جوان آنلاین: لیگ‌ملت‌های ۲۰۲۴ بــرای تیم‌ملی حساسیت بیشتری دارد و کسب سهمیه المپیک در این رویداد مهم، جان دوباره‌ای به والیبال ایران خواهد داد. ششمین دوره این رقابت‌ها ابتدای خردادماه آغاز می‌شود و ۱۶ تیم حاضر برای نشان دادن برتری خود با تمام قوا به میدان می‌آیند. توزیع سهمیه بازی‌های پاریس اهمیت امتیازها، برد‌ها و باخت‌های این دوره را دوچندان کرده است. تیم کشورمان با توجه به شرایط نه چندان خوبی که در یک سال گذشته داشته است، در رقابت‌های انتخابی موفق به کسب سهمیه نشد و حالا لیگ ملت‌ها آخرین فرصت باقی مانده محسوب می‌شود. از آنجا که در رویداد پیش‌رو تنها چهار سهمیه بین تیم‌های حاضر (غیر از تیم‌های آفریقایی) توزیع خواهد شد، بسیاری از قدرت‌ها می‌جنگند تا مجبور نشوند المپیک را از دور نظاره کنند.
تیم‌های مدعی از دو طریق می‌توانستند حضورشان را در بازی‌های المپیک پارس قطعی کنند؛ رقابت‌های انتخابی که مهرماه برگزار شد و همچنین رنکینگ جهانی که پس از پایان مرحله مقدماتی لیگ ملت‌ها اعلام خواهد شد. تیم‌ملی والیبال ما با هدایت بهروز عطایی در رقابت‌های انتخابی با شش باخت و یک برد و عملکردی ضعیف نتوانست به این هدف برسد. از طرف دیگر، قرارگرفتن در رتبه پانزدهم جهان کار را برای تیم ایران بسیار سخت کرده است. فرانسه (میزبان المپیک)، لهستان، امریکا، برزیل، ژاپن، آلمان و کانادا (برترین‌های رقابت‌های انتخابی)، تاکنون هفت سهمیه از ۱۲ سهمیه بازی‌های پاریس را از آن خود کرده‌اند. پنج‌سهمیه باقی‌مانده در لیگ ملت‌ها توزیع خواهد شد و در این بین یک سهمیه قطعاً به بهترین تیم قاره آفریقا تعلق خواهد گرفت، در نتیجه سایر تیم‌ها بر سر کسب چهار سهمیه باقی مانده می‌جنگند.
با در نظر گرفتن شرایط موجود و با توجه به وضعیت فعلی تیم کشورمان، باید تأکید کرد شاگردان موتا پائز برای رزرو بلیت پاریس ۲۰۲۴ راهی بسیار سخت پیش‌رو دارند. در المپیک ریو ۲۰۱۶ پس از ۵۲ سال غیبت، ایران در والیبال المپیک نماینده داشت و مقام پنجم را کسب کرد. همچنین تیم کشورمان در المپیک ۲۰۲۰ توکیو نیز حضور داشت و مقام نهم را به دست آورد. بعد از دو دوره حضور متوالی، در صورتی که تیم‌ملی نتواند سهمیه بگیرد، جای والیبال ایران در پاریس خالی خواهد بود.
حریفان قوی
برزیل، امریکا، ایتالیا، صربستان، لهستان، کوبا، آرژانتین، ژاپن، ایران، بلغارستان، هلند، فرانسه، آلمان، کانادا، ترکیه و اسلوونی ۱۶ تیم حاضر در لیگ ملت‌های ۲۰۲۴ هستند و بر اساس قوانین مسابقات هر تیم ۱۲ بازی انجام خواهد داد. کانادا، لهستان و اسلوونی حریفان ما نیستند و در عین حال باید منتظر دیدار‌های سخت با دیگر رقبا باشیم. صربستان اولین حریف ماست و رویارویی با این تیم بامداد سوم خرداد برگزار می‌شود. ایتالیا، کوبا، آرژانتین، ژاپن، برزیل، بلغارستان، ترکیه، امریکا، هلند، فرانسه و آلمان به ترتیب رقبای بعدی ما هستند. تیم‌ملی برای برگزاری بازی‌ها طی سه هفته باید به برزیل، ژاپن و فیلیپین سفر کند. به غیر از بلغارستان سایر رقبا همگی در رنکینگ جهانی جایگاه بالاتری نسبت به ایران دارند؛ ایتالیا (۳)، کوبا (۱۱)، آرژانتین (۶)، ژاپن (۴)، برزیل (۵)، ترکیه (۱۴)، امریکا (۲)، هلند (۱۳)، فرانسه (۸) و آلمان (۱۰). همچنین امریکا، برزیل، ژاپن و آلمان پیش از این سهمیه المپیک را کسب کرده‌اند. جدا از بحث رنکینگ، موضوع میزان آمادگی تیم نیز مطرح است. به گفته سرمربی جدید تیم‌ملی، شاگردانش از پروسه آماده‌سازی برای حضور در لیگ‌ملت‌ها عقب هستند، در حالی که دیگر تیم‌ها قبل از شروع رسمی مسابقات، چند بازی تدارکاتی انجام داده‌اند. بلاتکلیفی چندماهه تیم‌ملی برای مشخص‌شدن سرمربی جدید دلیل اصلی این چالش است. بعد از استعفای عطایی، مدیریت فدراسیون هم دستخوش تغییرات شد و همه این مسائل دست به دست هم داد تا تیم‌ملی اسیر بلاتکلیفی طولانی‌مدت شود.
