سرویس اقتصاد جوان آنلاین: زمانی که راه اندازی کارخانجات نان صنعتی در اوایل دهه ۹۰ رونق گرفت، قرار بود هزینه تولید به دلیل تولید انبوه و کاهش ضایعات نان کاهش یابد. در سالهای نخست تولید به دلیل پایینبودن قیمت آرد، شکر، روغن و هزینههای بستهبندی تولید اقتصادی بود و کارخانجات نان صنعتی با فرهنگسازی تلاش کردند تقاضا را در جامعه افزایش دهند. در ۱۴ ماهه گذشته همزمان با شیوع ویروس کرونا استقبال از خرید نان صنعتی و بستهبندی به شدت افزایش یافت و تولید آن نیز چندین برابر شد، اما برخلاف تصور با رشد تقاضا و حجم تولید که قیمت تمامشده کالا باید کاهش یابد قیمت نانهای حجیم گران شد. تولیدکنندگان نان صنعتی معتقدند، هزینههای تولید به دلیل رشد مؤلفههای تولید افزایش سرسامآوری داشته و در این مدت قیمت انواع نان صنعتی پنج بار گران شده است. به طوری که اخیراً عطاءالله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران در واکنش به افزایش قیمت نان صنعتی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره تأثیر اصلاح قیمت خرید بر نرخ نان میگوید: «هماکنون قیمت یک نان باگت ۱۰۰گرمی کمتر از ۲هزار تومان نیست که این امر نشان میدهد، نظارتی در بخش نان وجود ندارد؛ چراکه در صورت فروش نان باگت با قیمتهای فعلی، گندم به نرخ ۲۰ هزار تومان باید خریداری شده باشد. به همین خاطر با اصلاح قیمت، ضمن تشدید نظارتها دولت موظف است یارانه نان را از محل هدفمندی یارانه پرداخت کند.»
رئیس اتحادیه آرد و نان: واسطهها و افزایش قیمت بستهبندی نان را گران کرد
این اظهارات هاشمی با واکنش تولیدکنندگان نان صنعتی همراه شد به طوری که رئیس اتحادیه آرد و نان در گفتگو با «جوان» درخصوص گرانی قیمت نانهای بستهبندی و حجیم میگوید: «در همه جای دنیا نانهای کارگاهی یا فانتزی که به نانهای بیکری معروفند به دلیل تولید محدود گرانتر از نانهای بستهبندی صنعتی است، اما در ایران این موضوع برعکس است، ضمن اینکه به رغم تحویل آرد سهمیهای هزار و ۲۵۰ تومانی به کارخانجات، قیمت مصرفکننده این نانها بسیار گران است.» سید محمدرضا مرتضوی میافزاید: «به عنوان مثال قیمت یک قطعه نان لواش صنعتی ۱۸۰گرمی ۳ هزار و ۵۰۰ تومان است که کیلویی ۳۲هزار تومان میشود، در حالی که هر کیلو نان لواش سنتی ۱۷تا ۱۸هزار تومان است. با توجه به عرضه آرد سهمیهای به این کارخانجات انتظار میرود که قیمتها ارزانتر شود، اما به چند دلیل قیمت نان صنعتی در کشور ما گران است.» وی تأکید میکند: «هزینه بستهبندی در یکسال اخیر هفت برابر شده است و سلفون از ۴هزار تومان به ۲۸ هزار تومان افزایش یافته است. علاوه بر این هزینه حملونقل و جابهجایی نان نیز گران شده و براساس آمار هزینه جابهجایی در این مدت چهار تا پنج برابر افزایش یافته است.» مرتضوی میگوید: «از همه مهمتر فاصله قیمت نان از در کارخانه تا رسیدن به دست مشتری حدود ۴۵ تا ۵۰ درصد میباشد. بنابراین طبیعی است که کارخانجات مدام از افزایش هزینههای تولید سخن بگویند و مدام به دنبال مجوز افزایش قیمت باشند.» وی گران بودن نان جو را استقبال کم از این نوع نانها عنوان میکند و میافزاید: «به همین دلیل آرد جو بسیار محدود و کم تولید میشود و طبیعی است که به دلیل کمبود آرد، نان جو نیز گران باشد. ضمن اینکه قیمت جو در سالهای اخیر افزایش یافته و به کیلویی ۵ هزار تومان و آرد نیز به کیلویی۹ هزار تومان رسیده است که با قیمت افزودنیهای مجاز و مایه خمیر قیمت تمام شده آن گران میشود.»
