برگزاری کارگاه یک روزه قوانین رسانهای در فوتبال فرصت بسیار خوبی بود که فدراسیون فوتبال خواسته یا ناخواسته در اختیار اصحاب رسانه قرار داد. فرصتی که با استفاده از آن پی بردیم که چه حقوقی بهعنوان رسانه در خصوص انعکاس اخبار فوتبال داشتهایم و تا حالا از آن محروم بودهایم. از چه امتیازهایی بهعنوان خبرنگار، عکاس و مدیر رسانه باید برخوردار میشدیم که نشدهایم. البته چه محدودیتهایی داریم که وقتی خوب نگاه کنیم به راحتی میشود متوجه شد که خیلی بیشتر از آنها را متحمل شدهایم.
کارگاه بسیار خوبی بود و بهعنوان نویسنده این چند سطر استفاده لازم را از آن بردم، ولی صحبتهای رئیس فدراسیون فوتبال بعد از این کارگاه و تهدید خبرنگاران با مستمسک قرار دادن قانون AFC نکتهای است که درک آن برای تمام آنهایی که در جلسه حضور داشتند، بسیار سخت است. مهدی تاج در همان ابتدا جلسه را ترک کرد و حالا خبر میرسد که عنوان کرده چنانچه خبرنگاری در نشستهای خبری سؤال بیربط بپرسد مطابق قوانین فیفا و کنفدراسیون آسیا با محرومیت چهار ساله روبهرو میشود. البته سخنگوی فدراسیون فوتبال بلافاصله اعلام کرد که از حرفهای تاج سوءبرداشت شده، اما این سؤال مطرح میشود که چگونه جناب رئیس که حتی به خود زحمت نداد تا قدری بیشتر در جلسه حضور داشته باشد و حتماً اطلاعات آن را قبل یا بعد از جلسه دریافت کرده چشم روی آن همه امکاناتی که باید در اختیار اصحاب رسانه قرار میداده و نداده بسته است، اما خیلی خوب آن قسمت را که مربوط به تخلفات حق پخش است به نشستهای خبری ارتباط میدهد و تفسیر قانون میکند!
حداقل ما که در این کارگاه حضور داشتیم این نکته را متوجه شدیم که مقررات رسانهای AFC و فیفا مواردی برای محروم کردن خبرنگار دارد و آن هم به جایی برمیگردد که خبرنگاری تخلفات محرزی در جریان برگزاری رقابتهای فوتبالی در موضوع ضبط ویدئویی، پخش آنلاین رقابتها یا نشستهای خبری انجام دهد که این مهم تخطی از مقررات حق پخش تلویزیونی فوتبال محسوب میشود و خبرنگار مربوط پس از تذکر، تکرار و گزارش نماینده رسمی رقابتها در «لیست سیاه» قرار میگیرد که این موضوع میتواند تبعاتی برای خبرنگار و رسانه مربوط داشته باشد. این تبعات تنها در موضوع مذکور و بر اساس مقررات فیفا، محرومیت حداکثر چهار ساله از حضور در رویدادهای مهم فوتبالی برای رسانه و خبرنگار متخلف به همراه خواهد داشت و جالبتر اینکه طبق مقررات کنفدراسیون فوتبال آسیا این تنبیه حداکثر دو ساله خواهد بود. حالا جناب تاج چگونه و با استناد به چه قانونی حرف از چهار سال محرومیت به میان آورده، سؤالی بیپاسخ است.
بد نیست برای آگاهی بیشتر رئیس فدراسیون فوتبال به این نکته مهم اشاره کنیم که بر اساس مقررات بینالمللی فعالیت رسانهای در فوتبال، خبرنگاران در نشستهای خبری حق دارند هر پرسشی را مطرح کنند و تنها این وظیفه مدیر رسانهای تیمهاست که به سرمربی درباره پاسخ دادن یا ندادن به این سؤال مشورت بدهند، حتی مترجم نیز نباید و نمیتواند اقدام به سانسور پرسشهای مطرح شده کند.
جالبتر اینکه ادعای مهدی تاج در محرومیت خبرنگاران بابت آنچه او سؤال بیربط عنوان کرده با قوانین جزایی داخل کشور نیز منافات دارد. با تمام این احوال امروز برای اصحاب رسانه این پرسش مطرح است که آیا فدراسیون فوتبال در قبال تمام بیقانونیها و تخلفات ریز و درشت اعضای خود که همه میدانیم چه نقش پررنگی در حوادث تلخ فصل گذشته لیگ فوتبال داشتند هم اینگونه قاطعانه حرف از محرومیت میزند یا اینکه همانطور که بارها دیدهایم با مماشات و قانونگریزی اسباب فرار از محرومیت آنها را فراهم میکند؟!
این یک بام و دو هوای فدراسیون فوتبال بهطور حتم بیشترین و بدترین ضربات را به پیکر فوتبال ایران خواهد زد. ضرباتی که تبعات آن در آینده نهچندان دور مشخص خواهد شد.