سرویس جامعه جوان آنلاین: حالا بیش از شش ماه است که از زمان شیوع ویروس منحوس کرونا در کشور میگذرد، ویروسی که هنوز هم از دیدگاه محققان ناشناخته است و تا کنون هیچ کشوری راهی برای درمان قطعی این بیماری کشف نکرده است، ویروسی که تاکنون بیش از ۱۸۷ هزار را در کشور ما به خود مبتلا کرده و جان تعداد زیادی از هموطنان را نیز گرفته است.
روزهای اول شیوع بیماری در کشور شاهد انتشار شایعات مختلفی پیرامون این بیماری بودیم، شایعاتی که بعضا اثرات روانی زیادی را بر روی افراد جامعه گذاشت، اما با مرور زمان و بررسیهای کارشناسی اطلاعات دقیقتری درباره این ویروس منتشر شد و گرد و غبار این مطالب خلاف واقع را پاک کرد.
اما به دلیل پیچیده بودن این ویروس منحوس، انتشار اطلاعات ضد و نقیض درباره ویروس کرونا در فضای مجازی همچنان ادامه دارد، بنابراین لازم است مراقب باشید که از منابع درست اطلاعات و توصیههای مربوطه را دریافت کنید و تحت تاثیر برخی شایعات در فضای مجازی قرار نگیرید. در این مطلب سعی کردیم با استفاده از نظر متخصصان و پزشکان پاسخ جدیدترین سوالات درباره بیماری کرونا را دریافت کنیم تا با شناخت هرچه بهتر این بیماری رفتار منطقی تری برای مقابله با این بیماری داشته باشیم.
۱- آیا درد مفاصل میتواند از عوارض کرونا و یا داروهای مورد استفاده در مبتلایان باشد؟
به طور کلی، عفونتهای ویروسی تنفسی میتوانند باعث درد و التهاب مفاصل شوند. به همین ترتیب علائم اسکلتی- عضلانی طی عفونتهای ویروس کرونا مانند سایر عفونتهای تنفسی میتوانند رخ دهند. در مورد کووید- ۱۹، در ۱۵ درصد بیماران، درد مفاصل و در ۴۴ درصد موارد نیز دردهای عضلانی گزارش شده است. در برخی از مطالعات دیگر نیز، از دردهای مفصلی- عضلانی به عنوان یکی از علائم بیماری کووید- ۱۹ اشاره شده است که حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد بیماران و حتی در برخی مطالعات تا ۱۹ درصد افراد، آن را تجربه کرده اند.
در رابطه با عوارض عضلانی و مفصلی داروهای مصرفی، در برخی موارد ضعف عضلانی، در اثر استفاده از داروهای هیدروکسی کلروکین ایجاد میشود. بطور کلی به نظر میرسد دردهای مفاصل و عضلات از علائم عفونتهای مرتبط با خانواده ویروسهای کرونا است با این حال، آنچه که از مطالعات بر میآید این است که سهم دردهای عضلانی در بیماران مبتلا به کووید- ۱۹ نسبت به دردهای مفصلی بیشتر است. علاه بر این، در رابطه با عوارض مصرف داروها، در برخی موارد، استفاده از هیدروکسی کلروکین میتواند ضعف عضلانی را ایجاد کند.
۲-آیا برای حیوانات خانگی هم تست تشخیص کرونا وجود دارد؟
تاکنون شواهدی مبنی بر اینکه حیوانات نقش مهمی در گسترش بیماری کووید-۱۹ دارند، در دست نیست و براساس شواهد اندکی که وجود دارد، خطر گسترش بیماری کووید-۱۹ از حیوانات به انسانها بسیار پایین است. تحقیقات در زمینه بررسی میزان حساسیت گونههای مختلف حیوانات نسبت به بیماری کووید-۱۹ در حال انجام است و بر طبق یافتههای محققان، ماکیان، موشها و خوکها مستعد ابتلا به این بیماری نیستند. تاکنون آلوده شدن گربهها، سگها، موش خرماها و راسوهای پرورشی بر اثر تماس با انسانهای آلوده به کووید-۱۹ گزارش شده است.
