به گزارش جوان آنلاین به نقل از نشریه خط حزب الله، مبارزه با فساد، ضرورتی برای پیشرفت
فساد به عنوان یک معضل بزرگ در مسیر رشد اقتصادی کشور و و رخنه‌ای در ثبات سرمایه‌گذاری، نیازمند برخورد قاطعانه و دقیق است تا از مسیر مبارزه با ریشه‌های فسادآفرین، امنیت و پیشرفت در کشور ایجاد شود. در جامعه اسلامی، مبارزه با فساد همواره مورد اهمیت قرار داشته است، «اسلام با فساد و ظلم و تبعیض مخالف است.» ۱۳۸۲/۳/۱۴
همانگونه که امیرالمومنین علی علیه‌السلام در نامه به زیاد بن‌ابیه، جانشین فرماندار بصره می‌فرماید: اگر به من گزارش رسد که از بیت المال مسلمین چیزى کم یا زیاد به خیانت برداشته‌اى آنچنان بر تو سخت مى‌گیرم که در زندگى تو را کم بهره، سنگین بار و حقیر و ذلیل سازد. «مبارزه با فساد، یکی از پایه‌های اصلی حکومت و نظام اسلامی است. این روش امیرالمؤمنین است.» ۱۳۸۰/۹/۱۶
مبارزه با فساد اقتصادی از آنجا اهمیت بیشتری پیدا میکند که «مفاسد اقتصادی، مفاسد فرهنگی و مفاسد اخلاقی را هم می‌آورد.» ۱۳۸۷/۴/۵ شرط لازم در مشارکت مردمی در معادلات اقتصادی کشور، برطرف نمودن معضلات و مفاسد از اقتصاد است، زیرا «باید صحنه‌ی اقتصادی امنیت داشته باشد.» ۱۳۹۲/۱۲/۲۰ تا توسعه و پیشرفت اقتصادی در جامعه تحقق یابد. مبارزه با فساد و جلوگیری از بی قانونی و بی انضباطی مالی و جلوگیری از تخلفات و جرایم اقتصادی از مطالبات اصلی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از مسئولان بوده است.
فرمان هشت ماده‌ای رهبر انقلاب به سران قوا برای مبارزه با مفاسد اقتصادی در اردیبهشت‌ماه ۱۳۸۰ راهنمای اقدام و عمل قاطع قوای سه‌گانه مخصوصاً دو قوه‌ی مجریه و قضائیه برای خشکانیدن ریشه‌ی فساد مالی و اقتصادی است. همچنین مسئله عدالت و مبارزه با فساد در بیانیه گام دوم مورد تأکید رهبر انقلاب قرار گرفته و از سرفصل ها و توصیه‌های اساسی در پرتو امید و نگاه خوش‌بینانه به آینده، برشمرده شده است.
دستاوردهای مبارزه با فساد اقتصادی چیست؟
از آنجا که «فساد اقتصادی و اخلاقی و سیاسی، توده‌ی چرکین کشورها و نظامها و اگر در بدنه‌ی حکومتها عارض شود، زلزله‌ی ویرانگر و ضربه‌زننده به مشروعیّت آنها است؛ و این برای نظامی چون جمهوری اسلامی که نیازمند مشروعیّتی فراتر از مشروعیّتهای مرسوم و مبنائی‌تر از مقبولیّت اجتماعی است، بسیار جدّی‌تر و بنیانی‌تر از دیگر نظامها است.» ۱۳۹۷/۱۱/۲۲
شناسایی رخنه‌های فساد آفرین و آشنایی همه مردم با آثار مخرب فساد، به خصوص فساد اقتصادی برای ایجاد عزم ملی برای مبارزه با فساد، لازم است. فساد به معنای دست درازی‌ها به بیت المال و حیف و میل اموال عمومی و تضییع حقوق عامه مردم و هدر رفت بودجه کشور است، از این رو «فساد در ارکان هر جامعه‌ای به وجود بیاید، در حرکت آن اختلال ایجاد میکند.» ۱۳۸۰/۱۰/۱۲ اینکه مبارزه با فساد دارای چه آثار و پیامدهای مثبتی برای حوزه های کلان اجتماعی و سیاسی و اقتصادی کشور ۱) تامین امنیت سرمایه‌گذاری
