جوان آنلاین: در صفحه ۳۷۳ از کتاب «اتاق حوادث» میخوانیم: ما با همکاری سعودیها، اماراتیها و همچنین بریتانیاییها و اروپاییها در حال تهیه برنامهای معروف به عملیات دیدهبان (Operation Sentinel)، برای اسکورت کشتیهای تجاری در خلیج [فارس]بودیم. این برنامه موجب خنثی کردن هر گونه اقدام ایران در بازارهای جهانی نفت میشود. پیش از به نتیجه رسیدن این برنامه، در تاریخ ۴ جولای تفنگداران دریایی انگلیس، با درخواست دولت جبلالطارق، نفتکش ایرانی به نام گریس-۱ را به دلیل نقض تحریمهای اتحادیه اروپا علیه سوریه، توقیف کردند. در پاسخ به این توقیف، ایران در تاریخ ۱۰ جولای یک نفتکش بریتانیایی را و در تاریخ ۱۳ جولای هم یک نفتکش متعلق به امارات به نام ریاح را در تنگه هرمز توقیف کرد. دست آخر در ۱۹ جولای هم آنچه را که میخواستند به دست آوردند و نفتکش Stena Impero را که با پرچم انگلیس حرکت میکرد، توقیف کردند.
هر چند این ربایشها نسبت به هم برابر نبود، اما روشن بود که ایرانیها میخواستند گریس-۱ را که حالا به آدرین دریا-۱ تغییر نام داده بود، با نفتکش Stena Impero تعویض کنند. متأسفانه انگلیسیها نیز از مبادله استقبال میکردند. واضح بود که این بازی تا زمانی که ما طرح «عملیات دیدهبان» را عملی نکنیم ادامهدار خواهد بود، اما این کار از آنچه پیشبینی میکردیم سختتر بود، چون خیلی از کشورها حاضر به همکاری نبودند. بخشی از این مخالفتها به انگیزهای شخصی کشورها برمیگشت، اما بخش دیگر قطعاً مربوط میشد به تردید آنها در تصمیمگیری قاطعانه و قدرت امریکا که به دلیل حرکات و رفتارهای ناپسند و نامتعادل ترامپ ایجاد شده بود. انگلیسیها به خاطر حفظ تلاشهایی که جهت احیا و نگه داشتن قرارداد برجام میکردند و از آنجا که نمیخواستند جز چالش برگزیت، درگیر مسئله دیگری شوند گریس-۱ را با ایرانیها معاوضه کردند. عدم تمایل انگلیس برای درگیری با ایران خیلی واضح بود و قطعاً ایرانیها از این نوع واکنش انگلیس، نکات خوبی به نفع استراتژیشان برداشت کردند.
روز بعد، ۱۱ جولای، همتای فرانسوی من، امانوئل بونو، که به تازگی از سفر ایران بازمیگشت با من تماس گرفت و گفت شخص [آیتالله]خامنهای همه تلاشهای او را رد کرده است و همانطور که به صورت رسمی و علنی هم اعلام کردهاند، سیاست ایران «مقاومت حداکثری در برابر فشار حداکثری» است. در حالی که فرانسه و امریکا دنبال این بودند که با برداشتن برخی تحریمها ایران را به آمدن پای میز مذاکره ترغیب کنند، ظریف تصریح کرده بود که در خصوص موشکهای بالستیک هیچگونه مذاکرهای نخواهند کرد. روحانی هم در این خصوص محکم و قاطع بود و بیان کرده بود که ایران معتقد است در نهایت پیروز این میدان خواهد شد و آنها آمادهاند تا به هر وسیله مانع تأثیرگذاری تحریمهای امریکا شوند. بونو گفت وقتی مکرون خواستار آتشبس جنگ اقتصادی شده بود، روحانی هم این خواسته را تأیید کرده و گفته بود خواسته ما هم همین است، اما ایران فقط وقتی به میز مذاکره هستهای بازمیگردد که تمام تحریمهای امریکا لغو شود که این حرف به وضوح حرف مسخره و نشدنی بود! روحانی تأکید هم کرده بود که رهبر عالی ایران نیز همین موضع را قبول دارند. به بونو قول دادم گزارش او را به ترامپ منتقل کنم.