سرویس جامعه جوان آنلاین: فیلمی از ایستگاه دوم توچال منتشر شده که در آن آلودگی هوای تهران را به وضوح نشان می‌دهد؛ توده عظیم خاکستری که آسمان را پوشانده و آلودگی فاجعه‌باری را برای پایتخت نشینان رقم زده است. البته آلودگی هوا فقط مربوط به تهران نیست و چندین شهر دیگر را نیز درگیر خود کرده و متاسفانه هیچ اقدام اساسی برای رفع آن صورت نگرفته است؛ مثلاً در تهران با ۹ میلیون جمعیت، هیچ محدودیتی برای عدم استفاده از خودروهای فرسوده و آلاینده دیزلی وجود ندارد و به دلیل تولید همین آلاینده‌ها است که آلودگی به آلودگی اضافه می‌شود. در چنین شرایطی مسئولان تصمیماتی، چون تعطیلی مدارس می‌گیرند که به گفته پلیس راهور چنین اقداماتی در کاهش ترافیک و آلودگی هوا نقش چندانی نداشته است.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در کشور تقریباً با آمار تلفات جاده‌ای برابری می‌کند. همچنین عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به اینکه «آلودگی هوا چهارمین علت مرگ‌های زودرس است.» گفت: «کیفیت پایین هوا می‌تواند چشم‌ها، بینی و گلو را تحریک کند، باعث تنگی نفس، تشدید آسم و سایر بیماری‌های تنفسی شود و بر سیستم قلبی عروقی تأثیر بگذارد. تنفس هوای آلوده برای مدت طولانی می‌تواند مشکلات جدی‌تری ایجاد کند.»
با این اوصاف، اما به دلیل اینکه روند ابتلا به بیماری و جان باختن افراد در اثر آلودگی هوا تدریجی است، توجه کمتری به آن می‌شود و مسئولان جز تعطیلی مدارس و دورکاری کارمندان در ادارات راهکار دیگری را در خصوص مقابله با آلودگی هوا در دستور کار قرار نداده‌اند.
نفس تهران بند آمد
بر اساس داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، کیفیت هوای امروز ۱۲ دی ماه پایتخت در اکثر مناطق در شرایط "ناسالم برای همه گروه‌ها" قرار دارد. همچنین میانگین غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون که آلاینده اصلی تهران در ۲۴ ساعت گذشته بوده است و آنطور که سازمان هواشناسی پیش بینی کرده قرار است این شرایط در دو روز آینده به دلیل پایداری هوا ادامه داشته باشد. بر براساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوا شاخص آلودگی هوای پایتخت عدد ۱۶۵ را نشان می‌دهد و ایستگاه‌های منطقه ۱۵ در شرایط بنفش و سایر ایستگاه‌ها در شرایط قرمز قرار دارند. بر اساس این گزارش پایتخت‌نشینان از ابتدای سال تاکنون ۱۴۸ روز هوای قابل قبول، ۱۱۴ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱۹ روز هوای ناسالم برای همه افراد جامعه، دو روز هوای بسیار ناسالم، دو روز هوای خطرناک و تنها دو روز هوای پاک را تجربه کردند.
تعطیلی مدارس کارساز نشد/ کارمندان دورکار شدند
چند روز است که به دلیل آلودگی هوا مدارس تعطیل می‌شود، اما این راهکار هم موثر واقع نشده است. چرا که سرهنگ علی‌اصغر شریفی، رییس مرکز اطلاع رسانی پلیس راهور تهران بزرگ با اشاره به تاثیر جزئی تعطیلی مدارس بر ترافیک شهر گفت: «حجم ترددهادر معابر اصلی و فرعی شهر تهران روبه افزایش و سنگین گزارش می‌شود.» او گفت: «تعطیلی مدارس تاثیر جزیی بر ترافیک شهر تهران داشته است، اما آنچنان که باید شاهد کاهش تردد‌ها نبودیم.»
