین مالی اجرای این راهکار‌ها یک ضرورت به شمار می‌رود.
در اکثر قرارداد‌های اکتشاف و تولید از میادین نفت و گاز دنیا، پیمانکاران موظف به تعیین تکلیف گاز‌های خروجی و بازیافت بخش اعظم آن هستند. مثلاً در داکوتای شمالی تنها سوزاندن ۱۲ درصد گاز‌های همراه مجاز است. هرچند تا پایان فلرینگ در دنیا، راهی طولانی باقی مانده است.