در شرایط آزمایشگاهی، موش خرما، همستر طلایی و گربه توانایی انتقال این ویروس به دیگر حیوانات از گونه خود را داشته اند، اما شواهدی از توانایی آنها برای انتقال عفونت به انسانها وجود ندارد. اولین گزارشهای انتقال ویروس کرونا از حیوان به انسان مربوط به راسوهای آلوده بوده است. برخی از حیوانات خانگی آلوده به کروناویروس، هیچ یک از علایم بیماری را نشان نمیدهند و در برخی دیگر علایم ملایمی ظاهر میشوند و تا به حال هیچ موردی از مرگ حیوانات خانگی براثر این بیماری گزارش نشده است.
برای شناسایی این ویروس در حیوانات خانگی، تستهای آزمایشگاهی طراحی شده است؛ اما انجام این تستها باید فقط در مواردی که یک حیوان دارای علایم بیماری (علایم تنفسی و گوارشی) است یا با فرد مبتلا به کووید-۱۹ در تماس بوده است و طبق نظر دامپزشک صورت گیرد و نباید به یک رویه معمول برای حیوانات تبدیل شود.
۳-در مراکز اقامتی (هتل، متل، مهمانپذیر و مهمانسرا) برای پیشگیری از انتقال ویروس کرونا چه اقداماتی میتوان انجام داد؟
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا و همچنین ستاد مقابله با کرونا در کشور ما، الزامات دقیقی را مسافران کرده اند که در ادامه به آنها اشاره میشود: از تماس با محیطهای آلوده اجتناب کنید و مدام دستهای خود را با آب وصابون مایع به مدت ۲۰ ثانیه بشویید. مطمئن شوید که مکان مورد نظر دستورالعملهای بهداشتی مبارزه با کرونا را رعایت میکند. از حضور و توقف در محلهای کاری پر ازدحام که امکان آلودگی با ویروس کرونا هست اجتناب کنید. هنگام مراجعه به هتلها و سایر مراکز اقامتی، حتی المقدور از وسایل شخصی استفاده کنید.
۴-آیا آبریزش بینی از علایم کرونا است؟
بر اساس گزارشهای سازمان جهانی بهداشت، شایعترین علائم کووید ١٩، تب، خستگی و سرفه خشک است. برخی از بیماران ممکن است دچار سردرد و بدن درد، گرفتگی بینی، آبریزش بینی یا گلودرد شوند. این علائم معمولاً خفیف هستند و به تدریج شروع میشوند. بیشتر افراد (حدود ۸۰ درصد) بدون نیاز به درمان خاص از بیماری بهبود مییابند و برای بیشتر کودکان و بزرگسالان بیماری ناشی از کووید-١٩ عموماً جزئی است. با این حال، در برخی از افراد میتواند بیماری جدی ایجاد کند.
شواهد مرکز مدیریت و پیشگیری از بیماریهای آمریکا نشان میدهد که افراد مسن و افراد دارای مشکلات پزشکی اساسی مانند فشار خون بالا، مشکلات قلبی، دیابت یا سرکوب سیستم ایمنی احتمال ابتلا به بیماری شدید و جدی را دارند. به تازگی مرکز مدیریت و پیشگیری از بیماریهای آمریکا، چهار علامت احتقان، آبریزش بینی، حالت تهوع و اسهال را به لیست علائم بالقوه کووید۱۹ خود اضافه کرده است. بر این اساس، لیست علائم بالقوه کووید ۱۹ که به تدریج شروع میشود عبارتند از تب، سرفه، تنگی نفس، بدن درد، اسهال، سردرد، گرفتگی بینی، آبریزش بینی، گلودرد، خستگی، لرز، از دست دادن حس بویایی و چشایی و حالت تهوع یا استفراغ.
۵-آیا دوز (تعداد ویروس) و مدت زمان مواجهه با ابتلا به بیماری کووید-۱۹ رابطه دارند؟
بر اساس شواهد موجود تا این زمان، برای اینکه فردی به بیماری کووید-۱۹ مبتلا شود لازم است با دوز مشخصی از ویروس مواجهه یابد. بر اساس فرمول منتشر شده در برخی مطالعات، ابتلا به این بیماری حاصل ضرب مواجهه با دوز مشخصی از ویروس و مدت زمان مواجهه است. بر اساس مطالعات انجام شده روی ویروس مرس و سارس، تخمین زده میشود هزار ذره ویروسی برای ایجاد عفونت لازم است. یک سرفه حدود ۳ هزار قطره رها میکند و قطرهها با سرعت حدود ۸۰ کیلومتر در ساعت میتوانند حرکت کنند. اغلب قطرهها بزرگ هستند و به سرعت میافتند، اما تعداد زیادی از آنها در هوا باقی مانده و میتوانند در چند ثانیه طول یک اتاق را بپیمایند.
