جوان آنلاین: آتشفشان کلوچفسکایا (Klyuchevskoy) در روسیه که بلندترین آتشفشان اوراسیا (اروپا و آسیا) است به تازگی به شدت فوران کرده و ردی از دود و خاکستر به ارتفاع هزار و۶۰۰ کیلومتر به جای گذاشته که از سوی ماهواره‌های ناسا عکسبرداری شده است. به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، تصاویر ماهواره‌ای جدید ناسا نشان می‌دهد که بلندترین آتشفشان اوراسیا به شدت فوران کرده و ابری از غبار و خاکستر به طول هزار مایل (هزار و۶۰۰ کیلومتر) را به هوا پرتاب کرده است.
فوران یک آتشفشان چینه‌ای
آتشفشان کلوچفسکایا که گاهی اوقات به عنوان آتشفشان کلوچفسکایا اسپوکا (Klyuchevskaya Sopka) نیز شناخته می‌شود، یک آتشفشان چینه‌ای یا ترکیبی (مرکب) فعال در شبه جزیره کامچاتکای روسیه است که بیش از ۳۰۰ آتشفشان دیگر را در خود جای داده است.
کلوچفسکایا اسپوکا بلندترین کوه این شبه‌جزیره کامچاتکا به‌شمار می‌رود. مخروط متقارن و پرشیب آن حدود ۱۰۰کیلومتر با دریای برینگ فاصله دارد.
آتشفشان چینه‌ای (Stratovolcano) یا آتشفشان ترکیبی، آتشفشانی مرتفع و مخروطی شکل است که از روی هم قرارگرفتن لایه‌های سفت‌شده‌ای از گدازه، آذرآوار، سنگ آذرین و خاکستر آتشفشانی به‌وجود آمده‌است. مشخصه آتشفشان‌های چینه‌ای برخلاف آتشفشان‌های سپری، شیب زیاد و فوران‌های انفجاری آنهاست. گدازه‌ای که از دهانه این نوع آتشفشان جاری می‌شود به دلیل چسبناکی و ناروانی خیلی زود سرد شده و پیش از آنکه مسافت زیادی را بپیماید، سخت می‌شود.
آتشفشان‌های چینه‌ای را گاه آتشفشان‌های ترکیبی یا مرکب نیز می‌نامند و دلیل آن ساختار مرکب لایه‌های تشکیل دهنده آتشفشان است که به توالی از بیرون‌ریزش مواد فورانی شکل گرفته است. این آتشفشان‌ها در مقایسه با آتشفشان‌های سپری‌شکل، معمول‌ترین نوع آتشفشان‌ها به‌شمار می‌آیند و معروف‌ترین آن‌ها دو آتشفشان کراکاتوآ با فوران فاجعه‌بارش در سال ۱۸۸۳ و وزوو هستند که فوران سال ۷۹ میلادی آن منجر به نابودی شهر‌های پمپئی و هرکولانیوم شد.
به گفته تیم واکنش به فوران آتشفشانی کامچاتکا (KVERT) قله کلوچفسکایا در ارتفاع ۴هزار و۷۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد که آن را از هر آتشفشان دیگری در آسیا یا اروپا بلندتر می‌کند.
فورانی به قد ۱۲کیلومتر
کلوچفسکایا از اواسط ماه ژوئن به طور مداوم در حال فوران است، اما در اول نوامبر، یک انفجار آتشفشانی عظیم و سیلابی از دود و خاکستر را منتشر کرد که به گفته رصدخانه زمین ناسا، به حداکثر ارتفاع ۱۲ کیلومتری از سطح زمین رسید.
سپس توده‌ای از دود و خاکستر، منطقه را فراگرفت و تیم واکنش را بر آن داشت تا به طور موقت سطح هشدار هوانوردی را به قرمز (بالاترین سطح ممکن) افزایش دهد که باعث شد هواپیما‌ها در این منطقه زمین‌گیر شوند. چندین مدرسه نیز به دلیل افزایش آلودگی هوا تخلیه شدند.
اکنون ماهواره «لندست ۸» که از سوی ناسا و سازمان زمین شناسی ایالات متحده اداره می‌شود، تصویری رنگ کاذب و خیره‌کننده از این ستون فوران گرفته است که در آن توده گدازه قرمز و دود خاکستری در برابر ابر‌های آبی رنگ اطراف خودنمایی می‌کند.
رنگ کاذب یا شبه‌رنگ (False color) به گروهی از روش‌های پردازش و نمایش رنگ گفته می‌شود که برای نمایش تصاویر با رنگ استفاده می‌شود که در قسمت‌های غیر مرئی یا غیرقابل مشاهده طیف الکترومغناطیسی ثبت شده است.
ماهواره آکوا (Aqua) متعلق به ناسا نیز تصویری با رنگ واقعی و گسترده‌تر از این ستون گرفته که نشان می‌دهد این ستون از دود و خاکستر حدود هزار و۶۰۰ کیلومتر به آسمان رفته است. طبق تخمین برنامه آتشفشانی جهانی مؤسسه اسمیتسونیان، این ستون در نهایت ممکن است تا ارتفاع ۲هزار و۲۵۵ کیلومتری بالا برود.
به گزارش تیم واکنش به فوران آتشفشانی کامچاتکا (KVERT)، این فوران تنها چند روز ادامه داشت و اکنون به نظر می‌رسد که فوران کلوچفسکایا به طور کامل متوقف شده است.
بلندترین ستون فوران ثبت شده در تاریخ
در حالی که رد دود و خاکستر منتشر شده از سوی کلوچفسکایا زیاد بود (۱۲کیلومتر)، اما هنوز هم فاصله زیادی با برخی از بزرگ‌ترین توده‌های فورانی که تاکنون دیده شده است، دارد. بلندترین ستون فوران ثبت شده در تاریخ، ستون بلند دود، خاکستر و بخار آب ناشی از فوران آتشفشان زیر آب تونگا در ژانویه ۲۰۲۲ بود که به ۵۷ کیلومتر از سطح دریا افزایش یافت.
پس از فوران تونگا، دانشمندان هشدار دادند که میزان بی‌سابقه بخار آب آزاد شده در استراتوسفر می‌تواند لایه ازن را تضعیف کند و در سپتامبر امسال، دانشمندان تا حدی این فوران را به عنوان دلیل ایجاد یک سوراخ غیرعادی بزرگ در لایه ازن بر فراز قطب جنوب نسبت دادند.
با این حال، جدیدترین توده فوران متعلق به آتشفشان کلوچفسکایا احتمالاً هیچ تأثیر واقعی بر لایه ازن نخواهد داشت، زیرا حاوی بخار آب بسیار کمتری است و به ارتفاعات بالا در جو نمی‌رسد.
