سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: تقریباً دو سال پیش بود که سایتهای خبری از ساخت فیلمی هالیوودی درباره زندگی مولوی خبر دادند. در این خبر آمده بود که بازیگر نقش اول فیلم لئوناردو دیکاپریو است و فیلم با مشارکت ترکیه ساخته میشود.
مولوی دیکاپریو مثل تایتانیک غرق شد
خبر ساخت فیلم زندگی مولانا و شمس از سوی هالیوود در سال ۲۰۱۶ منتشر شد. چند سایت معتبر سینمایی از تمایل دیوید فرانزونی، فیلمنامهنویس مشهور و نویسنده فیلمنامه «گلادیاتور» برای ساخت فیلمی درباره زندگی مولوی شاعر بزرگ ایرانی خبر دادند.
در این خبر از تمایل فرانزونی برای حضور «لئوناردو دیکاپریو» در نقش مولوی و «رابرت داونی جونیور» در نقش شمس تبریزی گفته شده بود. فرانزونی در آن زمان گفتوگویی با «گاردین» داشت و مولوی را با شکسپیر مقایسه کرد. استفان جوئل براون، تهیهکننده این پروژه سینمایی نیز در مصاحبهای از به چالش کشیده شدن تصویر کلیشهای مسلمانان در سینمای غرب با ساخت این فیلم خبر داد.
مدتی بعد از خبر ساخت فیلم زندگی مولوی، خبرگزاری رسمی ترکیه (آناتولی) در گزارشی از مشارکت این کشور در تولید فیلم هالیوودی خبر داد. در این گزارش گونش چلیک جان، تهیهکننده سینما اعلام کرده بود که فیلم مولوی در ادامه همکاری سینمای ترکیه و هالیوود ساخته خواهد شد و فیلمنامه فیلم از ۵ /۱ سال پیش در حال نگارش است. اینکه چطور به ناگهان ترکیه خود را در پروژه هالیوودی مولوی مشارکت داد در برابر اینکه چرا هالیوود خیلی سریع همه هیاهوی ساخت فیلم مولوی را به فراموشی سپرد، چندان اهمیت ندارد.
همه جار و جنجالها پیرامون حضور دیکاپریو در نقش مولوی به سرعت غرق شدن تایتانیک به فراموشی سپرده شد و دیگر نه کسی در ایران و نه ترکیه سراغ آن را گرفت. این فراموشی در حالی بود که رسانههای ایرانی مدتها بر سر اینکه چرا باید فیلم زندگی مولوی را ترکیه بسازد و مشاهیر ایرانی به فراموشی سپرده میشوند، دعوا داشتند.
«مست عشق» در قونیه
حسن فتحی کارگردان کهنهکار تلویزیون که سریال «شهرزاد» را برای شبکه نمایش خانگی ساخته بود برای اولین کار بعد از شهرزاد، سراغ زندگی مولوی رفت و داستان ساخت فیلم زندگی مولوی بعد از نزدیک سه سال فراموشی، دوباره زنده شد. حسن فتحی پروژه سینمایی جدیدش را «مست عشق» نام نهاد؛ فیلمی که قرار است در ترکیه و در شهر قونیه ساخته شود.
قونیه محل زندگی مولوی در سالهای پایانی زندگی و مدفن این شاعر است. ترکیه سالانه با برگزاری مراسم خاصی در این شهر، قونیه را به قطبی گردشگری تبدیل کرده است. حسن فتحی برای ایفای نقش مولوی، شهاب حسینی را انتخاب کرد و نقش شمس تبریزی نیز به پارسا پیروزفر رسید. سرمایهگذاری این فیلم به طور مشترک از سوی بخش خصوصی ایران و ترکیه انجام خواهد شد.
یک استفتا و چند سؤال
روز گذشته در حالی که به نظر میرسید همه چیز برای یک همکاری سینمایی مشترک میان ایران و ترکیه آماده بود، تصویر یک استفتا در سایتهای خبری و متعاقب آن شبکههای اجتماعی منتشر شد؛ استفتایی که از سوی برخی طلاب حوزه علمیه قم مطرح شده بود و با ابراز تأسف از ساخت «سریالی در سطح ملی و با استفاده از بودجه دولتی»، «برای نمایش و بزرگداشت شخصیت شمس تبریزی» تأکید شده بود که پخش این سریال از تلویزیون عواقب خطرناکی دارد.
تنظیمکنندگان این استفتا با استناد به صوفی بودن شمس تبریزی و نظرات وی درباره حضرت صدیقه طاهره (س) درخواست کرده بودند که مراجع جلوی ساخت این سریال را بگیرند. آیتالله مکارمشیرازی و آیتالله نوریهمدانی در پاسخ به چنین استفتاهایی مخالفت خود را با ساخت این «سریال» اعلام کردند. این استفتا، اما چند نکته داشت؛ اول اینکه قرار نیست سریال تلویزیونی مولوی ساخته شود بلکه فیلمی سینمایی است که بودجهاش دولتی نیست.
در ثانی زمانی که «جلالالدین» ساخته شهرام اسدی در سال ۹۳ از تلویزیون پخش شد و به زندگی مولوی در دوران کودکی میپرداخت، هیچ اعتراضی از سوی حوزههای علمیه صورت نگرفته بود. نکته قابل توجه درباره این استفتاها این است که تنظیمکنندگان آنها با پیشفرضهای اشتباه این استفتاها را تدوین کرده بودند و باید دید از نظر شرعی استفتایی که فرض آن اشتباه است، درست است یا اینکه صرف تأکید مراجع بر ساخته نشدن سریالی درباره شخصیتهای صوفی، کفایت میکند.