۲۸ فروردین ۱۳۶۷ بعثیها با بمباران شیمیایی گسترده شبه جزیره فاو سعی کردند این منطقه را از تصرف رزمندگان ایرانی خارج کنند. فاو در بهمن ۱۳۶۴ توسط نیروهای ایرانی به تصرف درآمده بود، اما در فروردین ۶۷ بعثیها حمله عظیمی به فاو کردند و آنجا را پس گرفتند.
از ۲۸ فروردین ۱۳۶۷ روندی که بعد از فتح خرمشهر در جبههها حاکم شده بود، تغییر اساسی یافت. از تابستان سال ۶۱ که ایران به خاک عراق ورود کرد و عملیات رمضان را انجام داد، تا بهار سال ۶۷، آن طرفی که حالت تهاجمی به خود گرفته بود ایران بود. طبق استراتژی تعقیب و تنبیه متجاوز که بخشی از حق مسلم ایران در دفاع از خاک خود بود، جبهه خودی بر آن بودند با تصرف بخشی از خاک دشمن او را وادار کند خواستههای بحق کشورمان را به رسمیت بشناسد. در گذر همین استراتژی طی حدود شش سال، برتری در جبههها به نیروهای ایرانی تعلق داشت و بعثیها حالت تدافعی به خود گرفته بودند.
البته در فروردین و اردیبهشت ۶۵ عراق استراتژی دفاع متحرک را در پیش گرفت که در قالب آن سعی میکرد با حملات محدود، اما برق آسا، نیروهای ایرانی را مشغول کند و از انجام عملیات بزرگ سالانه بازدارد. استراتژی دفاع متحرک با اشغال شهر مهران به اوج رسید، اما نهایتاً با آزادسازی این شهر در عملیات کربلای یک ناکام ماند و نهایتاً با انجام دو عملیات بزرگ کربلای ۴ و ۵، عراق نیز استراتژی دفاع متحرک را کنار گذاشت.
به هر روی حملات پی در پی ایران تا سال ۱۳۶۷ به تناوب ادامه داشت و آخرین عملیات بزرگ ایران به دلیل ورود به خاک عراق نیز در اسفند ۱۳۶۶ تحت عنوان والفجر ۱۰ انجام گرفت. در این عملیات شهرهایی از استان سلیمانیه عراق در شمال این کشور به تصرف نیروهای خودی درآمدند، اما بر خلاف انتظارها، عراق شکست در والفجر ۱۰ را پذیرفت و به جای درگیر کردن تیپهای گارد ریاست جمهوری که از زبدهترین نیروهای این کشور بوده و مانور با یگان زرهیشان را به خوبی آموخته بودند، این نیروهای زبده را به جبهه جنوب آورد و در ۲۸ فروردین ۶۷ حمله بزرگی را به فاو ترتیب داد.
فاو ظرف ۳۶ ساعت سقوط کرد. آنجا چند لشکر خودی هر کدام گردانهایی را در خط پدافندی فاو داشتند که شاید استعداد همگی آنها به اندازه یک لشکر میشد. در آن سو، اما عراق با چند لشکر و نیروهایی چند برابر مدافعان فاو به آنجا حمله کرد و در پناه حملات گسترده شیمیایی و بهرهگیری از تسلیحاتی، چون بمب ۹ تنی که تا آن زمان از جنگ کم نظیر بود، توانست نیروهای اندک ایرانی را در یک نبرد همه جانبه و سنگین عقب براند و مجدداً فاو را در اختیار بگیرد.
حمله به فاو شروعی بر دوره دیگری از دفاع مقدس بود که در آن عراق با ارتشی که تعداد آن به بیش از یک میلیون نفر میرسید، توانست متصرفات ایران در عملیات والفجر ۸، خیبر و کربلای ۵ را پس بگیرد. این دوره که حدود سه ماه طول کشید، از دورههای تلخ جنگ بود. پس از بازپسگیری متصرفات ایران، بعثیها تصمیم به ورود به داخل ایران گرفتند که در این امر موفق نبودند. بسیاری از تانکهای آنها در منطقه عملیاتی خرمشهر منهدم شد و نهایتاً مجبور به بازگشت به خاک خودشان شدند و همین عدم موفقیت تصرف و ورود به خاک ایران، یکی از اصلیترین دلایلی بود که باعث شد صدام به رغم ایجاد یک ارتش قوی، دیگر هوس درگیر شدن با نیروهای ایرانی را نداشته باشد.