چالش‌های پائز
در نهایت موریس موتا پائز سکاندار جدید شد و به تهران آمد. سرمربی برزیلی- فرانسوی خوب می‌داند چه مسئولیت سختی را قبول کرده و بهتر از هر کسی از انتظارات مردم و جامعه والیبال از تیم‌ملی باخبر است. غیبت برخی چهره‌ها در لیگ ملت‌ها یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش‌روی سرمربی و تیمش محسوب می‌شود. با اینکه انتظار می‌رفت تیم کشورمان با تمام قوا آخرین شانس خود را برای کسب سهمیه المپیک امتحان کند ولی برخی نفرات در تمرینات حاضر نشدند. غفور و محمد موسوی شناخته‌شده‌ترین چهره‌هایی هستند که در این دوره حضور ندارند. گفته شد مصدومیت علت تصمیم آن‌ها بوده ولی افزایش تعداد مصدومان آن هم در آستانه لیگ ملت‌ها کمی عجیب به نظر می‌رسد! در هر صورت دیگر نفرات در اردو بودند و زیر نظر سرمربی خارجی تمرین کردند. نداشتن بازی تدارکاتی را نیز باید به مشکلات تیم‌ملی افزود. تیمی که هنوز یک بازی رسمی با کادرفنی جدید انجام نداده است قطعاً برای رسیدن به هماهنگی زمان بیشتری نیاز دارد. با وجود اینکه چهار رقیب اصلی ما المپیکی شده‌اند و دنبال سهمیه نیستند ولی پرواضح است که هیچ کدام از تیم‌های حاضر کوتاه نمی‌آیند و برای کسب بهترین نتیجه پا به رقابت‌ها می‌گذارند. ژاپن اگرچه تیمی آسیایی است ولی چهارمین تیم برتر دنیاست و در قهرمانی آسیا نیز تیم کشورمان را در ارومیه شکست داد و جام را از چنگ‌مان درآورد. قدرت تیم‌هایی، چون امریکا، ایتالیا، هلند و برزیل هم برکسی پوشیده نیست.
عملکرد گذشته
رقابت‌های لیگ ملت‌ها قبل از تغییرات و برگزاری به شیوه جدید، لیگ جهانی نام داشت و حضور پررنگ تیم‌ملی ایران از سال ۲۰۱۳ در این مسابقات آغاز شد. اوج گرفتن والیبال ملی و پیوستن به جمع مدعیان جهان، در دهه ۹۰ و بعد از حضور خولیو ولاسکو استارت خورد. در سال ۲۰۱۳ مقام نهم لیگ جهانی به ایران رسید و یک سال بعد بهترین عملکرد تیم کشورمان با کسب مقام چهارم جهان به دست آمد. مقام‌های هفتم، هشتم و یازدهم نیز در سال‌های ۲۰۱۵، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ به نام والیبال ایران ثبت شد. تیم‌ملی کشورمان در اولین دوره لیگ ملت‌ها (۲۰۱۸) به مقامی بهتر از دهمی دست نیافت ولی سال بعد پنجم دنیا شد. در لیگ ۲۰۲۱، ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ نیز عناوین دوازدهم، هفتم و چهاردهم به ارمغان آمد.
سخت‌تر از همیشه
سال گذشته تیم ما در لیگ‌ملت‌ها، در انتخابی المپیک و حتی در قهرمانی آسیا موفق ظاهر نشد. چهاردهمی لیگ ملت‌ها و ناکامی در انتخابی المپیک را هم که در نظر نگیریم، باز نمی‌توانیم از شکست برابر ژاپن آن هم در ایران ساده بگذریم تا جایی که قهرمانی تیم‌ملی در بازی‌های آسیایی هانگژو نیز نتوانست تلخی این ناکامی‌ها را کاهش دهد. امسال در شرایطی عازم لیگ ملت‌ها می‌شویم که مدیریت فدراسیون و نیمکت تیم‌ملی زیر و رو شده است. سرمربی خارجی صعود به المپیک را هدف اصلی عنوان کرده و فدراسیون نیز برای درخشش در رویداد پیش‌رو پاداش ویژه درنظر گرفته است. همه این‌ها اهمیت و ارزش لیگ ملت‌های ۲۰۲۴ را نشان می‌دهد. هر چند برخی‌ها در اظهارنظرهای‌شان شانس تیم‌ملی را برای رسیدن به المپیک اندک خوانده اند و همچنین خبری از حضور ستاره‌های قدیمی هم نیست، ولی والیبال کشورمان در دنیا صاحبنام است و به همین خاطر نمی‌توان و نباید خودمان را از پیش بازنده بدانیم. بدون شک سرمربی و همکارانش بار‌ها و بار‌ها اهمیت لیگ ملت‌ها و موفقیت در این مسابقات را به بازیکنان تأکید کرده‌اند. همچنین ملی‌پوشان ما نیز حرفه‌ای هستند و می‌دانند ناامیدی هر تیمی را از پای درمی‌آورد.