همچنین روز شنبه مسئله دورکاری کارمندان تهران از سوی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت مطرح شد. پس از موافقت این پیشنهاد، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری تهران جزئیات بهره‌گیری از دورکاری برای کارمندان در سطح استان تهران را تشریح کرد و گفت: «برابر مصوبه کمیته اضطرار آلودگی هوا بخشی از کارمندان که در گروه‌های حساس و پرخطر قرار دارند شامل خانم‌های باردار، کارمندان خانم که فرزند دبستانی و زیر شش سال دارند، تمامی کارمندان بالای ۵۰ سال، کارمندانی که بیماری‌های قلبی، ریوی و تنفسی دارند و بیماران دیابتی و رماتیسمی و سایر بیماران و همچنین افراد دارای فشار خون بالا و کارمندان سرطانی برای فردا از دورکاری استفاده خواهند کرد.»
تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و دورکاری کارمندان در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه ۱۳ و ۱۴ دی‌ماه تمدید شد؛ بر اساس مصوبات کارگروه اضطرار آلودگی هوا، ضمن دوری‌کاری بخشی از کارمندان در گروه‌های حساس و پرخطر، تمامی مقاطع تحصیلی و دانشگاه‌های استان تهران به جز شهرستان‌های دماوند و فیروزکوه تا دو روز آینده غیرحضوری خواهد بود.
مصلحت‌اندیشی برخی دستگاه‌ها در گزارش مازوت‌سوزی!
تعطیلی مدارس و آموزش غیرحضوری دانش آموزان از یک سو و دورکاری کارمندان از سوی دیگر در حالی انجام می‌شود که تاثیر چندانی بر کاهش آلودگی هوا نگذاشته است. در این میان یکی از متهمان اصلی آلودگی هوا، مازوت سوزی است که گاهی توسط برخی از مسئولان تکذیب و گاهی هم تایید می‌شود. در این رابطه سوده نجفی، رئیس کمیته سلامت شورای اسلامی شهر تهران گفته: «برخی دستگاه‌های مربوطه در ارائه گزارش و اعلام نظر درباره استفاده یا عدم استفاده از مازوت در شهر تهران مصلحت اندیشی می‌کنند در حالی که ما در آلودگی هوای شهر تهران با سلامت و جان شهروندان مواجه هستیم لذا انتظار می‌رود دستگاه مربوطه گزارش دقیقی در این خصوص ارائه کند.»
او با اشاره به مطالعات صورت گرفته در خصوص آلودگی هوا گفت: «منابع مختلفی به عنوان آلاینده در شهر تهران وجود دارد که یکی از منابع آلودگی ناشی از صنایع، نیروگاه ها، پالایشگاه‌ها است که برخی از کارشناسان معتقدند که سوخت آن‌ها مازوت است و همین دلیل باعث افزایش آلودگی هوای تهران شده است. این موضوع در سال گذشته نیز مطرح شده بود که بعضا مورد تکذیب قرار گرفت که در آلودگی هوای اخیر برخی شواهد نشان از استفاده از سوخت مازوت است که ما در این راستا خواستار گزارش از نهاد مربوطه شدیم تا در گزارشی همراه به مستندات استفاده و یا عدم استفاده از مازوت در شهر تهران را اعلام کنند.»
نجفی با اشاره به اینکه مبارزه با آلودگی هوای عزم ملی می‌خواهد، گفت: «با توجه به ایام بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ در مجلس و تدوین برنامه هفتم توسعه از سوی دولت هستیم از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دولت سیزدهم این انتظار را داریم تا توجه لازم را به موضوع آلودگی هوا که سالانه خسارت‌های قابل توجه‌ای به وجود می‌آورد، داشته باشند.»
