سرویس اقتصاد جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، بیتوجهی به پدیدهای، چون تکرر تورمهای یک رقمی و دو رقمی و افزایش میانگین سطح عمومی قیمت کالا و خدمات طی دهها سال گذشته کار را به جایی رسانده است که عدهای حتی با فعال بودن و کار کردن در حال فقیرتر شدن هستند و عدهای صرفاً به دلیل برخورداری از انواع و اقسام دارایی بدون انجام فعالیت ثروتمندتر شوند، حال فرایند و ساختار اقتصادی که فعالیت درآن فقر به همراه بیاورد و عدم فعالیت در آن (صرفاً به دلیل برخورداری از دارایی) ثروت به همراه بیاورد هیچگاه به رشد و توسعه و پیشرفت اقتصادی دست نخواهد یافت، البته تازمانی که این وضعیت اصلاح شود.
مصیبت نادیده گرفتن تورم
بی توجهی به کور کردن ریشههای تولید تورم و کاهش ارزش پول ملی باعث شدهاست تا صاحبان داراییها و کالاهایی، چون زمین و ساختمان، سهام شرکتها و کارخانجات، سکه و طلا و ارز و... صرفاً به دلیل برخورداری از دارایی ثروتمندتر شوند و طبقات ضعیف و فاقد دارایی جامعه بهرغم مشارکت در فعالیتهای اقتصادی، چون کارگری و کارمندی و کار آزاد و... به دلیل وجود تورم و کاهش ارزش پولی ملی آسیب ببینند و قدرت خریدشان از دست رود، از این رو جا دارد از کنار مسئله وجود تورمهای عمومی و بخشی دو رقمی در اقتصاد ایران و کاهش ارزش پول ملی به سادگی نگذریم و ریشههای شکلگیری تورم خشکانده شود.
بیشک تازمانی که پاداش فعالیت اقتصادی از پاداش نگهداری دارایی بیشتر نباشد و به واسطه اخذ مالیات از داراییهای راکد و عایدی سرمایه و مجموع دارایی و درآمد اشخاص نگهداری دارایی ارز سکه و ارزش نیفتد، رشد و توسعه و پیشرفت اقتصادی رخ نخواهد داد و اشتها و میل دارندگان دارایی و صاحبان کالا به تورم یا وجود رویههایی که به تولید قیمتهای مصنوعی و دستوری منتج میشود، از بین نخواهد رفت، زیرا در این صورت ارزش ثروتشان بدون اینکه فعالیتی انجام دهند، بیشتر میشود و حال آنکه این فرایند موجب کاهش ارزش پول ملی و فقیرتر شدن طبقات پایین و رشد فاصله طبقات کمدرآمد تا تهیه دارایی و تأمین مایحتاج زندگی میشود.
در اقتصادی که تورم در آن نهادینه شدهاست و سازمان امور مالیاتیاش دچار یک عقبماندگی تاریخی باشد، نیروی کارش با کارکردن و دریافت حداقل حقوق در حوزه تأمین مایحتاج و تهیه کالاهایی، چون مسکن و خودرو زمین و... به جای خاصی نمیرسند، اما ثروتمندانش بدون کارکردن ثروتمندتر میشوند، از این رو به نظر میرسد با توجه به جنگ اقتصادی که امریکا بر علیه ایران به راه انداختهاست به شدت نیازمند اجرای مالیات بر مجموع دارایی و درآمد افراد و مالیات بر عایدی سرمایه هستیم تا ارزش و بازدهی را از حوزه دپوی دارایی به تولید انواع کالا و خدمات انتقال دهیم.
دپوی دارایی در بین برخی از اشخاص حقیقی یا حقوقی و دپوی فقدان دارایی در بین طبقات پایین جامعه تعادل اقتصاد ایران را برهم زدهاست، زیرا تورم و کاهش ارزش پول ملی چنان در اقتصاد نهادینه شدهاست که نیروی کار حتی با تلاش شبانهروزی برای تأمین مخارجش در تنگنا است، اما در مقابل صاحبان ثروت و دارایی بدون کار کردن صرفاً به دلیل حکمرانی تورم و قیمتهای مصنوعی و دستوری و دستکاری شده در اقتصاد ثروتمندتر میشوند.