برخی برای آنکه عدم برخورد با فساد را توجیه سازند، اینگونه وانمود می کنند که مبارزه با فساد و مفسد منجر به اخلال در امنیت اقتصادی میشود در حالی که قضیه بر عکس است «برخورد با مفسد اقتصادی موجب امنیت اقتصادی است برای غیرمفسد.» ۱۳۸۶/۴/۷
۲) امیدآفرینی مبارزه با فساد همسوی با اعتبار و اعتماد نظام دانسته میشود زیرا اگر با فساد برخورد نشود «ذهن مردم را مشغول میکند دل مردم را مشغول میکند... چقدر آدم‌ها امیدشان را از دست می‌دهند؟ این سزاوار است؟ این به خاطر این است که عمل نکردیم. از همان وقت که گفته شد فساد ریشه‌دار میشود، ریشه پیدا میکند، شاخ و برگ پیدا میکند، هرچه که بگذرد، کندنش مشکل میشود... اینها سرمایه‌گذار پاکدامن و صادق را مأیوس میکند - اگر عمل میشد، مبتلا به این مسائل نمیشدیم.» ۱۱/۷/۱۳۹۰ با مبارزه قاطعانه، اعتماد و اطمینان مردم به عملکرد درست دستگاه های مسئول افزایش یافته و امید برای استمرار حرکت صحیح برای عموم مردم و سرمایه گذاران افزایش پیدا میکند.
۳) حرکت در مسیر تحقق عدالت «عدالت در صدر هدفهای اوّلیّه‌ی همهی بعثتهای الهی است و در جمهوری اسلامی نیز دارای همان شأن و جایگاه است؛ این کلمه‌ای مقدّس در همهی زمانها و سرزمین‌ها است و به‌صورت کامل، جز در حکومت حضرت ولیّ‌عصر (ارواحنافداه) میسّر نخواهد شد ولی به‌صورت نسبی، همه جا و همه وقت ممکن و فریضه‌ای بر عهده‌ی همه بویژه حاکمان و قدرتمندان است. جمهوری اسلامی ایران در این راه گامهای بلندی برداشته است...[اما] آنچه تاکنون شده با آنچه باید میشده و بشود، دارای فاصله‌‌ای ژرف است.» ۱۳۹۷/۱۱/۲۲
بی‌توجهی به مسئله مبارزه با فساد، سبب میشود تا عدالت مغفول واقع شود و فاصله طبقاتی بیشتر شده و فقر و محروم شدن اقشار متوسط جامعه گسترش یابد، بنابراین برقراری «عدالت و مبارزه با فساد ... لازم و ملزوم یکدیگرند.» ۱۳۹۷/۱۱/۲۲ که باید به صورت مستمر مورد توجه قرار گیرند.
چگونه باید با فساد مبارزه کرد؟
رهبر معظم انقلاب در مقاطع مختلف بر اهمیت مقابله با فساد اقتصادی تأکید و از اقدامات قانونی و قضایی در حوزه تحقق عدالت و مبارزه با اژدهای هفت‌سر فساد، حمایت و همچنین راهکارهای مبارزه با فساد اقتصادی را تشریح کرده‌اند؛ البته ایشان مقابله با فساد اقتصادی را کاری طاقت‌فرسا عنوان کرده‌اند و مطرح کرده‌اند «برای مقابله با شیوع فساد اقتصادی و مالی، باید لباس مبارزه به تن کرد.» ۱۳۸۰/۵/۱۱
۱) عدم برخورد شعاری با مبارزه با فساد
مقابله و برخورد با فساد از اقداماتی است که می‌تواند دستمایه برخورد شعاری و هیجانی شود که این شیوه رفتار نه تنها کمکی به حل مسئله نخواهد کرد که در دراز مدت، می‌تواند باعث بی‌فاوتی و یا حتی سرخوردگی مردم شود. از سوی دیگر لازم است هنگامی که با فسادی برخورد میشود و افرادی که بیت‌المال را تضییع کرده‌اند به قوه قضائیه معرفی و متناسب رفتار آنان برخورد قضایی شده و اموال و دارایی ها به خزانه دولت بر می‌گردد، این پرونده‌ها برای مردم تشریح و تبیین شود.
