چندی پیش به همت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، خاطرات عالم مجاهد زندهیاد آیتالله محمدرضا مهدویکنی بازنشر شد و در اختیار علاقهمندان قرار گرفت. این اثر نسبت به چاپ نخست، امتیازاتی دارد که ناشر آن را به شرح ذیل و در دیباچه آن مورد اشاره قرار داده است:« انتشار خاطرات حضرت آیتالله مهدویکنی به سال 1385، دادههای بسیار حائز اهمیتی را به موجودی تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ایران افزود. نظر به نقش و جایگاه حساس و مهم راوی محترم، این مجموعه مورد دقت اهل نظر و علاقهمندان به تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و مسائل ایران قرار گرفت و جذابیت و ذیقیمت بودن آن، موجب گردید که در اندک زمانی چاپ اول کتاب به اتمام رسد و مقدمات چاپ دوم فراهم گردد. برای چاپ دوم، راوی گرانقدر بار دیگر اثر حاضر را با دقت شایان توجه مطالعه و محتوا را مورد تجدیدنظر قرار دادند و نکات و اسنادی را بدان افزودند. این تجدیدنظر از آن جهت لازم آمد که پس از انتشار اثر حاضر، اظهارنظرهای مختلفی درباره آن ابراز گردید. مجموعه اظهارنظرهای مکتوب صورت گرفته را میتوان به سه بخش: الف- تمجید از شخصیت اخلاقی و سیاسی راوی محترم و رعایت بیطرفی و انصاف توسط ایشان، ب- نقد و ایراد بر برخی سخنان راوی و جـ برداشتهای جدید از آنچه در حوزه تحولات سیاسی و طیفبندی سیاسی خصوصاً نسبت به خط امام(ره) رخ داده، تقسیم کرد. آنچه در همه این اظهارنظرها جلوهگر است، اینکه همچنان انقلاب اسلامی ایران و آنچه بدان تعلق دارد، مورد عنایت ویژه و حساسیت همه ایرانیان قرار دارد و این جای بسی خوشوقتی است. اکنون که با عنایات و مدد الهی، چاپ دوم این خاطرات به زیور طبع مزین میگردد، جای آن دارد که از همه صاحبان اندیشه و علاقهمندان به حوزه مطالعاتی انقلاب اسلامی ایران تقاضا کنیم که با مطالعه این اثر، نظرات اصلاحی و تکمیلی خود را از ما دریغ ندارند.»
همانگونه که در دیباچه فوق آمده اشارت رفت، چاپ نخست خاطرات آیتالله مهدویکنی در سال 1385 عرضه شد و مورد استقبال قرار گرفت. دکتر غلامرضا خواجه سروی در مقدمهای که بر این چاپ نگاشته است، نخست به نقش دین و روحانیت در تحولات اجتماعی و تاریخی ایران و جهان پرداخته و مینویسد: «نگاهی به تاریخ تحولات ایران بعد از اسلام حکایت از آن دارد که دین اسلام و مذهب شیعه، در زمینههای مختلف با هدف ایجاد ایرانی اسلامی، سربلند، آزاد و آباد، نقشآفرینی کردهاند که این نقشآفرینی از سطوح مختلف برخوردار بوده است. شاید بتوان مهمترین سطحی را که مذهب تشیع در ایجاد آن دخیل بوده، شکلدهی به هویت ملی ایرانیان و کمک به ملتسازی دانست، طوری که نمیتوان در هیچ حالی کشور و ملت ایران را جدا از دین اسلام و مذهب شیعه تصور کرد. همین هویت اسلام نهاد بوده که موجودیت ایران را به شکلی کشوری مستقل در طول تاریخ حفظ کرده است، به طوری که در میان کشورهای جهان، کشور ما از معدود کشورهایی است که هیچگاه استقلال خود را از دست نداده و مستعمره کشوری دیگر قرار نگرفته است. پرچمداری این حرکت دینی- ملی را روحانیت شیعه عهدهدار بوده است. روحانیت با تعهدی که به حفظ مکتب و اصول اسلام داشته، ایران را پایگاه و امالقرای اسلام دانسته و تمام تلاش خود را در جهت حفظ توأمان اسلام و ایران مبذول داشته است. این تلاش بر اساس مقتضیات زمان و مکان، صور مختلف یافته و نوساناتی به خود دیده، اما اصل قضیه همواره دنبال شده است. همکاری نزدیک علمای شیعه با پادشاهان صفویه، شکلگیری حکومت موازی علما در زمان قاجاریه و مبارزه علما با پهلویها، جلوههایی از این قضیه را به نمایش گذاشته است. مهمترین گام را در این عرصه، حضرت امام خمینی(ره) با ایجاد و رهبری نهضت اسلامی ایران، از سال1341 برداشتند و با طراحی مدل جدید، حکومت جایگزین را با همت و مساعدت همه جانبه ملت ایران، تشکیل و برای همیشه به سنت تاریخی سرسپردگی پایان دادند و حکومتی مستقل از جریانهای حکومتی موجود، در جهان ایجاد کردند. یکی از طیفهایی که در روشن نگه داشتن چراغ نهضت و امام(ره) در سالهای تبعید و سپس کمک به پیروزی نهضت و ایجاد و تحکیم نظام جمهوری اسلامی از خود رشادتها و مساعی فراوان بروز دادند، شاگردان امام(ره) بودند که با بهرهگیری از دم مسیحایی ایشان، به استوانههای انقلاب اسلامی تبدیل شدند و در این راه همتی جانانه به خرج دادند...»