تورم باعث شده تا ریال دیگر ذخیره پسانداز و ارزش نکند
در این میان اگرچه گفته میشود که پول سه وظیفه وسیله مبادله، حفظ ارزش و ارزشگذاری را دارد، اما در اقتصاد ایران به دلیل نهادینه شدن تورمهایی که بیشک بخشی از حاصل احتکار و دپوی دارایی در اختیار بخشهای حقوقی و حقیقی است، ریال دیگر خصوصیت حفظ ارزش و پسانداز را از دست دادهاست، زیرا تورم در گذر زمان به شکل شبانهروزی بر ارزش ریال دستبرد میزند از این رو باید حکمرانی سم تورم در اقتصاد ایران از طریق سمزدایی انواع داراییهایی مختلف دپو و احتکار شده از بین برورد.
توقف تورم و کاهش ارزش پول ملی از این بعد اهمیت دارد که بسیاری از قراردادهای حقوقی همچون میلیون قرارداد کار، بازنشستگی و مستمریبگیران و عقود سپردههای بانکی و... مبنای محاسباتش ریال است و حال آنکه ساختار اقتصاد به شکلی عمل میکند که ارزش ریال به واسطه تورم در حال کاهش شبانهروزی است.
به نظر میرسد زمان آن رسیدهاست تا موضوع شناسایی تمامی داراییهای اشخاص حقیقی و حقوقی در کشور و اخذ مالیات برمجموع دارایی و درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی و مالیات بر عایدی سرمایه در جلسه سران سه قوه مطرح و در صورت صلاحدید عملیاتی شود در عین حال دولت محترم و مجلس شورای اسلامی و مراکز پژوهشی و رسانهای از ضرورت اجرای مالیات بر مجموع ثروت و درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی با مردم سخن بگوید؛ چراکه ارزش باید از حوزه دپوی کالا و دارایی به حوزه تولید کالا و ثروت انتقال یابد.
امروز به شکل شگفتانگیزی تعداد شرکتهای ثبتشده در ایران بالا است و در اقتصادی که تولید ناخالص داخلیاش به قیمت ثابتش در حد ۵۰۰ هزار میلیارد تومان است بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار شرکت ثبتی وجود دارد که حتی یک هزار عدد از این شرکتها نیز در بازار سرمایه کشور وجود ندارد، وجود شرکتهای قابل ملاحظه ثبتی در اقتصاد ایران این نگرانی را ایجاد کردهاست که بسیاری از این شرکتها به جای فعالیت و تولید کالا و خدمات روی عدم فعالیت و تولید و خدمات تمرکز کرده باشند بهطوری که با درک روند تورمی دهها ساله اقتصاد ایران بسیاری از داراییها از جمله زمین، ساختمان، سهام، ارز، سکه و طلا و... را در صورتهای مالی و ترازنامه خود جای داده باشند و هر ساله از محل تورم ارزش داراییهایشان بیشتر شود و ثروتمندتر شوند. با دپوی داراییها در این شرکتها و نهادینه بودن تورم عملاً تورم به سود صاحبان این شرکتها است و اگر هیچگونه فعالیتی هم نکنند، ثروتمند میشوند.
در واقع با توجه به فرایندی و ساختاری که فیالحال در اقتصاد شکل گرفته است، شرکتهایی که در ترازنامه انواع دارایی دپو کرده باشند بدون انجام فعالیت تنها به دلیل تورم ثروتمندتر میشوند و داراییهایشان نیز در گزند ریسکی وجود ندارد حال امکان دارد شرکتی که فعالیت میکند به دلیل فضای نامناسب کسب و کار در معرض ورشکستگی هم قرار بگیرد، از این رو میبینیم که باید معادله فوق با اصلاحات ساختاری در اقتصاد تغییر کند.
حال نیروی کار فاقد دارایی را تصور کنید که تنها درآمدش از محل کار است و مبنای محاسبه ارزش کارش نیز ریال است در چنین شرایطی به دلیل نهادینه شدن تورم این نیروی کار نمیتواند به دارایی چندانی در طول عمرش دست یابد، زیرا درآمدش تنها کفاف هزینههای جاری زندگی اش را میدهد و اگر خیلی تلاش کند در نهایت بتواند یک مسکن کوچک و خودرو حقوق بازنشستگی تهیه کند.