سرویس جامعه جوان آنلاین: نظام رتبهبندی سایمگو SCImago توسط یکی از گروههای پژوهشی دانشگاه گرانادا در اسپانیا انجام میشود. این نظام رتبهبندی براساس تعداد مقالات علمی مؤسسات آموزش عالی کشورهای مختلف که در بانک اطلاعاتی اسکوپوس (بزرگترین ناشر علمی جهان) موجود است، ارزیابی و رتبهبندی میکند.
پایان اقتدار امریکا
در سال گذشته هم ایران براساس آمار مؤسسه سایمگو با توجه به حدود ۵۸ هزار مقاله پژوهشی ارائهشده در جایگاه شانزدهم دنیا از نظر سطح علمی قرار داشت. جهش ایران به رتبه پانزدهمین قدرت علمی جهان در واقع حاصل رشد حدود ۱۴ درصدی مقالات علمی- تخصصی در کشور بودهاست. از سال ۲۰۱۰ تاکنون (به جز یک سال) امریکا صدرنشین قدرتهای علمی جهان بود که این اقتدار را امسال از دست داد. امسال کشور چین موفق شده تا مقام نخست کشورهای علمی جهان را به خود اختصاص دهد. هرچند که در سال ۲۰۱۶ هم انگلیس موفق شدهبود مقام نخست را تصاحب کند، اما صدرنشینی چین حکایت از ظهور رشد علمی- پژوهشی شرق در برابر کشورهای همیشه مدعی غربی دارد.
ایران در کنار بزرگان
چین هم اکنون با حدود ۶۸۵ هزار مقاله علمی- پژوهشی موفق شده ایالاتمتحده را کنار بزند و رتبه نخست جهان را از نظر علمی و تعداد مقاله پژوهشی به خود اختصاص دهد. براساس این رتبهبندی ایالات متحده با ۶۷۷ هزار مقاله که نسبت به سال قبل حدود ۲۲۰ مقاله کاهش داشته در جایگاه دوم قرار گرفتهاست. چینیها، اما با ۷۱۰ هزار مقاله نسبت به عملکرد سال قبل نزدیک به هزار مقاله رشد داشتهاند.
در ردهبندی امسال بعد از چین و امریکا، انگلیس با حدود ۲۱۰ هزار مقاله علمی در رده سوم جهان قرار گرفتهاست. انگلیس سال گذشته هم در همین مقام سومی جا خوش کردهبود. کشورهای هند، آلمان، ژاپن، ایتالیا، فرانسه، کانادا و روسیه هم مقامهای چهارم تا دهم را از آن خود کردند. کشورهای هلند، بلژیک، کرهجنوبی، اوکراین و ایران هم رتبههای یازدهم تا پانزدهم را به خود اختصاص دادند.
ایران بالاتر از دانمارک و سوئد
یکی از شاخصهایی که سیستم رتبهبندی سایمگو امتیاز زیادی برای آن قائل است و موجب رشد جایگاه یک کشور میشود، تعداد ارجاعات به مقالههای پژوهشی یک کشور است. امسال چین موفقشده با حداقل ۵۶۵ هزار استناد، بالاترین ارجاع مقالههای علمی را به خود اختصاص دهد و بعد از آن امریکا با حدود ۵۵۰ هزار ارجاع علمی در جایگاه بعدی قرار گرفتهاست. هر چند که سال گذشته ایالاتمتحده از نظر ارجاعات به مقالههای علمی با بیش از ۲ میلیون ارجاع، در جایگاه نخست قرار داشت. چین هم فقط با حدود ۲۰۰ ارجاع کمتر در جایگاه دوم سال قبل قرار گرفتهبود. ارجاع به مقالات علمی ایرانیها هم با حدود ۶۰ هزار ارجاع نسبت به سال قبل افزایش ۱۰ درصدی را نشان میدهد. سال گذشته حدود ۵۴ هزار ارجاع به مقالات پژوهشی ایران صورت گرفتهبود. همین موجب شده تا کشورمان بالاتر از سوئد، برزیل، روسیه، دانمارک، لهستان و ترکیه قرار گیرد.
ایران در جایگاه پنجمی آسیا
بررسی مؤسسه اسپانیایی سایمگو نشان میدهد که شش کشور آسیایی موفق به حضور در جمع ۲۰ قدرت نخست علمی جهان شدهاند. چین با شکستن سلطه یک دههای ایالاتمتحده در جایگاه نخست جهان و نیز آسیا قرار دارد. بعد از آن کشورهای هند در رده چهارم، ژاپن در رده ششم، کرهجنوبی در رده سیزدهم و نیز ایران در رده پانزدهم دنیا قرار گرفتهاند. کشورمان براساس این رده بندی، بالاتر از کشورهای قدرتمندی، چون ترکیه، عربستان، تایوان و سنگاپور قرار گرفتهاست. ترکیه در رده ۱۸، اندونزی در رده ۲۱، تایوان در رده ۲۲ و مالزی در رده ۲۳، عربستان در رده ۲۵ و سنگاپور در رده ۲۷ جای گرفتهاند. جالب اینکه ایران در سال گذشته هم در سکوی پنجمی قاره آسیا جای گرفته بود.
ایران اول در غرب آسیا
ایران بر اساس همین رتبهبندی موفق شده تا در جایگاه نخست کشورهای غرب آسیا قرار گیرد؛ موفقیتی که برای چهارمین سال پیاپی تکرار شدهاست. بعد از ایران، بهترتیب ترکیه با حدود ۵۰ هزار مقاله، عربستان سعودی با حدود ۲۸ هزار و مصر با بیش از ۲۶ هزار مقاله در رتبههای دوم تا چهارم قرار گرفتهاند. کشورهای عراق، بحرین، امارات متحدهعربی، اردن، قطر، لبنان، عمان و کویت هم با توجه به تعداد مقالات علمی و ارجاعات به مقالاتشان در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند.