کانال دوم تلویزیون رژیم صهیونیستی شنبهشب گذشته از طرحی پرده برداشت که دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، برای آوارگان فلسطینی در نظر دارد. ترامپ در این طرح قصد دارد با تفسیر تازهای از عنوان آواره تعداد آوارگان فلسطینی را آن قدر کاهش بدهد که دیگر مشکل چندانی نباشد و حل و فصل همین تعداد کم را هم به دوش تشکیلات خودگردان فلسطینی بیندازد. مسئولان رژیم صهیونیستی از همین حال رضایت کامل خود را از این طرح اعلام کردهاند و نفتالی بنت، رهبر حزب تندرو خانه یهود و وزیر آموزش رژیم صهیونیستی، این طرح ترامپ را «گامی شجاعانه و عادلانه برای پایان دادن به مجموعهای از دروغها» توصیف کرده است. این حد از رضایتمندی دلالت بر هماهنگی کامل ترامپ با سران افراطی رژیم صهیونیستی دارد که بعد از انتقال سفارت امریکا به بیتالمقدس حالا میخواهد معضل آوارگان فلسطینی را هم به نفع این رژیم حل کند آن هم با ارائه راهحل سادهای برای آنچیزی که این وزیر تندرو به آن «مجموعهای از دروغها» میگوید.
منظور بنتالی از گفتن «مجموعهای از دروغها» همان عنوان آواره است که برای میلیونها فلسطینی به کار میرود. این فلسطینیها همان کسانی هستند که از زمان اشغال سرزمینشان و جنگهای چهارگانه ۱۹۴۸، ۱۹۵۶، ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ از سرزمین مادری و خانه و کاشانه خود رانده شدند و بخش اعظم آنها در خارج از خاک فلسطین و در کشورهای اردن، سوریه و لبنان برخی دیگر کشورها ساکن شدهاند. با وجود گذشت بیش از نیم قرن، اما هویت آنها همچنان فلسطینی باقی مانده و حاضر نشدهاند با کسب هویت کشورهای میزبان فلسطینی بودن خود را انکار کنند. هرچند که قطعنامه ۱۹۴ مجمع عمومی سازمان ملل و قطعنامه ۲۴۲ و ۲۳۷ همگی حق بازگشت این آوارگان را به خانههایشان تأیید کرده، اما رژیم صهیونیستی نه تنها هیچوقت زیر بار این قطعنامهها نرفته بلکه حاضر نشده بر مبنای معاهده صلح اسلو با تشکیلات خودگردان فلسطینی بر سر قضیه آوارگان وارد مذاکره شود و هر بار به نحوی نسبت به این موضوع طفره رفته است. حالا ترامپ میخواهد برای پاک کردن اصل صورت مسئله و این تاریخ طولانی بگوید که صفت «آواره» از طریق وراثت منتقل نمیشود و تنها به کسانی اطلاق میشود که خودشان بر اثر آن جنگها آواره شدهاند نه آنهایی که به واسطه آواره شدن والدین یا پدربزرگ و مادربزرگشان به آنها آواره گفته میشود. ترامپ با این تفسیر ساده خود قصد کاهش تعداد آوارگان از میزان ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر به ۵۰۰ هزار نفر دارد تا به این صورت مسئله را حل کرده باشد و نیازی به گفتوگو بین دو طرف فلسطینی و رژیم صهیونیستی در مورد آن نباشد.
هیچ شکی نیست که این راهحل ساده ترامپ مثل دیگر طرحهای او در تناقض آشکار با تعاریف بینالمللی و از جمله تعریفی است که سازمان ملل از ۱۹۴۸ در مورد آوارگان فلسطینی به کار برده و حق بازگشت را برای فرزندان آواره فلسطینی در اردوگاههای خارجی همانند والدینشان به رسمیت شناخته است. در واقع، مجموعه دروغهایی که بنتالی میگوید همان واقعیتهای تاریخی هستند که حتی سازمان ملل هم بر آنها مهر تأیید زده و بنتالی تنها با شخصیت جهانستیزی مثل ترامپ است که میتواند این واقعیتهای تاریخی را «مجموعه دروغها» بنامد. مشکل کار تنها این نیست که ترامپ یا بنتالی با راهحل سادهای از تغییر یک تعریف قصد پاک کردن این واقعیتهای تاریخی را داشته باشند بلکه مشکل اینجا است که امریکا با کنترل مالی آنروا (آژانس امداد و اقدام سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک) میتواند راهحل خود را جا بیندازد. امریکا از بدو تشکیل این سازمان و پرداخت قریب به ۶۰ درصد بودجهاش کنترل آن را در دست داشت و حالا ترامپ میخواهد با کاهش بودجه این سازمان در عمل راهحل خود را عملی کند. ترامپ در گام نخست ۶۵ میلیون دلار از بودجه این سازمان را کاهش داد و آسوشیتدپرس چند روز قبل اعلام کرد که واشنگتن در پرداخت ۲۰۰ میلیون دلار کمک اقتصادی به غزه و کرانه باختری بازنگری کرده تا این مبلغ را در جایی دیگر هزینه کند. به این ترتیب، فشار اقتصادی اهرم فشار ترامپ برای حذف صورت مسئلهای به نام آوارگان فلسطینی است که این اهرم را با کنترل آنروا به کار میبرد، اما به نظر نمیرسد که این اهرم بتواند طرف فلسطینی را مجبور به تسلیم کند. در واقع، آوارگان فلسطینی همچنان که طی این ۷۰ سال رنج آوارگی را برای حفظ هویت خود تحمل کردهاند، حالا هم به نظر نمیرسد که با ابزار و فشار مالی ترامپ حاضر به ترک هویت خود شوند و حتی تشکیلات خودگردان هم نمیتواند تحت فشار مالی از این مسئله ملی فلسطینی چشمپوشی کند.