سخنگوی اتحادیه نانهای صنعتی: افزایش ۰۵ تا ۰۷۱ درصدی قیمت مواد اولیه
همچنین عضو هیئت مدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی کشور و سخنگوی اتحادیه نان صنعتی در گفتگو با «جوان» در واکنش به اظهارات دبیر کانون گندمکاران درخصوص قیمت گران نان باگت و نانهای صنعتی میگوید: «چنین ادعایی از مسئولی که آنالیز روشنی از هزینههای تولید ندارد، غیرمنطقی است.» علیرضا مروتپور نبود کارگر را یکی از معضلات اصلی کارخانجات صنعتی در ایام شیوع کرونا دانسته و میگوید: «متأسفانه در یکسال اخیر بسیاری از کارگران ریزش کردهاند و در شرایطی که تقاضا برای خرید نان صنعتی افزایش یافته کارخانجات با کمبود کارگر مواجه شدهاند و همین امر بهرهوری تولید را کاهش داده است.»
وی درخصوص افزایش هزینههای تولید میافزاید: «زمانی که مجوز احداث کارخانجات نان صنعتی صادر میشد، مسئولان از مشوقهای تولید سخن میگفتند و ما سالها فرهنگسازی کردیم تا اقبال عمومی به مصرف نان صنعتی متمایل شود، اما به یکباره با رشد قیمت مؤلفههای تولید قیمت تمام شده برخلاف پیشبینی اولیه بالا رفت و در برخی ماههای سال با حاشیه زیان تولید میکنیم.» مروتپور میافزاید: «قیمت مواد اولیه حدود ۰۵ تا ۰۷۱ درصد به طور متوسط گران شده است. قیمت آرد در حال حاضر هزار و ۵۵۰ تومان است. علاوه بر آن قیمت شکر از ۶ به ۱۲هزار تومان، روغن نباتی از۵۰به ۱۷۰هزار تومان افزایش یافته است و مارگارین اصلاً پیدا نمیشود. به این ارقام هزینههای کارگری، آب و برق، مالیات و بیمه را نیز اضافه کنید.»
وی افزایش قیمت کارتن و مواد بستهبندی و سلفون را مهمترین عامل گرانی قیمت نانهای حجیم و صنعتی دانسته و میافزاید: «قیمت مواد بستهبندی به ویژه سلفون و کارتن به شدت گران شده، به طوری که قیمت کارتن سه برابر شده است، ضمن اینکه نان صنعتی از ۱۰ایستگاه باید عبور کند تا به دست مصرفکننده برسد و هزینههای ایاب و ذهاب و حمل و نقل نیز به هزینههای فوق باید افزوده شود.» وی تأکید میکند: «مسئولانی که تولیدکننده نیستند و از هزینههای تولید اطلاعی ندارند، تصور میکنند که ماده اولیه نان فقط آرد است، در حالی که فاکتورهای دیگری هم هست که باید در نظر گرفته شود.» وی از کاهش تقاضای بیمارستانها برای نانهای بستهبندی خبر داد و میگوید: «به دلیل گران بودن این نانها، بیمارستانها نان را در خارج از بستهبندی سفارش میدهند و با کاهش قیمت بستهبندی نان، در هزینههایشان صرفهجویی میکنند.»