اطلاع رسانی دقیق از مواجهه دقیق و قاطعانه با فساد، از سویی خیال خام سوداگران فساد را آشفته کرده و از دیگر سو، اطمینان قلبی برای مردم و اصلاح امور ایجاد می کند. یکی از تذکرات رهبر انقلاب خطاب به مسئولان در این زمینه، مقابله قاطعانه با فساد و دوری از اقدامات ظاهری و بی‌تأثیر بوده است، نکته‌ای که در پاسخ به نامه معاون اول رئیس‌جمهور در سال ۱۳۹۳ درباره برگزاری همایش ملی ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد متبلور است. «نفس اهتمام آقایان به امر مبارزه با فساد را تحسین می‌کنم، لکن این سمینار و امثال آن بناست چه معجزه‌ای بکند؟ مگر وضعیت برای شما مسئولان سه قوه روشن نیست؟ با توجه به شرایط مناسب و امیدبخشی که از لحاظ همدلی و هماهنگی و همفکری بین مسئولان امر وجود دارد، چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمی‌گیرد که نتیجه را همه بطور ملموس مشاهده کنند. توقع من از آقایان محترم این است که چه با سمینار و چه بدون آن، تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظه‌ای بگیرند و اجرا کنند.» ۱۳۹۳/۹/۱۷
۲) لزوم هماهنگی دستگاه‌های نظارتی و اطلاعاتی با یکدیگر
اگر فساد اقتصادی به مراکز تصمیم‌ساز و دستگاه‌های دولتی نفوذ کند نوع فساد پیچیده و برخوردار از شگردهای نوین میشود در نتیجه امکان برخورد با آن دشوارتر خواهد بود. بنابراین برای مقابله با چنین فسادی «دستگاه‌های نظارتی باید در گلوگاه‌ها و مراکزی که زمینه و احتمال فساد اقتصادی وجود دارد حضور جدی و قوی داشته باشند.» ۱۳۸۱/۴/۱۷
۳) بهره‌گیری از نیروهای متعهد در مبارزه با فساد
با توجه به تلاش و تقلای مفسدین برای نفوذ در لایه‌های تصمیم گیری و تلاش آنان برای آلوده‌نمودن ساختار اداری، لازم است مسئولین اجرایی و نظارتی کشور از افراد متعهد و متخصص برای برخورد با فساد بهره گیرند. «مبارزه‌ی با فساد، کار دشواری است؛ کاری است که انسان، مخالف پیدا میکند. شایعه درست میکنند، دروغ میگویند و آن کسی که در این میدان جلوتر از دیگران حرکت کند، بیشتر از همه مورد تهاجم قرار میگیرد...کسانی که بخواهند این کارهای بزرگ را چه در زمینه‌ی پیشرفت، چه در زمینه‌ی عدالت انجام دهند، باید مدیرانی باشند که به این چیزها معتقد باشند... مدیران معتقد و مؤمن به این مبانی که دارای شجاعت باشند، دارای اخلاص باشند، دارای تدبیر و عزم راسخ باشند.» ۱۳۹۰/۷/۱۱
کلام پایانی اینکه «در هر جایی فساد به وجود بیاید مثل زخم واگیرداری است» ۱۳۸۳/۴/۱۹ که باید با جدیت با آن مقابله نمود تا امید به مردم بازگردد «مردم از مبارزه بدون ملاحظه و اغماض با مفسد امیدوار می شوند.» ۱۳۹۹/۴/۷ از سوی دیگر سرمایه‌گذاران زمانی که مشاهده کنند بستر فساد از بین رفته است برای سرمایه‌گذاری اطمینان خاطر یافته و زمینه‌های اشتغال آفرینی و افزایش تولید ملی محقق خواهد شد.