سوخت فسیلی و شبکه حمل و نقل عمومی فرسوده بلای جان شهروندان
در حالی که شهر تبدیل به پارکینگ خودروهای متحرک شده، وسایل حمل و نقل عمومی نیز فرسوده است و همین مسئله آلودگی هوا را تشدید می‌کند. در این رابطه گلعلی زاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست گفت یکی از علت‌های اصلی آلودگی هوا نبود حمل ونقل عمومی کارآمد و به روز است. او در این رابطه توضیح داد: «علت اینکه درخیابان‌ها، بیشتر خودرو‌ها تک سرنشین هستند این است که حمل و نقل عمومی خوب و کارآمد هم از نظر کفایت تعداد و هم از نظر کیفیت نداریم. برای نمونه در تهران بیش از ۸۱ درصد اتوبوس هایمان فرسوده است.» گلعلی زاده اظهار کرد: «برای آلودگی هوا مطالعاتی که از سال‌های گذشته انجام شده و راه حل‌ها هم در مصوبات در قانون هوای پاک و در آیین نامه‌های اجرایی مشخص شده است؛ اما با انباشت تکالیف انجام نشده مواجه هستیم که باید فکری برای آن شود.» او با اشاره به تکالیف دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف برای رفع آلودگی هوا تصریح کرد: «وزارت کشور، شهرداری‌ها و دهیاری‌ها ۵۰ درصد تکلیف دارند که هم حمل و نقل عمومی را توسعه بدهند و هم آن را نوسازی کنند. یعنی باید توسعه همراه با نوسازی باشد، چرا که اگر صرفاً به توسعه حمل و نقل عمومی نگاه کنیم و حمل و نقل فرسوده‌مان را جایگزین نکنیم، بارِ آلودگی را به آلودگی قبلی اضافه می‌کنیم.»
چمباتمه خودروهای فرسوده در شهر
همچنین ناصر امانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران نیز راهکار میان و بلند مدت کاهش آلودگی هوای پایتخت را توسعه حمل‌ونقل عمومی دانست و در این رابطه تاکید کرد: «تا وقتی که حمل ونقل عمومی ارزان، پاک و به وفور در دسترس مردم نباشد و استفاده از وسایل نقلیه شخصی به شدت کاهش پیدا نکند، شاهد آلودگی هوای تهران خواهیم بود.» او ادامه داد: «با اقدامات حال حاضر، نهایتا می‌توان ۲۰ درصد آلاینده‌ها را کاهش داد و مشکلات به قوت خود باقی است. همچنین تردد خودروهای فرسوده در شهر که آلایندگی‌شان چند برابر خودروهای دیگر است در کنار اجرا نشدن سیاست از رده خارج کردن خودروهای فرسوده، باعث افزایش آلودگی هوای تهران شده است.» امانی با اشاره به اینکه قرار بود به ازای شماره گذاری هر خودروی جدید، دست کم یک خودرو از رده خارج و اسقاط شود، گفت: «متاسفانه این سیاست هم روی کاغذ ماند و نتوانست به کاهش آلاینده‌های شهر کمک کند. بنابراین، وقتی پلیس می‌گوید تهران ۸ برابر معابرش خودرودارد، آلودگی هوا طبیعی به نظر می‌رسد.»
رویای دست نیافتنی هوایی سالم
به گزارش «جوان آنلاین» مطالعات زیادی برای رفع آلودگی هوا انجام شده و راهکار‌های آن هم مشخص است. دیگر کسی نیست که از خطرات آلودگی هوا و خساراتی که در اثر آن به وجود می‌آید بی‌خبر باشد و مسئولان نیز این موارد را به خوبی می‌دانند. آن چیزی که به آن نیاز است عزم جدی از سوی مسئولان است که هر کدام به درستی وظایف خود را انجام دهند و در نتیجه اقداماتشان آلودگی هوا را کاهش دهند. در غیر این صورت نه تنها معضل آلودگی هوا رفع نمی‌شود بلکه دیدن تنها یک روز سالم و بدون آلودگی در شهر تبدیل به رویا می‌شود.
