اختصاصی جوان آنلاین: در شرایطی که نرخ دلار در هفته دوم تیر ماه به ۵۰ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده بود این رقم در روز‌های ابتدایی مرداد ماه به ۴۸ هزار و ۴۰۰ تومان کاهش یافت.
افزایش فروش نفت
افزایش درآمد‌های نفتی و غیرنفتی یکی از عمده دلایل این مساله است. برخی منابع خبری رقم فروش نفت ایران در ۶ ماه گذشته را ۱۹ میلیارد دلار اعلام کرده اند. طبق گزارش‌ها روزانه بین یک میلیون و هفتصد تا یک میلیون و هشتصد هزار بشکه نفت از کشور صادر می‌شود. حتی اگر بیست درصد تخفیف نیز در فروش نفت داشته باشیم، باز هم درآمد نفتی قابل ملاحظه است. در کنار این‌ها درآمد صادرات غیرنفتی ایران نیز چیزی در حدود ۴۰ میلیارد دلار است.
آزادسازی منابع بلوکه شده
از سویی دیگر آزادسازی منابع بلوکه شده نیز از دیگر مولفه‌های مهم درباره کاهش نرخ ارز است. بررسی اخبار نشان می‌دهد که مساله دارایی‌های بلوکه شده ارزی ایران در یک ساختار جدید در حال پیگیری است. در روز‌های ابتدایی هفته گذشته اخباری مبنی بر مشخص شدن مقصد دارایی‌های ارزی ایران در عراق منتشر شد. بر اساس این اخبار قرار است دارایی‌های ارزی ایران از بانک‌های عراق خارج شده و به یک بانک در عمان منتقل شوند تا ایران بتواند از آن‌ها در جهت خرید کالا و همچنین پرداخت بدهی‌های ارزی خود به کشور‌های دیگر استفاده کند.
مدیریت سمت تقاضا در بازار غیررسمی
تحلیلگران بر این باورند که بهبود روابط سیاسی و بهبود فرآیند فروش نفت و آزادسازی منابع بلوکه شده سبب افزایش قدرت بازار‌ساز شده و این مساله به شکل‌گیری ثبات در بازار ارز کمک خواهد کرد.
همچنین به گفته آن‌ها الزام صادرکنندگان به عرضه ارز در مرکز مبادله و از سمت دیگر روش جدید دریافت ارز با کارت ملی نیز باعث مدیریت سمت تقاضا در بازار غیررسمی شده است.
اصغر بالسینی، سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلا در رابطه با وضعیت بازار ارز کشور گفت: بازار ارز در ماه‌های اخیر با سیاست‌های موثر و کارآمد بانک مرکزی روند باثبات پیش‌بینی پذیر و کاهشی را در پیش گرفته که این موضوع ناشی از مجموعه اقدامات مهمی است که بانک مرکزی انجام داده است.
سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران گفت: بازار غیررسمی ارز در ایران یک بازار کم‌عمق و کوچک است و تقاضا‌هایی که در این بازار شکل می‌گیرد، باعث تلاطم می‌شود؛ هرچه سیاستگذار بتواند تقاضا‌های رسمی را از بازار‌های غیررسمی به مرکز مبادله منتقل کند، نرخ گذاری کاذب شکل نمی‌گیرد.
وی تاکید کرد: در مدت فعالیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران اثرگذاری بازار‌های غیررسمی کاهش یافته است؛ زیرا قبلاً این طور بوده که برخی از نیاز‌های ضروری مردم به دلیل اینکه محل پاسخگویی مشخصی نداشته به بازار‌های غیررسمی منتقل می‌شد و تقاضای غیررسمی شکل می‌گرفته و قیمت‌گذاری در بازار غیررسمی و با نرخ‌های بالا انجام می‌شد.
اقتصاد ایران مطابقتی با دلار بالای ۵۰ هزار تومان ندارد
سید کمال سیدعلی، معاون اسبق ارزی بانک مرکزی نیز با اشاره به افزایش غیرمنطقی نرخ ارز در سال گذشته گفت: باید توجه داشت که قیمت ارز در دورانی بسیار بیش از ارزش واقعی‌اش رشد کرد و همین امر سبب شد با کاهش التهابات و بهبود شرایط ارزی ایران، شاهد فروکش قیمتی در بازار باشیم.
او قیمت فعلی دلار را واقعی عنوان کرد و گفت: تجربه نشان داد اقتصاد ایران اصلا با دلار بالاتر از پنجاه هزار تومان و ... تطبیق ندارد، با آن نرخ دلار کسی قدرت خرید چیزی را در اقتصاد ایران دارا نیست و در نتیجه رکود بر بازار‌ها حاکم می‌شود.
سیدعلی گفت: حاکمیت رکود بر بازار‌ها در شرایط فعلی از مسکن گرفته تا ارز و حتی بورس نیز تحت تاثیر همین موضوع است. اقتصاد ایران کشش قیمت بالاتر ارز را ندارد.
وی با خروج نقدینگی از بورس اشاره کرد و گفت: وقتی بازار ارز و مسکن و ... کساد است و در رکود به سر می‌برد، باید دولت تدبیری برای جذب نقدینگی بیاندیشد خصوصا که نقدینگی از بورس در حال خروج است و باید این وضعیت به طور ویژه مورد توجه قرار گیرد.
این مقام سابق بانک مرکزی در توضیح این مطلب افزود: شاید بهترین راه این باشد که نرخ سود سپرده بانکی در محدوده ۲۶ تا ۲۷ درصد افزایش یابد تا مقصد پول‌های خروجی از بورس، بانک باشد و مشکل افزایش نیابد.
کاهش نرخ دلار به ۴۰ هزار تومان؟
فرهنگ حسینی کارشناس مسائل اقتصادی محدوده ۴۰ هزار تومان را برای نرخ ارز پیش بینی کرد و گفت: برای ثبات در بازار ارز، سیاست‌ها باید در راستای کنترل تورم باشد، چون نرخ ارز محصول تورم است، نرخ‌های محدوده ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان با کمی هیجان همراه است که در صورت اصلاح انتظارات می‌تواند حتی به زیر محدوده ۴۰ هزار تومان هم برسد.
علی نقیب، عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران نیز در رابطه با تاثیر ثبات بازار ارز در شرایط اقتصادی کشور گفت: ثبات ارزی به فعالان اقتصادی و صاحبان کسب و کار کمک شایانی خواهد کرد تا بتوانند بازار و اقتصادی قابل پیش‌بینی داشته باشند. قطعا پیش‌بینی‌پذیر شدن بازار تاثیر مهمی در توسعه و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دارد.
کارشناسان کاهش نرخ ارز را عامل مهم کاهش رشد نقدینگی و کاهش نرخ تورم می‌دانند و نسبت به تداوم این روند امیدوارند. در واقع در شرایطی که عرضه با تقاضای دلار همسان است، دیگر نیازی به ایجاد نقدینگی در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور نیست و همین نیاز و تقاضای کم می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
