فهم تهیهکننده معروف سینمای ایران از موضوع امید در سینما آنقدر سطحی و عوامانه است که نمیداند وقتی لزوم تزریق امید در آثار سینمایی مطرح میشود، مقصود سفیدنمایی از جامعه نیست.
موضوع یک فیلم میتواند درباره اختلاس یا فساد اقتصادی باشد، اما آن فیلم، فیلم ناامیدکنندهای نباشد. این موضوعی است که سیدجمال ساداتیان به عنوان تهیهکنندهای معروف در سینمای ایران از درک آن عاجز است.
سیدجمال ساداتیان با اشاره به اینکه در توسعه اجتماعی، بحرانهای اقتصادی هم پیش میآید، عنوان میکند: «جامعه ما خیلی شبیه آن تعریف اجتماعی است که بعد از جنگ جهانی دوم در آلمان و ایتالیا در کتابها و مقالات خواندهایم. اتفاقهای آن زمان، فیلمهایی که آن سالها ساخته شد را خیلی تحت تاثیر قرار داد و سینمای نئورئالیسم شکل گرفت و مردم هم خیلی از آن استقبال میکردند، چون میدیدند یک فیلم مطالبات ذهنی آنها را به تصویر میکشد و به شکلی سخنگوی مطالبات مردم شده است. بر همین اساس سینمای این دوره ما هم خیلی تحت تاثیر فضای ملتهب جامعه بوده و اینکه مثلاً در یکی دو سال گذشته چقدر آمار اختلاسهای عجیب و غریب شنیده و متوجه وضعیت بحرانی سیستم اداری و اقتصادی جامعه شدیم.»
وی در ادامه بیان داشت: «تصور کنید مثلاً آدمی که سرطان تمام بدنش را گرفته، آیا میشود به او گفت خوشحال باش، حتماً خوب میشوی؟ این حرفها شرایط کاذب درست میکند، بنابراین باید براساس التهابات، نسخه واقعی پیچید. در شرایطی که مردم اختلاسهای ۲، ۳ و ۵ هزار میلیاردی میشنوند و خودشان گرفتاریهای روزمره دارند، چطور میتوان در این شرایط از امید برایشان صحبت کرد؟ پس معتقدم باید چیزی را ارائه کرد که ملموس و قابل اجرا باشد نه اینکه حرفهای دلخوش کننده و واهی بزنیم، چون مردم متوجه میشوند که آنچه ما توصیه میکنیم واقعی است یا کاذب.»
با استدلالی که این تهیهکننده سینما مطرح میکند، برخلاف آنچه مقام معظم رهبری درباره ایجاد امید در جامعه بیان داشتهاند، نباید از امید گفت، چون به رئالیسم آثار خدشه وارد میشود. این برداشت غلط باعث شده فیلمهای اجتماعی نه تنها روزنه امیدی به فردا ارائه ندهند بلکه شرایط اجتماعی را چندین برابر سیاهتر به تصویر بکشند. در حالی که میشود مانند فیلمسازانی، چون «مجید مجیدی» درباره فقر و نداریها فیلم ساخت، اما امید را در دل آن گذاشت.
به نظر میرسد تا زمانی که تهیهکنندگان شاخص سینمای ایران افرادی مثل ساداتیان هستند، وضعیت محتوای آثار سینمایی در ایران تغییری به خود نخواهد دید.