اگر فردی نزدیک بیمار باشد و بیمار مبتلا مستقیما به سمت او عطسه یا سرفه کند احتمال خیلی زیادی دارد که هزار ذره ویروس را استنشاق کرده و به بیماری مبتلا شود. حتی اگر آن سرفه یا عطسه به سمت فرد نباشد، برخی قطرات آلوده کوچک میتوانند چندین دقیقه در هوا معلق بمانند. اگر فردی چند دقیقه بعد از آن عطسه یا سرفه نیز به اتاق وارد شود و چند نفس بکشد احتمال دارد که ویروس لازم برای مبتلا شدن را دریافت نماید. در حالی که اگر به اتاقی که شخص آلوده در آن تنفس میکند وارد شود، ممکن است ۵۰ دقیقه یا بیشتر طول بکشد تا یک دوز عفونی را استنشاق کند.
قطرات ناشی از تنفس، سرعت پایینی داشته و به سرعت سقوط میکنند. به دلیل عدم نیروی بازدمی در یک تنفس، ذرات ویروسی از نواحی پایینی دستگاه تنفسی خارج نمیشوند. قطرات تنفسی ناشی از نفس کشیدن تنها حاوی سطوح پایینی از ویروسها هستند.
۶- سندرم التهابی چندسیستمی در کودکان چیست و چه کسانی در معرض خطر آن هستند؟
در ۶ میسال ۲۰۲۰، محققانی از لندن، ویژگیهای بالینی و آزمایشگاهی ۸ کودک مبتلا به شوک بیش از حد التهابی را گزارش کردند که همگی از نظر کووید ۱۹ مثبت بودند. مشخصات بالینی این موارد، مشابه با سندرم شوک سمی، بیماری کاوازاکی و سندرم شوک بیماری کاوازاکی از جمله تب، شوک و بثورات متغیر، التهاب ملتحمه، تورم اندامها و علائم دستگاه گوارشی بود. سندرم التهاب چندسیستمی در کودکان، شرایطی است که ممکن است قسمتهای مختلف بدن از جمله قلب، ریهها، کلیهها، مغز، پوست، چشمها یا دستگاه گوارش را دچار التهاب کند. عوامل ایجادکننده این سندرم ناشناخته است. با این حال بسیاری از کودکان مبتلا به این سندرم، مبتلا به کووید ۱۹ نیز بودهاند، یا در اطرافیان خود، افراد مبتلا به این ویروس را داشته اند.
بر اساس شواهد موجود، این سندرم میتواند جدی و حتی کشنده باشد، اما بیشتر کودکانی که به این بیماری مبتلا شده اند با مراقبتهای پزشکی بهبود یافته اند. بر اساس اعلام مرکز مدیریت و پیشگیری از بیماری ها، همه کودکان علائم یکسانی ندارند و علائم این سندرم شامل تب، درد شکم، استفراغ، اسهال، گردن درد، کهیر، چشمهای پرخون و احساس خستگی است. علائم هشدار اورژانسی در این سندرم به صورت مشکل در تنفس، درد یا فشار پایدار قفسه سینه، سرگیجه، عدم توانایی در بیدار شدن یا بیدار ماندن، گونههای مایل به رنگ آبی و درد شدید تعریف شده است. تعریف موارد مبتلا به سندرم التهابی چندسیستمی بر اساس گزارش مرکز مدیریت و کنترل بیماریها در حال حاضر شامل موارد زیر است.
۱- فرد با سن کمتر از ۲۱ سال با علائمی همچون تب، شواهد آزمایشگاهی، التهاب و شواهد بیماری بالینی شدید که نیاز به بستری شدن دارد، همراه با درگیری چند اندام (بیشتر از دو عضو) قلبی، کلیوی، تنفسی، خون، دستگاه گوارش، پوستی یا عصبی. ۲- هیچ تشخیص احتمالی جایگزین وجود نداشته باشد. ۳- فرد از نظر ابتلا به کووید ۱۹ مثبت باشد یا در معرض یک مورد مشکوک یا تأیید شده کووید ۱۹ در طی ۴ هفته قبل از شروع علائم قرار گرفته باشد.