این مقدمه در ادامه خویش، به نقش حضرت آیتالله مهدویکنی در فرآیند انقلاب اسلامی و ادوار گوناگون آن به شرح ذیل اشاره کرده است: «آیتالله محمدرضا مهدویکنی از شخصیتهای مشهور و معروفی است که با سیراب شدن از مشرب روحاللهی امام خمینی(ره)، سالهای نهضت، انقلاب و نظام جمهوری اسلامی را در متن حوادث قرار داشته و انجام وظیفه نموده است. بهترین راه برای شناخت معظم له، یادآوری این فرمایش منقول از حضرت امام(ره) است: من به ایشان[ آیتالله مهدوی] ارادت داشتهام، دارم و خواهم داشت! یکی از ماندگارترین خدمات ایشان، تأسیس مرکزی علمی چون دانشگاه امام صادق(ع) است که تاکنون برکات عظیمی داشته است. تقدیم 40 شهید از میان 400دانشجو در دوران دفاع مقدس و کسب عالیترین مدارج علمی در میان خیل دانشآموختگان آن، بیانگر موقعیت ممتاز این نهاد مقدس علمی است. از همین روست که مقام معظم رهبری در دیدار مسئولان و دانشجویان دانشگاه در عید غدیر1384 میفرمایند: دانشگاه امام صادق(ع) یک پدیده ممتاز است، میخواهد از همه جهت یک الگوی دانشگاه اسلامی باشد، از جهت انگیزههای ایمانی، رعایتهای علمی و رفتاری و عشق به علم و علمآموزی عاشقانه و مؤمنانه! بخشی از خاطرات آیتالله مهدویکنی که در این اثر گرد آمده، میتواند از یک سو بر غنای ادبیات تاریخ فعالیت نیروهای مذهبی در ایران بیفزاید و از سوی دیگر زمینهای برای کاوشها و تلاشهای علمی بیشتر در این حوزه باشد که به دلایل مختلف مغفول مانده است و همین غفلت، عدم توازن عجیبی در ادبیات تاریخ معاصر ایران ایجاد کرده است که در نهایت به قلب حقایق تاریخی انجامیده است! حق زیادی که ایشان بر گردن این کمترین و امثال بنده داشته، دارند و خواهند داشت و لطفی که همواره به بنده داشته و دارند، ایجاب میکرد که ضبط، تدوین و انتشار خاطرات ایشان را پیگیر باشم. زمانی که از مرداد1377 تا اواخر بهمن1378 متصدی معاونت اطلاعرسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی بودم و ضبط خاطرات در این معاونت انجام میشد، ضبط خاطرات ایشان را به کمک همکار عزیزمان جناب آقای مرتضی میردار، در دستور کار قرار دادم و با موافقت معظمله، سرانجام در مدتی نه چندان کوتاه ضبط خاطرات به پایان رسید. در سالهای پایانی تصدی اینجانب بر معاونت پژوهشی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تدوین خاطرات معظم له را به کمک یکی از دانشآموختگان دانشگاه امام صادق(ع) به نام آقای رضا طلاییاردکانی متقبل شدم و بهرغم مسئولیت اجرایی و اشتغالات دیگر، این مهم پس از مدتی به انجام رسید....»