سرویس ایران جوان آنلاین: قرار گرفتن برخی از استانهای کشور در مناطق گرم وخشک از جمله دلایلی است که همواره این مکانها را با بحران کم آبی مواجه کرده است، این درحالی است که سایه افکندن خشکسالی در دودهه اخیر مزید بر علت و موجب شده تا برای رفع این معضل انتقال آب از خلیجفارس و دریای خزر برای برخی از استانها از جمله سمنان، کرمان، یزد و استانهای شرقی در دستور کار قرار بگیرد. سرانجام هفته گذشته بود که با حضور سه استاندار سیستان وبلوچستان، خراسانجنوبی و رضوی، طرح انتقال یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از سواحل چابهار به این سه استان با معاون آب و آبفا وزارت نیرو به امضا رسید. موضوعی که در صورت اجرایی شدن ضمن رونق کشاورزی میتواند از مهاجرت روستاییان این سه استان جلوگیری کرده و موجب شکوفایی اقتصادی مردم این مناطق شود.
از دیرباز تاکنون آب به عنوان یکی از مهمترین نیازهای حیاتی موجب شده تا رونق و سرسبزی و کسب وکار در یک منطقه ایجاد شود.
با وجود اینکه بیشتر استانهای کشور در مناطق گرم وخشک قرار دارند، اما بیشتر مردم این مناطق با انجام برنامهریزیها توانستهاند بهره لازم را ببرند و تا حد بسیاری برمشکلات ناشی از کم آبی فائق آیند، با این حال افزایش جمعیت و بالا رفتن میزان مصرف آب و از همه مهمتر دو دهه خشکسالی سبب شده تا بیشتر استانهای کشور از جمله سمنان، کرمان، یزد، خوزستان و استانهای شرقی با بحران کم آبی مواجه شوند موضوعی که برخی از کارشناسان وزارت نیرو را برآن داشت تا طرح انتقال آب از دریای خزر و خلیجفارس را برای تأمین مورد نیاز این مناطق پیشنهاد دهند.
انتقال آب از دریای عمان
از آنجا که اقتصاد بیشتر استانهای کشور و مردم این مناطق بر پایه کشاورزی و دامداری است، لذا کاهش بارشها و بحران کم آبی موجب شده تا جمعیت این استانها مجبور به مهاجرت به حاشیه شهرهای بزرگ شده و عملاً باعث بحرانهای اجتماعی شوند، موضوعی که با تأمین آب مورد نیاز آنها ضمن جلوگیری از مهاجرت آنها میتوان به رونق کشاورزی و دامداری کمک بزرگی کرد و عملاً نیاز کشور به واردات مواد غذایی را به حداقل رساند. در این میان سیستان وبلوچستان، خراسانجنوبی و رضوی از جمله استانهای شرقی کشورند که برای کشاورزی، دامداری و آب آشامیدنی به شدت نیازمند هستند و برای رفع این معضل برخی از کارشناسان پیشنهاد انتقال آب از دریای عمان را دادهاند. مرداد ماه امسال بود که اعلام شد مطالعات ۷۳۰۰ صفحهای انتقال آب دریای عمان به وزارت نیرو فرستاده شده که در اولین فرصت مورد بررسی قرار بگیرد. به موجب این طرح که تمام جوانب در نظر گرفته شده بود قرار شد که بیش از یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب از دریای عمان برای بهرهمندی ۱۳ میلیون نفر از جمعیت سه استان سیستان وبلوچستان، خراسان جنوبی و رضوی آب انتقال داده شود که از این میزان، ۷۵۰ میلیون مترمکعب آن شیرینسازی میشود.
همچنین در فاز اول ۷۰ میلیون مترمکعب برای سیستان و بلوچستان، ۷۰ میلیون مترمکعب برای خراسان جنوبی و ۱۱۰ میلیون مترمکعب برای خراسانرضوی سهمیه آب اختصاص داده شده است. همچنین برای اجرای این طرح بزرگ انتقال آب ۴ میلیارد دلار بودجه در نظر گرفته شده بود که طبق یک بازه زمانی هفت ساله، تا سال ۱۴۰۴ و در قالب سه فاز اجرایی خواهد شد.
انتقال آب با اولویت خراسانجنوبی
با وجود اینکه قرار است آب انتقالی به سه استان شرقی و مرزی کشور تعلق بگیرد، اما اولویتها نشان میدهد که خراسانجنوبی جزو اولین انتقال دهندهگان آب به شمار میرود؛ لذا به موجب آن سالانه بین ۶۰ تا ۱۱۰ میلیون مترمکعب آب شیرین با استفاده از روش نمکزدایی به این استان اختصاص یافته، که ۲۰ میلیون مترمکعب آن سهم آب آشامیدنی و مابقی آن به بخش صنعت اختصاص مییابد. سرانجام اواخر هفته گذشته بود که روابط عمومی استانداری خراسانجنوبی به «جوان» گفت: «با حضور معاون وزیر نیرو و سه استاندار سیستان وبلوچستان، خراسانجنوبی و رضوی در شهر مشهد تفاهمنامه مشترک طرح انتقال یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب از سواحل چابهار به تصویب رسیده که طبق اولویتها ۶۰ میلیون مترمکعب از این آب به خراسان جنوبی اختصاص مییابد.»
این در حالی بود که سهم سیستان وبلوچستان ۲۲۸ میلیون مترمکعب و خراسانرضوی ۱۱۰ میلیون مترمکعب تعیین شد.
استانهای جنوبی در نوبت
بررسیها نشان میدهد که قرار است علاوه بر بهرهمندی سه استان شرقی کشور از آب دریای عمان مناطقی، همچون کرمان، یزد، بوشهر و هرمزگان نیز از این طرح برخوردار شوند. نیاز این استانها به آب کشاورزی و آشامیدنی از جمله دلایلی است که انتقال آب از خلیج فارس برای رفع نیازهای آنها از چند سال قبل مطرح شود.
بررسیها نشان میدهد، با توجه به شرایط آب و هوایی استانهای جنوبی کشور که در تمامی فصول سال میتوان در آنجا کشاورزی کرد، لذا این مهم میطلبد تا برای رونق کشاورزی و جلوگیری از مهاجرت روستاییان این مناطق موضوع تأمین آب مورد نیاز آنها به صورت جدی دنبال شود. به گفته کارشناسان برای اجرای این طرح باید تمامی جوانب زیستمحیطی در نظر گرفته شده و سپس اقدام به انتقال آب به این استانها کرد. از آنجا که برای انتقال آب نیاز به سیستمهای پیشرفته آب شیرینکن است لذا باید تمامی این ظرفیتها نیز در نظر گرفته شده و سپس اقدام به انتقال آب کرد.