با توجه به اینکه مردم تورم خط اعتباری ۴۵ هزار میلیارد تومانی مسکن مهر را به دلیل رشد پایه پولی به جان خریدند و این خط اعتباری برای ۲۰ سال در اختیار بانک مسکن قرار گرفت، انتظار میرود به پاس این رویداد حداقل بساط اوراق تسه را برای دریافت وام مسکن جمع کنند.
با وجودی که بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان از خط اعتباری بانک مرکزی برای مسکن مهر بهمدت ۲۰ سال در اختیار بانک مسکن قرار گرفت و تورم این حجم از ایجاد خط اعتباری برای مسکن مهر را مردم ایران از محل رشد پایه پولی پرداخت کردند، باز هم بساط اوراق فروشی این بانک برای اخذ تسهیلات مسکن جمع نشده است، در صورتی که این بانک عنوانش بانک تخصصی و دولتی مسکن است و وظیفهاش این است که به حوزه مسکن تسهیلات پرداخت کند.
افت تعداد معاملات مسکن در سراسر کشور بر کسی پوشیده نیست و قیمت مسکن آنقدر رشد کرده که مردم به مزاح میگویند دو نسل از یک خانواده باید پسانداز کنند تا به فرض ثبات قیمت مسکن نوه خانواده بتواند یک مسکن نقلی خریداری کند، این در حالی است که گویا همزمان با ادغام وزارت مسکن و راه و شهرسازی دیگر حوزه مسکن به دست فراموشی سپرده شده است، در صورتی که مسکن گاه در سبد هزینه خانوار سهم ۷۰ درصدی دارد.
طی هشت سال گذشته در دولت حسن روحانی وزیری نداشتهایم که در مورد سیاستهای بخش زمین و ساختمان برای مردم سخن بگوید، چه برسد به آنکه در این حوزه سیاستگذاری کند، حتی به رغم آنکه از طریق بودجه در این سالها دهها هزار میلیارد تومان برای شناسنامهدار شدن زمینهای کشور پرداخت شده است و مقرر بود سامانه یکپارچه برای شفافسازی بخش ساختمانها راهاندازی شود، هیچ یک از این امور به درستی انجام نشده و اطلاعرسانی هم نشده است و نتیجه آن شده که به لطف رکود شدید بخش زمین و ساختمان با چند صد معامله در مناطق مختلف تهران قیمت مسکن را بالا میبرند و در پی این رویداد قیمت مسکن در سراسر کشور بالا میرود و شرکتها میآیند و داراییهای ملکی خود را در قالب افزایش سرمایه شرکت به کارمی گیرند که در رأس این اقدامات بانکها و بیمهها قرار دارند، حال به واسطه این بازیها بر سر اقتصاد خانوار چه میآید پرسشی است که روی زمین مانده و امروز مستأجران در بازار مسکن به چه کنم چه کنم افتاده اند.
نکته جالبتر اینکه در بعد اعتبارات بخش زمین و ساختمان این است که بانک دولتی و تخصصی مسکن به رغم آنکه به لطف دولت یازدهم و عباس آخوندی در دوره مدیرعاملی بتشکن خط اعتباری ۴۵ هزار میلیارد تومانی مسکن مهر را برای ۲۰ سال به خدمت گرفت، باز هم همچنان دست از اوراق بازی در حوزه تسهیلات دست بر نداشته است و در رکودیترین بازار مسکن که خرید و فروش چندانی هم به چشم نمیخورد، دریافت تسهیلات در گرو خرید اوراق تسه از بازار فرابورس است. گفتنی است، خط اعتباری ۴۵ هزار میلیارد تومانی مسکن مهر از محل پول داغ بانک مرکزی و رشد پایه پولی ایجاد شد و کل مردم ایران تلخی تورم این رویداد را به خاطر طرح مسکن مهر تحمل کردند، حال با وجودی که ارائه این منابع برای ۲۰ سال به بانک مسکن به تعبیر برخی از کارشناسان حکم مائدهای گرانبها را برای بانک مسکن به همراه داشته، باز هم شاهد این هستیم که این بانک در حوزه اوراق پیشرو میباشد. امید است در دولت سیزدهم یا طرحی نو برای بخش زمین و ساختمان و همچنین بانک مسکن در انداخته شود تا حداقل به پاس لطفی که بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار از محل خط اعتباری مسکن مهر به بانک دولتی و تخصصی مسکن داشتند و تورم این لطف را مردم تحمل کردند، دریافت اوراق برای پرداخت تسهیلات را تغییر دهند، به ویژه اینکه همین هزینهها و به اصطلاح دنگ و فنگهاست که سرمایهگذار را از بازار معاملات مسکن فراری داده است.
نکته دیگر آنکه قرار بود خط اعتباری مسکن مهر بعد از پرداخت اقساط مسکن مهر به بانک مرکزی بازگردد و این خط اعتباری امحا شود، اما این اتفاق نیفتاد و امروز نه مسکن مهر به اتمام رسید و نه خط اعتباری امحا شد، اما خط اعتباری تا ۲۰ سال در اختیار بانک مسکن قرار گرفته است.
بررسی آخرین وضعیت قیمت اوراق مسکن نشان میدهد، اوراق تسهیلات مسکن حدود ۶۰ هزار تومان میباشدوزوجهای تهرانی میتوانند تا سقف ۲۴۰ میلیون تومان شامل ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن برای هر نفر و ۴۰ میلیون تومان وام جعاله دریافت کنند؛ بنابراین زوجین باید ۴۰۰برگه تسهیلات مسکن خریداری کنند که هزینه آن ۲۳ میلیون و ۸۸۰ هزار تومان میشود همراه با هزینه ۴ میلیون و ۷۷۶ هزار تومانی وام جعاله که برای آن باید ۸۰ ورق تسهیلات مسکن خریداری کنند، در مجموع باید ۲۸ میلیون و ۶۵۶ هزار تومان پرداخت کنند.